Etiket: Ortaköy

Tarih ve Fenerbahçe 1929 – VIII
Arşivlerde dolaşırken, araya gündeme dair diğer olayları da katarak, Fenerbahçe ve Türk spor tarihi haberlerini derliyorduk. Günün birinde her yıl için bir almanak haline gelebilir mi, bilemeyiz ama sitede bir araya toplayalım istedik. 1929 ile başlıyoruz… Huzurlarınızda “Tarih ve Fenerbahçe 1929 – VIII”

Fenerbahçe Tarihi Çalışma Organizasyonu

NE UCUZ, NE UCUZ! [1]

Dünkü gazetelerin birinde “İzmir”den gelmiş bir haber vardı. Bu havadisi kısmen alıyorum: “İzmir’in banyo ihtiyacatı artık izale edilmiş demektir. Hilaliahmer Çeşme’de 14.000 lira sarfıyla İstanbul’da olduğu gibi gayet asri ve muntazam bir banyo yeri yapmaya muvaffak oldu.

İzmir bir banyoya, hatta İstanbul’dakinden daha iyi bir banyoya kavuşmuştur. Fakat İzmir’den banyoya azimet avdet otomobil 40 lira, orada bir gecelik otel 5 lira, yemek içmek mesarifi de en aşağı 10 lira, mayo ve saire kirasından başka kamaranın bir saati bir lira… Velhasıl 100 lirayı cebe koymadan buraya gidilmeyeceği apaşikar… Bu hale nazaran banyonun yalnız zenginler ve Çeşme için açıldığına kaniyim.”

Bu satırları okuduktan sonra, evvela, İstanbul’un gayet asri ve muntazam banyo yerinin nerede olduğunu düşündüm, düşündüm, bir türlü bulamadım. Anlaşılan bu haberi yazan arkadaş ya İstanbul’u yahut da asri deniz banyolarını görmemiş!

İstanbul’un deniz banyoları asri değil kurunu vustaidir.

Çeşme’deki banyolara gelince, geçenlerde İzmir’de bulunduğumuz askeri otelin sahibi aynı zamanda Çeşme’nin en güzel otelini de idare ediyordu. Bana Çeşme’ye gitmemi tavsiye etti. Otomobilden başka nakil vasıtası yoktu. Otomobiller ise 45-50 lira istiyorlardı. Onun içindir ki Çeşme’ye ancak otomobil sahipleri veya Tayyare piyangosunun büyük ikramiyesi çıkanlar gidebilirdi; tabii ben gidemedim.

Baksanıza bir banyo, 100 liraya patlıyormuş! Adeta bazı Amerikalı delişmen milyarderlerin yaptıkları şampanya banyoları kadar ucuz!

İzmir’in gayretli valisi, Çeşme’ye vapur işletmek imkânını bulamadıkça bu asri banyolara ancak milyonerler gidebilir; hem de her milyoner değil, hovarda milyonerler!

SON MAÇIN TENKİTLERİNE DAİR [2]

Galatasaray-EnnadiilEhli müsabakasının hakemi Burhanettin Bey bazı tenkidata maruz kalmıştı. Bunun üzerine evvelki gün bir yazı yazmış, bu yazısından kendini müdafaa için biraz çapraşık ve dolaşık bir yol tutmuş, kendi hataları hakkındaki yazılar, hep Galatasaray kalemlerinden çıkmış addediyor. Burhanettin Bey’i tenkit edenlerden biri de benim ve Galatasaraylı değilim.

Abidin Daver Bey’in Galatasaraylı olması “Cumhuriyet” gazetesinde çıkan her yazının onun tarafından yazılmış veya yazdırılmış olmasını mı icap ettirir?

Gerek Burhanettin Bey’in hakemliğini tenkit eden yazılar, gerek Fenerli oyuncular hakkındaki mütalaalar benimdir. Abidin Daver Bey, bana şöyle yaz diye bir tek kelime söylememiş, yazısında kendini müdafaa için biraz dürü sıfatıyla, son maçın gazetede çıkan “Olimpiyat mağlubiyetinin acısını çıkardık” şeklindeki dört kelimenin serlevhasını telefonla yazdırmıştır.

Ondan öteki bütün mütalaat, yanlış doğru, benim fikrimdir. Ben, icap ettiği zaman Galatasaray’ı da defaatle tenkit ettim. Abidin Daver Bey sesini bile çıkarmadı. Esasen, elinde kalemi olduğuna göre, canı istediğini de yazmasına mani yoktur.

