Tuncay Yavuz‘un aktardığı Bedri Gürsoy portrelerinde sıra Kadri Göktulga’da… Bedri Bey sayesinde yepyeni bir şey daha öğreniyoruz. Meğer Kadri Göktulga, Fenerbahçe’nin ünlü yöneticilerinden Hayri Celal Atamer’in kardeşi imiş… Keyifli okumalar.
Fenerbahçe Tarihi Çalışma Organizasyonu
Yıldız Yetiştiren Mektepler
Dün ve bugün bizde yetişen değerli futbol yıldızlarımızın bir çoğunun adeta ilk futbolculuk aşılamasını yapan iki meşhur mektebimiz vardır. Biri Galatasaray Sultanisi (Galatasaray Lisesi), diğeri de Kadıköy’de, Kadıköy numune mektebi ve daha sonra Kadıköy Sultanisi (Haydarpaşa Lisesi).
Hasnun Galipler, Emin Bülentler, Yusuf Ziyalar, Necib Şahinler, Ulviler, Muslihler, Lebibler, Vahiler, Nihatlar, Rebiiler, Faruklar nasıl Galatasaray Sultanisinden ve Lisesinden yetişmişler ise…
Bekirler, Alaeddinler, Zekiler, Cemiller, Suphiler, Ragıp Ziyalar, Caferler, Haydarlar, Kadriler de Kadıköy Numune mektebi (Kadıköy Sultanisi)nde futbola başlamışlardır.
Ben Galatasaray Sultanisinin bilemem. Oradan yetişen bir futbolcu arkadaşım mektebin hatıralarını ve futbolcularını anlatır ise çok iyi eder. Ben bugün okuyucularıma Kadıköy Numune mektebinin,- ben de orada yetiştiğim için – pek meşhur olan hatıralarını anlatmaya çalışacağım. Aynı zamanda da bilhassa, bu ocaktan yetişen en kıymetli müdafi oyuncularımızdan biri olan Kadri’nin de portresini çizeceğim:
Ahmet Robenson
Kadıköy Numune mektebi spora ve jimnastiğe son derece ehemmiyet verirdi. Uzun seneler İstanbul’da maarif müdürlüğü yapan Haydar bey o zaman mektebimizin pek kıymetli müdürü idi. Müdürümüz beden terbiyesine ve spora esaslı bir surette kıymet verirdi.
O zamanlar Galatasaray birinci futbol takımının kalecisi olan Ahmet Robenson ise mektebimizin idman hocası idi. Bu yüzden mektepte futbol merakı almış yürümüştü. Ahmet Robenson’un muntazam çalışmaları sayesinde mektepte çok iyi futbolcular göze çarpmaya başlamıştı. Bilhassa bunların başında “14” Bekir gelmekte idi.
Ahmet Robenson çok centilmen bir hoca idi. Talebeleri kendi kulübü olan Galatasaray lehine katiyen aşılamazdı. Onların diğer kulüpler ile olan rabıtalarına karışmazdı. Mektepte yetişen oyunculardan bir çoğu da kendi muhitlerinin kulübü olan Fenerbahçe’ye yazılırlardı. Ahmet Robenson’un yetiştirdiği mektebimizin takımı bazan muallimimizin kendi kulübü olan Galatasaray’ı da mağlup ederdi. Vakıa bunlar Galatasaray’ın ikinci ve üçüncü takımları idi ama, bir zaman sonra Numune mektebinde yetişen ve Fenerbahçe birinci takımında oynamaya başlayan futbolcular sivrilince, Ahmet Robenson ihtimamla, kendi eli ile yetiştirdiği talebelerinin de gollerini yemeye başladı. Ahmet Robenson’un bu golleri, – okuttuğu evladının mürüvvetini gören bir baba zevkiyle – kale ağlarından toplaması görülecek bir manzara idi.
Meşin Top Bayramı
İyi bir futbolcu mektebimizde çekirdekten nasıl yetişirdi ve ne şekilde maçlar yapardık? Evvela bunu anlatayım.
Mektebin taşlık avlusunbun karşılıklı iki duvarı kale olurdu. Yan duvarlar da taç çizgisi. Bir taraf Galatasaray, bir taraf Fenerbahçe olmak üzere talebeler muhtelif sınıflardan irili ufaklı sürü ile ikiye ayrılırdı. Ortadaki futbol topumuzun ise ne olduğunu tahmin edemezsiniz. Bir taş parçası, kömür parçası, limon kabuğu veya bezden bir yumak! Ve nihayet en fazla, içi saman dolu meşin küçük top. Meşin topu bulduğumuz gün adeta mektepte bayram yapardık. Bizim için bu en mükemmel bir futbol topu kadar kıymet kesbederdi.
Aman Allahım bizim bu maçlarımızı bir görmeli idi. Birbirimize gol atacağız diye ne tehlikeli şekilde işe girişirdik. Çarpmalar, kamburalar, çelmeler, tekmeler, perendeler ve tabii olarak arkasından da ne kafa patlamalar, ne yüz göz kanamalar, ne bacak burkulmaları, ne ayak çıkmaları. (Bir gün bir arkadaşın ensesine sıçrayayım derken benim başım da hızla sivri taç duvarına balıklama çarpmasın mı, elimi başıma götürdüğümü ve elimin kan içinde kaldığını hatırlıyorum. Ondan sonra bayılmışım. Kendimi evimde yatağımda buldum. Bir hafta evden dışarı çıkamadım. Gözüm o kadar yılmış idi ki bir daha top oynamamaya ahdettim. Fakat bu tatlı meraktan nasıl vazgeçilir? İyileşince biraz sonra haydi gene başladım.)
