Etiket: Marmara Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü

  • Şehidin Var Fenerbahçe

    Şehidin Var Fenerbahçe

    Rahmetli Rüştü Dağlaroğlu’nun kitabında, Fenerbahçeli şehitler listesinde ismi geçen İsmail Zeki Bey’in şehadetine dair detayları geçtiğimiz gün sitemizde yayınlamıştık. Milli mücadelenin meşhur pilotlarından biri olan ve İzmir’in kurtuluşunun 1. yıl dönümü törenlerinde bir kaza sonucu şehit düşen İsmail Zeki Bey’in yüz yılın maçında sahada olduğu anlaşıldı. Kahramanlığı su götürmez bir şehidin var Fenerbahçe! Ve bu şehit yüz yılın maçında oynamış.

    Aşağıda göreceğiniz; 20 Ağustos 1922 tarihinde Akşam gazetesinde yayınlanan maç haberi, Spor Alemi’nin 31 Ağustos 1922 tarihli haberiyle bir araya geldiğinde Fenerbahçelileri ve Fenerbahçe Spor Kulübü’nü çok sevindirecek bu bilgi meydana çıktı.

    Marmara Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü tarafından 28 Temmuz 2022 tarihinde düzenlenen “Yüzyılın Maçından Yüzyılın Zaferine” panelinin üzerinden bir ay geçmeden ortaya çıkan bu değerli bilgi, bizi müstakbel yeni bilgiler için de çok ümitlendiriyor… Şehitlerimizin ruhları şâd olsun…

    Fenerbahçe Tarihi Çalışma Organizasyonu


    Cepheden Mektuplar

    “İstanbul’da büyük şerefler kazanan Türk İdmancılarının muvaffakiyetleri ve gösterdikleri kabiliyetler nakabil-i inkardır. Spor hayatı son zamanlarda Türkiye’de o kadar taammüm etti ki, hemen her mahallenin müsait mevkilerinde çocuklarla gençlerin top oynamaları yalnız İstanbul’da değil, Anadolu’nun ücra köşelerinde bile mevcuttur. Kazalarda bile idman yurtları tesis etmiş ve herkes kendi kabiliyeti ile mütenasip bir sporda hazır-ı vücud etmiştir. Ankara’da seyrettiğim takımların birinci ve ikinci timleri pek güzeldi. Bilhassa spor hayatı son zamanlarda orduda taammüm etmiş ve maçlara zabitan büyük bir hevesle iştirak ederek yalnız harbde değil sporda da büyük muvaffakiyetler göstermiştir. Bu cümleden olmak üzere burada Cuma günü kolordu zabitanı ile garp cephesi zabitanı arasında müsabaka vuku buldu. Akşehir’in münasip bir mahalinde izhar edilen çadırlara daha bir saat evvel fevc fevc erkan ve ümerayı askeriye ile ahali-i beldeden bir çok züvvar gelerek izhar edilen mevkilere dolmuştu. Spora yalnız ahali ve meraklılar değil, ordunun en ileri gelen ümerasının da alaka göstermektedir. Ezcümle bu maçta Başkumandan Mustafa Kemal Paşa ile İsmet, Nureddin, Yakup Şevki ve erkanı harbiye umumiye reisi Fevzi Paşa ile Garp Cephesi Erkanı Harbiye Reisi Asım ve daha birçok erkan ümera ve zabıtanı hazır bulunmuşlardır. Tam saat altıda her iki taraf muntazam ve temiz formaları ile meydana geldiler. Referin ilk düdüğünde müthiş bir çarpışma başladı. Her iki taraf da güzel şutlar çekiyor ve muntazam paslar veriyor.

    Bilhassa sıkı şut çekmekte cidden muvaffak olanlar var. Oyun muntazam bir surette devam etti. bu esnada Akşehir üzerinde süzülen tayyarelerle çadırlar arasındaki mevkide  güzel havalar terennüm eden müzika maça bir harikuladelik veriyordu. Her iki taraf sıkı çarpıştıktan berabere kaldılar.”