Burhanettin Bey ihtiyarı zahmet buyurup sorsaydı o yazıların hepsini benim yazdığımı öğrenirdi. Galatasaray ve Galatasaray rüesası hakkında yazdıklarına cevap vermek benim salahiyetim dâhilinde değildir.

BEYKOZ KAYIK YARIŞLARI ÇOK RAĞBET GÖRDÜ [3]

Denizcilik heyeti tarafından tertip ve gazetemiz tarafından himaye edilen Beykoz deniz yarışları dün muntazam bir surette yapılmıştır.

Müsabakalar hakkındaki tafsilatı yarınki nüshamızda yazacağız. Bugün yalnız müsabaların neticelerini bildiriyoruz:
- İki çifte hanımlar: Galatasaray birinci, Beykoz ikinci.
- Tek çifte müptedilerde Galatasaray birinci, Beykoz ikinci.
- İki çifte müptedilerde Beykoz birinci, Galatasaray ikinci, Ortaköy üçüncü.
- Üç çifte müptedilerde Beykoz birinci, Galatasaray ikinci, Ortaköy üçüncü
- Tek çifte hanımlar müsabakasında Galatasaray birinci, Beykoz ikinci.
- Üç çifte kıdemlilerde Galatasaray birinci, Beykoz ikinci.
- Tek çifte kıdemlilerde Galatasaray birinci, Beykoz ikinci.
- İki çifte dirseklide Beykoz birinci, Galatasaray ikinci.
- İki çifte kıdemlilerde Galatasaray birinci, Beykoz ikinci.
- Üç çifte hanımlar koşusunda Beykoz birinci, Galatasaray ikinci gelmiştir.
Bu müsabakalardan sonra yapılan 100 ve 800 yarda yüzme yarışlarında ve 4×50 bayrak yarışlarını Galatasaraylılar kazanmıştır.

Yarışların hitamından sonra geçit resmi yapılmış, bu suretle yarışlara hitam verilmiştir.

Müsabakaların heyeti umumiyesinde Galatasaray 57 puanla birinci, Beykoz 47 puanla ikinci gelmiş, Ortaköy 3 puan almış, Altınordu, Fenerbahçe, Beylerbeyi, Üsküdar kulüpleri de yarışlara iştirak etmemişlerdir.

ÇENE YARIŞI [4]

Cuma günü İstanbul’da at yarışı, deniz yarışı ve bu arada bir de çene yarışı yapıldı. Bu çene yarışı Beykoz’daki deniz yarışlarının perde aralarında ve hakem dubası ittihaz edilen bir Alman devri âlem seyyahının kotrasında yapılıyordu. Yarışa iştirak edenler, bir tarafta herhangi bir yarışı kaybedenler, diğer tarafta o yarışı kazananlar ve nihayet aziz dostumuz Şeref Bey idi.

Denizdeki yarışı kazanamayanların bir itiraz hamlesiyle başlayan bu çene yarışlarının hepsini bihakkın Şeref Bey kazandı. Ez canü dil tebrik ederiz.

Beykoz deniz yarışlarında Beykoz denizcilerini çok takdir ettim. Sadi ve güzide karikatürcümüz Cem Beylerin himmetleriyle bu denizciler, Cuma günü büyük bir varlık gösterdiler. “Cem”in kerimelerinden mürekkep üç çifte hanımlar takımı, Galatasaraylı rakiplerini geçmek için bir erkek kuvvetiyle kürek çektiler. Böyle erkek gibi kürek çekmelerine rağmen hanımlıklarını da unutmamışlar, sarı süslerle işlenmiş siyah kadife cepkenleriyle Boğaziçi’nin devri ihtişamını canlandıran güzel ve süslü bir kürek takımı teşkil etmişlerdi. Başta zarif hanımları olmak üzere çalışan Beykozluları tebrik ederim.

GAZİMİZ YARIN GELİYOR [5]

Ankara, 4 (Telefonla) – Reisicumhur hazretlerinin yarın akşam (bugün) seyahate çıkacakları tahakkuk etti. Gazi Hazretleri Salı günü öğleden evvel Haydarpaşa’ya vasıl olacaklar ve oradan yatla Dolmabahçe’ye gideceklerdir.

Müşarünileyhe mahsus vagon Ankara istasyonuna gelmiştir.

Gazi Hazretlerinin İstanbul’da bir müddet istirahatten sonra civar vilayata seyahat buyurmaları muhtemeldir.