Bütün bu maçlarımızdan en ziyade zarar gören mektep binasının camları ve zavallı ana babalarımızın keseleri idi. Günde dört beş camın şangır şungur yere inmesi tabii ahvaldendi.
Bu şekilde birbirini yiyen ve taşların üzerinde perende atan talebelerinin kunduralarının ne derece dayanabileceğini de hesaba katın, o zaman zavallı velilerin içinde haftada bir kundura alanlar olduğuna hayret etmezsiniz. (Daha ilk o gün giydiğim bir ayakkabının, bir taş parçası ile penaltı çekerken tabanını söktüğümü ve eve dil gibi sarkan köselesini ipe bağlayarak yollandığımı ve korkudan ayakkabılarımı kapının dibinde hemen çıkartıp çantama koyduğumu ben pek iyi hatırlarım.)
Çayırlarda!
Tatil günleri ise Kuşdili çayırına, Haydarpaşa çayırına gider, ceketlerimizden kaleler yapar, sabahtan akşama kadar bir bez top peşinde koşar dururduk.
Zaman geçti. Bir gün mektepte bu şekilde futbol maçları yasak edildi. Müdürün ve Ahmet Robenson’un sayesinde mektepte muntazam timler yapıldı. Formalar ısmarlandı ve hakiki futbol topuna kavuştuk. Sonra Yeldeğirmeni’nde Kadıköy Sultanisine geçince de iş daha büyüdü. Mektep dahilinde muntazam kulüpler kuruldu. Küçük Ocak ve Hilal namındaki bu mektep kulüplerine talebeler yazıldı. Muntazam maçlar yapmaya bağladık ve bu suretle de mütemadiyen futbolcu yetişti durdu.
İşte hepinizin tanıdığı meşhur Kadri bizim mektep takımımızın geçilmez kıymetli ve acar bir beki idi. Böyle mükemmel bir futbolcuyu Fenerbahçe kulübü hiç kaçırır mı? Zaten ağabeyi Hayri Celal de kulübün müessislerinden idi. Bir gün Alaeddin Kadri’nin oyununu gördü. Pek takdir etti ve derhal Fenerbahçe’ye kaydettirdi.
Kadri’nin futbola hakikaten istidadı vardı. Kısa bir zamanda işi süratle ilerletti. O kadar ki üçüncü, ikinci takımda derken bir gün hem ikinci hem de birinci takımda oyun oynadı ve ondan sonra da öyle muvaffak oldu ki, Fenerbahçe birinci takımında mıhlandı kaldı. Hem de demir gibi rakipsiz bir oyuncu olarak. Nihayet biliyorsunuz, muhtelit ve milli takımlarımızın namdar bir oyuncusu olarak tanındı, parladı, şöhret saldı.
Kadri’nin futbolda bu süratli ilerleyişinin bence en birinci sebebi futbola ve kulübüne aşık olmasıdır. Kadri mütemadiyen bu manevi rabıta ve sevgi ile çalıştı durdu. (Profesyonellik profesyonellik deyip duruyoruz. Bir profesyonel oyuncu da bu şekilde içten gelen bir kulüp sevgisi ve dolayısiyle oyun oynayış var mıdır? İmkanı yok olamaz. Kadri’ye sorunuz. Kendisine o zamanlar bin lira verselerdi kulübüne karşı, bu şekilde candan bir oyun oynar ve muvaffak olabilir mi idi? O zamanlar oyuncular kulübünün rengini her şeyin üstünde tutarlardı. Bu para kuvveti ile suni bir gösteriş değil içten kopup gelen manevi bir kuvvetti.)
Kadri
Orta boylu, kara kaşlı, kara gözlü, uzunca yüzlü, siyah parlak saçlı, geniş omuzlu, mütenasip ve kuvvetli bir vücuda malik demir gibi bir futbolcu.
Bana kulüp ve futbolculuk arkadaşlığı ettiği zamanlarda ise ben Kadri’yi şu şekilde tanırım. Mert, samimi, uysal, iyi kalpli, iyiliği sever, zamanında çok ciddi. Bazan pek neşeli. Eşsiz bulunmaz bir arkadaş ve kardeş.
Beynelmilel oyuncularımızdandır. Sert, çetin, sıkı enerjik bir oyun tarzı vardır. Bir buçuk saatlik maç esnasında elinden gelen bütün kudret ve kuvvetini esirgemeden sarfeder, nefesi, sürati, mukavemeti (atletik meziyetleri) fevkaladedir.
Hücumları ani çıkışlar ile ve kendine mahsus ayak koyuşlar ile durdurması pek meşhurdur. Topa sıkı ve isabetli vurur. Ayağının dışı ile vuruşları demir gibidir. İki ayağına da hakimdir. Kafa vuruşları, vücut ve ayak çalımları, degajmanları, kornerden gelen topu karşılamaları, deplasmanı, pasları, driplingleri mükemmeldir.
Bazan soğukkanlılığını kaybettiği vakidir. O zaman oyununu bozar, sert ve favullü bir oyun oynar. Asabileşir ve muvaffak da olamaz.
Kadri Fenerbahçe’nin, muhtelit ve milli takımlarımızın memleketimizde olsun, ecnebi diyarlarda olsun birçok maçlarında çelik gibi bir kale parçası azameti ile bek durmuş, fevkalade oyunlar göstermiş, tam manasiyle maruf ve kıymetli futbol yıldızımızdır.
Bedri Gürsoy
Fenerbahçe Tarihi 