    Akşam 20 Ağustos 1922


    Cephede Spor

    “Çolak Kemal Beyefendi’nin takımıyla Kazım Paşa’nın takımı arasında yapılan iki müsabakanın birincisinde bire karşı iki sayı ile Kemal Beyefendi’nin takımı galip, ikincisinde berabere kalmışlardır. Cephe karargahında müteşekkil futbol takımıyla Kemal Beyefendi’nin (Kemalettin Sami) takımı arasında icra edilen maça Mustafa Kemal Paşa hazretleri, Fevzi, İsmet, Yakup Şevki, Nureddin, Fahrettin Paşa’lar hazeratı ile Kemal Beyefendi ve pek çok büyük rütbeli ümera ve zabitan gelmişler müsabakaya da atlayıcı İzzet Bey hakem intihap edilmişti. İlk dakikadan itibaren Kemal Bey’in takımı daima topu cephenin kalesi önünde dolaştırmaya başlamışsa da kalecinin mahareti sayı yapılmasına mani oluyordu. Cephe takımında Anadolu kulübünden Ferid, Tayyareci Zeki, Hüsnü ve Vehbi Beyler çok fedakarane çalışmışlarsa da nihayette müsabaka berabere neticelenmiştir.”

    Spor Alemi 31 Ağustos 1922

  • Yüzyılın Maçından Yüzyılın Zaferine

    Yüzyılın Maçından Yüzyılın Zaferine

    Basın Bildirisi

    Marmara Üniversitesi’nde, Milli Mücadele’nin yüzüncü yılı etkinlikleri kapsamında Türk spor tarihinin en önemli maçı anılıyor: Yüzyılın Maçından Yüzyılın Zaferine

    “Milli Mücadele’nin Yüzüncü Yılı” etkinlikleri kapsamında “Yüzyılın Maçı” bir panel ile anılıyor.

    28 Temmuz 2022 Perşembe günü,  Marmara Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü ve Spor Tarihi Araştırmaları Derneği’nin iş birliği ile “Yüzyılın Maçından Yüzyılın Zaferine Millî Mücadele ve Futbol” paneli, Marmara Üniversitesi Kadıköy/Göztepe Yerleşkesinde gerçekleştirilecektir.

    Gazi Mustafa Kemal Paşa’nın, Büyük Taarruz’un harekat planını ordunun komuta kademesine aktarmak için organize ettiği toplantıyı, düşman istihbarat teşkilatından gizleme amacıyla düzenlediği futbol maçının 100. yıldönümünde gerçekleşecek etkinlikte; dönemin siyasi, askeri ve sportif atmosferi yansıtılacak ve Türk Spor Tarihi’nin en önemli maçı, Milli Mücadele kahramanı sporcular ile birlikte anılacaktır.

    Panelde, Marmara Üniversitesi öğretim üyeleri Prof. Dr. Vahdettin ENGİN, Prof .Dr. Okan YEŞİLOT, Doç. Dr. Akif PAMUK; Kütahya Dumlupınar Üniversitesi öğretim üyesi Doç. Dr. Arif KOLAY; İstanbul Aydın Üniversitesi öğretim üyesi Dr. Alihan LİMONCUOĞLU; Dr. İbrahim KAÇMAZ ile Tarihçi – Yazar Emel ENGİN, Spor Tarihi Araştırmaları Derneği Yönetim Kurulu Başkanı Barış KENAROĞLU ve Karşıyaka Spor Kulübü Tarih ve Müze Kurulu Üyesi Araştırmacı – Yazar Bedri Cumhur DOĞU konuşmacı olarak yer alacaklardır. Fenerbahçe Spor Kulübü başta olmak üzere ülkemizin önde gelen spor kulüpleri etkinliğin davetlileri arasındadır.

    Sabah 10.00’da ilk oturumu yapılacak panel, verilecek öğle arasından sonra 13.00’te ikinci oturumu ile devam edecektir. Etkinliğe katılmak isteyen değerli Basın mensuplarına ve kamuoyuna saygıyla duyurulur.