İstikbal Programı: Reisicumhur hazretlerinin şehrimizi şereflendireceklerine, 24 saat kaldı. Büyük halaskar, yarın tam saat 11’de hususi trenle Haydarpaşa’ya muvasalat buyuracaklardır. Gazi hazretlerinin istikballerine ait hazırlıklar ikmal edilmiştir. İstikbal programı, hazırlanmış ve Vali Bey ile Kolordu kumandanı Şükrü Naili Paşa, Merkez Kumandanı, Şehremini muavini ve Polis müdüründen mürekkep teşrifat komisyonunca dün bir daha tetkik edilerek kesbi katiyet etmiştir. Cumhuriyet Halk Fırkası tarafından Cevdet Kerim Bey teşrifata memur edilmiştir.

Bu akşam İzmit’e bahren bir istikbal heyeti gidiyor: Programa nazaran ve teşrifat talimatnamesi mucibince, bu akşam saat 18’de Vali Muhittin Bey ile Kolordu kumandanı Şükrü Naili ve Cumhuriyet Halk Fırkası müfettişi Hakkı Şinasi Paşa’lardan mürekkep istikbal heyeti, Seyrisefain idaresinin tahsis edeceği vapurla İzmit’e gideceklerdir. Seyrisefain Umum müdürü Sadullah Bey de bu vapurla İzmit’e gidecektir. Büyük Millet Meclisi reisi Kazım ve Başvekil İsmet Paşa’lar hazretlerinin de aynı vapurla büyük Gazi’yi istikbal için İzmit’e teşrifleri kuvvetle muhtemeldir. İstikbal heyeti, İzmit’te Gazi Hazretlerinin bulundukları trene rakip olacaklardır.

Haydarpaşa’da yapılacak istikbal merasimi: Hususi tren saat tam 11’de Haydarpaşa istasyonuna vasıl olacaktır. İstanbul mebusları, Vilayet, Emanet ve diğer devair erkânı Haydarpaşa istasyonunda Gazi hazretlerini istikbal edeceklerdir. İstikbal merasiminde bulunacak zevata, dün şehremanetince davetiyeler gönderilmiştir. Bu davetiyelerde, meduvinin, Gazi hazretlerini istikbal için gazetelerle ilan edilecek gün ve saatte Haydarpaşa’da bulunmaları temenni edilmektedir.

Haydarpaşa’dan Dolmabahçe sarayına: Ayrıca bir heyet de Dolmabahçe sarayının rıhtımında Gazi hazretlerini istikbal edecektir. Reisicumhur hazretleri Haydarpaşa’dan yatla Dolmabahçe’yi teşrif ederken limandaki vapurlar düdük çalarak kendilerini selamlayacaklardır. Dolmabahçe sarayında resmikabul yapılıp yapılmaması Gazi hazretlerinin arzularına tabidir.

Cumhuriyet Halk Fırkasında dünkü içtima: Dün Cumhuriyet Halk Fırkası müfettişi Hakkı Şinasi Paşa’nın nezdinde, fırkanın kaza reisleri toplanarak, Reisicumhur hazretlerinin istikballerine ait tertibat etrafında görüşmüşlerdir.Bütün mebuslar, Cumhuriyet Halk Fırkası müfettişliğinde toplanacaklar ve istikbal merasiminde nerelerde bulunacaklarını tespit edeceklerdir.

Gazi Hazretlerine kimler refakat ediyor? Reisicumhur hazretlerinin refakatlerinde Kâtibi Umumileri Tevfik, Kılıç Ali, Recep Zühtü, Nuri Bey’lerin bulundukları anlaşılmıştır. Cumhuriyet Halk Fırkası Kâtibi Umumisi Saffet Bey’in de Gazi hazretlerine refakat etmeleri muhtemeldir.Reisicumhur hazretlerinin şehrimizde bulunacakları müddet için Cumhuriyet Halk Fırkası kâtibi umumilik bürosunun da İstanbul’a nakli ihtimali vardır.Gazi hazretleri teşrifleri münasebetiyle neşrin sarfı masraf ihtiyar etmemesi arzusunu izhar buyurmuşlardır. Bu itibarla şehrin muhtelif mahallerinde müteaddit taklar inşası arzusu etrafında henüz kati bir karar verilmemiştir.

Muhafız kıtaatı ve Riyaseticumhur orkestrası da geldiler: Riyaseticumhur muhafız taburundan piyade ve süvari bir kısım asker ve Riyaseticumhur orkestrası, dün şehrimize gelmişlerdir. Muhafız kıtaatı, başlarında çelik miğferler olduğu halde, araba vapuru ile İstanbul’a geçerek Dolmabahçe’ye gitmişlerdir. Muhafız taburu kumandanı İsmail Hakkı Bey’in de bugün şehrimize gelmesi beklenmektedir.

Son hazırlıklar da ikmal edildi: Milli saraylar idaresi tarafından Dolmabahçe ve Beylerbeyi saraylarında yapılan istihzarat da ikmal edilmiştir.Ayrıca Üçüncü Kolordu ve Merkez Kumandanlığı da istikbal hazırlıklarında bulunmaktadırlar.

Söğütlü ve Ertuğrul bugün Haliç’ten Çıkacaklar: Söğütlü ve Ertuğrul yatları bugün Haliç’ten çıkacaklardır. Liman idaresi de Gazi hazretlerinin denizden istikballeri için lazım gelen tertibatı almıştır. Bu tertibat geçen sene yapılan tertibatın aynıdır. Gazi hazretlerinin teşriflerinde limanda intizamın temini için vapurlar ve vesait münasip yerlerde ahzı mevki edeceklerdir.

FENERBAHÇE – RUMLAR [6]

Altay takımıyla yapılacak maça hazırlanan Fenerbahçe takımı Rum muhteliti ile bir maç yapmış ve eksik bir kadro ile sahaya çıkmasına rağmen 6-3 galip gelmişlerdir.

DENİZ YARIŞLARINDA [7]

Sporcularımızın hususiyetini bilen bir arkadaş anlattı: “Beykoz kayık yarışlarında hakem heyetinin bulunduğu teknedeyim; hakem beylerden ekserisini teknenin hafif sallantısı rahatsız etti, hepsinde renk limon gibiydi. Yalnız bir tanesi (ki Bahriyeli idi) diğerleriyle alay ediyor ve muttasıl gülerek ‘Nasıl? Futbol hakemliğine benziyor mu?’ diyordu.

Derken bu zatta da mide bulantısı alaimi görülmez mi? Dayanamadım, sordum ‘Lakin Beyim, haydi berikiler suyu bardakta gören takımındadır, ya siz?’

Geğirerek cevap verdi: ‘Azizim, ben denizin üstüne değil, altına alışığım, tahtelbahirciyim’ dedi.

Sonradan haber aldım, biçare çocukların hakemlik edeceğiz diye bozdukları mideleri hala düzelmemiş.

DÜN, GELİRKEN… [8]

Daha tan yeri ağarırken, İzmit tepeleri, uzaktan gelen köylülerle dolmaya başladı. Sabahın ilk ışıkları içinde, bunlar, her sınıf halkın vücuda getirdiği kalabalık, renkli, çok canlı bir tablo gibi idi. Ufuk üzerine böyle irtisam etmişlerdi. Gözleri, sabit bakışlarla, ta ileride kaybolan demir yollarına takılmış, kulakları seste, setlere sıralanmış, ağaçlara tırmanmış, bekliyorlardı. Üç sene evvel İstanbul’a gelmek üzere İzmit’ten geçeceği günü nasıl bekliyorlar idiyse, aynı heyecan ile yene onu bekliyorlardı.

Yediyi birkaç dakika geçe, bir düdük sesi duyuldu.

Yukarıki tepeleri dolduran kadın ve erkek kalabalığının, rüzgâra tutulmuş güzel bir tarla gibi, bir an, dalgalandığını gördüm. Koyu yeşil defnelerle süslenmiş bir lokomotif, arkasında birçok vagonlar ve en geride Reisicumhurun bulundukları salon geliyordu. Salonun perdeleri inikti ve terasasında kimse yoktu. İşte bu esnada halkın ani ve müşterek haletiruhiyesini gösteren çok sessiz, fakat çok şayanı dikkat bir hadise oldu. Fecirden beri onu bekleyen yüzlerce insan, tren istasyonda durup, perdeleri inik pencerelerden Reisicumhur hazretlerinin henüz uyanmamış olduklarını anlayınca, en küçük bir gürültü yapmaktan ihtiraz eder gibi, sessiz durdu.

Bu hal bana o kesif insan saflarının koparmaya hazırlandığı alkış tufanından daha güzel, daha büyük göründü. Kimse, uyanmasın ve rahatsız olmasın diye, ani, müşterek bir sevki tabii ile ses çıkarmamaya dikkat ediyordu.