    Etkinlik Yeri: Marmara Üniversitesi Göztepe Kampüsü

    Etkinlik Tarihi: 28 Temmuz 2022 Perşembe / 10.00

    Yüzyılın Maçından Yüzyılın Zaferine Milli Mücadele ve Futbol

    Sakarya Savaşı 13 Eylül 1921’de bitmişti. Sonrasında Yunan kuvvetleri, Afyon hattına çekildiler ve burada çok güçlü olduğuna inandıkları istihkâmlar oluşturdular. Bütün güçleriyle Yunan ordusunu destekleyen İngilizler de aynı kanaatte olmalılar ki, bir saldırı halinde bu istihkâmların Türkler tarafından altı aydan önce aşılamayacağı yönünde raporlar düzenliyorlardı. Kendilerince hesap doğruydu. O halde Türklerin Afyon’a yapacakları bir saldırı başarısız olmaya mahkûmdu.

    Türk cephesinde ise gelişmeler farklı yaşanıyordu. Başkomutan Gazi Mustafa Kemal Paşa’nın, düşmanın kesin bir mağlubiyete uğratılacağı konusundaki inancı tamdı. Taarruz hazırlıkları tamamlandığında kesin ve netice alıcı darbeye girişilecekti. Düşman kuvvetlerinin hazırlıksız yakalanması açısından, yapılan hazırlık ve planların son derece gizli tutulması, Yunanlıların özellikle de İngilizlerin gelişmelerden haberdar olmaması lazımdı. Ordu hazır olmakla beraber taarruz planlarının ordu komutanlarına bildirilmesi gerekiyordu. Gazi Mustafa Kemal Paşa’nın, komutanlarla aleni bir şekilde yapacağı toplantı karşı tarafı kuşkulandırabilirdi. Bu aşamada Mustafa Kemal Paşa, tam bir kurmay subay zekâsı örneği göstererek hiç kimseyi şüphelendirmeden komutanları bir araya getirmeyi başaracaktı.

    Başkomutan, bu doğrultuda Batı cephesi askerleri ile kolordu askerleri arasında Akşehir’de bir futbol maçı organize etti. Taarruz planlarının anlatılacağı komutanlar bu maça davet edildiler. Maç 28 Temmuz 1922 günü oynandı. Komutanlar bir taraftan maçla ilgili gibi görünürken diğer taraftan kendilerine taarruz planları anlatılıyordu. Gelişmeler tam da Mustafa Kemal Paşa’nın hedeflediği gibi olmuş, karşı taraf hiçbir şeyden şüphelenmemişti. Futbol maçının atmosferi, düşmandan gizlenmek istenen hazırlıkları yapmak ve taarruz planlarını hayata geçirmek için ideal ortamı oluşturmuştu. Gerçekten de İngilizler “Türkler futbol maçıyla oyalandıklarına göre yakın planda bir taarruza girişme niyeti yok” diye düşünmüşlerdi. Amerikalı General Charles H. Sherril, anılarında o günleri şöyle anlatıyor: “Bu büyük futbol maçıyla ilgili haberler, gazetelerde ön planda yer alıyordu. Bu durumdan, Yunanlılar da hoşnut görünüyordu. Zira Türk ordusunun, hiç olmazsa, yakın bir gelecekte, herhangi bir harekâtta bulunması söz konusu olmayacaktı. Çünkü Türkler, şimdilik yalnızca futbolla ilgileniyordu”.

    Taarruz hazırlıkları bütün safhasıyla o derece gizlilik içinde yürütülmüştü ki, 26 Ağustos’ta saldırı başladığında Yunan subayları bir gece önce düzenlenen balonun mahmurluğunu daha üzerlerinden atamamışlardı. İstihbaratının başarısıyla öğünen İngilizler, 26 Ağustos sabahı büyük taarruz gerçekleştiğinde en az Yunanlılar kadar şaşkınlığa uğramışlardı. Sonrası ise “kesin Zafer ve Kurtuluş”… Bütün bu süreç yaşanırken olayların merkezinde bir futbol maçının da yer alması son derece önemli ve dikkat çekicidir. Meşhur ifade ile: “Futbolun asla sadece futbol olmadığı” gerçeği burada da karşımıza çıkmaktadır. 2022 yılında, Millî Mücadele tarihimizde son derece önemli bir rol oynamış bu futbol maçının 100.Yılı idrak edilmektedir. Bu maçın Türk kamuoyuna ve genç nesillere hatırlatılması önem arz etmektedir.

    Saygılarımızla

    Marmara Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü | Spor Tarihi Araştırmaları Derneği