Reisicumhur hazretleri Derince’de uyandılar. İzmit’ten itibaren, yolun iki tarafı, istasyonlara uzak noktalarda bile, köylülerle dolu idi. Onu görmeden, fakat trenin her halde içinde ve bir tarafında olduğunu bilerek, candan kopan sayhalarla bağırıyorlar, ellerini çırpıyorlardı. Yüksek bir şanü şerefin ve hudutsuz bir “prestige”in her zaman ve mekânda akseden bu ulvi tecellileri kadar feyyaz bir manevi kudret menbaı daha tasavvur olunamaz.

Pencerenin kenarında bu tezahürleri görüp gözleri yaşaran bir arkadaş, ben sormadan, aynı zamanda bu umumi muhabbetin sırlarından ve kaynaklarından birini de anlatan şu hadiseyi nakletti:

“Dün akşam Ahimesut’ta Gazi, trenden inerek köylülere ihtiyaçlarını sordu. Köylü ile öyle alakadar ki hepsinin gözlerinde hürmet, merbutiyet, Türk’ün nefsini kendisinin iyiliğine vakfetmiş insanlara karşı duyduğu bütün şükran ve minnet hisleri parlıyordu.”

“Polatlı’da çiftçilerin ihtiyaçlarının ikmal edilmesini emrettiler. Eskişehir’de temyiz azası ile halkla görüştüler ve herkesi coşturan, vecize ile dolu, çok güzel bir hitabe irat ettiler.”

Bu iki küçük fıkra halkın onu niçin bu kadar sevdiğinin sayısız sebeplerinden yalnız birini nakletmektedir.

Reisicumhur hazretleri Eskişehir’den Tuzla’ya kadar istasyonlarda inmediler. Tuzla’da, arkalarında açık renk bir yazlık elbise, gümüşü benekli, güzel bir boyunbağı takmışlar, saçları güneşin ışıkları gibi pırıl pırıl, sıhhatli, mütebessim, mültefit bir çehre ile istasyona indiler. Her biri bir dağ parçası gibi duran askerin önünden geçerek “Merhaba askerler, nasılsınız, iyi misiniz?” iltifatında bulundular.

Hepsinin bağrından kopan bir ses “Var ol!” diye bağırarak halkın en büyük ve umumi temennisine tercüman oluyordu.

Gazi hazretleri, askeri teftişten sonra, orada bulunan küçük mektep çocuklarından birinin önünde durdu ve çocuğa ismini sordu. “Mustafa” olduğunu öğrenince “Benim ismim!” iltifatında bulundu.

Çocuğu severken, bir anda, küçüğün sevinçten adeta yüzü değişiyor gibi oldu.

Tren Tuzla’dan hareket ettikten biraz sonra salonu teşrif buyurdular ve Tuzla’da kendilerini karşılayan Vali Muhiddin Bey, Şükrü Naili Paşa ve Hakkı Şinasi Paşa ile Moskova sefirimiz Hüseyin Ragıp Bey’i salonlarına kabul buyurdular. Vali Muhiddin Bey, şehir halkının tazimlerini ve meserretini arz etti. Reisicumhur hazretleri teşekkür ettiler ve heyete hitaben, gülerek dediler ki: “Nihayet bizi İstanbul’a getirdiniz!”

Ve müteakiben, lütfen bana tevcihi hitap ederek, İkdam için şevk ve kuvvet menbaı ve edebi bir fahrolan yüksek iltifatlarını diriğ buyurmadılar.

Tren Pendik’te durunca, İsmet Paşa hazretleri, Kazım Paşa hazretleri, Reisicumhur hazretlerini istikbal ettiler.

Gazi hazretleri kendileriyle müsafaha etti ve irat edilen bir hoş amedi nutkunu dinledikten sonra İsmet ve Kazım Paşalar ile beraber Başvekil Paşa’nın otomobiline binerek İsmet Paşa’nın köşküne gittiler ve orada yirmi dakika kadar kalarak bir kahve içtikten sonra avdet ettiler. Köşkün kapısından otomobille çıkarken Paris sefiri Fethi Bey’in geldiğini görünce, Reisicumhur hazretleri otomobillerini durdurtarak kendilerinin hatırlarını sordular ve müteakiben istasyonu teşrif buyurdular.

Pendik istasyonunda İsmet Paşa hazretlerine ellerine uzattılar: “Siz kalıyorsunuz?” dediler. Başvekil Paşa hazretleri refakat edeceklerini söyleyince beraber vagon salonu teşrif buyurdular.

Pendik’ten itibaren Haydarpaşa’ya kadar, halkın tezahürü görülecek şeydi. Alkışlayan, onu görünce sevinçten haykıran ve bir daha görmek için trenle beraber koşan kadınlar… Keskin “Yaşa!” sesleri trenin gürültüsünü bastıran mektep çocukları ve köşklerin pencerelerinden mendil yerine perdeleri sallayan insanlar…

Reisicumhur hazretleri işte bu candan ve coşkun tezahürler arasında İstanbul’u teşrif etti ve hiçbir resmi tertip yapılmamış olmasına rağmen, halk heyecanına yine serbest cereyan vermişti. Kendilerini kurtaran büyük insana, dünyanın en büyük insanına karşı gösterilen bu coşkun alaka, halkın ona karşı hasretinin, yoluna yüzünü ve gözünü sürmek suretiyle gösterdiği candan bir delildir.

Geçen sene İzmir vapuru boğazdan geçerken gözleri yaş ve kalpleri ıstırap içinde kalan halkın yüzü, dün hakikaten gülüyordu. Onunla aynı havayı teneffüs etmek, onun daima şuracıkta, yanı başımızda olduğunu bilmek… Bu halk için bundan büyük saadet olur mu?

GAZİ’NİN HİTABESİ [9]

(…) “Türk milletinin içtimai nizamını ihlale müteveccih didinmeler boğulmaya mahkûmdur. Türk milleti kendinin ve memleketinin yüksek menfaatleri aleyhine çalışmak isteyen üfsit, sefil, vatansız ve milliyetsiz sebükmaazların hezeyanlarındaki gizli ve kirli emelleri anlamayacak ve onlara müsamaha edecek bir heyet değildir. O şimdiye kadar olduğu gibi doğru yolu görür. Onu yolundan saptırmak isteyenler ezilmeye, kahredilmeye mahkûmdur. Bunda köylü, amele ve bilhassa kahraman ordumuz candan beraberdir. Buna da kimsenin şüphesi olmasın.” cümlelerini hazirunun ehemmiyetle nazarı dikkatlerine çarptırıyordu.

Gazi Hazretleri hitabesinin sonunda temyiz heyetine teveccühle: “Hâkim efendiler” dedi, “Siz kanun adamlarısınız. Ellerinize milletin, vatanın her türlü hak ve menfaatlerini vikaye eden kanunlar tevdi edilmiştir. İşaret ettiğim noktaları işittiniz. Türk milletinin büyük haklarını müdafaa ederken bu noktalar ehemmiyetle hatırda tutulmalıdır.”

GAZİ MEVSİMİ [10]

Seneleri, dünyanın bütün takvimleri dört mevsime ayırırlar. Fakat bana öyle geliyor ki İstanbullular, son üç senedir yılda bir beşinci mevsim, bir Gazi mevsimi idrak ediyorlar.

Tabiatın kanunları insan ömrüne nazaran ebedidir. Bir fert değil, hatta nesiller bile o kanunlar arasında bir ayrılık sezemezler. Gazi mevsimi derken ben, büsbütün başka bir hisse tercüman oluyorum. Şurası muhakkak ki İstanbul havasına onun nefesleri karışınca memlekette başka türlü bir varlık doluyor.

Kızgın bir güneşin yaladığı topraklarla denizden yükselen buğular, göklerin maviliğini bulandırır, havada kırlangıçlar bile uçuşamazken, bakın bütün şehir ayakta ve sokaklarda. O daha gelmemişken ortalık ne ıssız, yollar ne tenha idi. Yaprakları kavrulup buruşmuş ağaçlı caddedeki bu insan mahşeri, onun Marmara kıyılarına ayak basmasıyla hâsıl oldu.

Güneş, sanki dünkü cehennem penceresi değildir, yakmıyor; yahut Gazi’nin gelişi insanları alevden haşlanan pervanelere döndürdü. İçlerindeki vuslat zevki tutuşan kanatlarındaki acıyı duyurmuyor. Gönüllerinde onu görmenin sevdasını taşıyanlara, bu aşkları bir nevi kloroform tesiri yapıyor.

Sıcağı duymuyor, yorgunluk hissetmiyoruz. Kendimizden geçmiş gibi bir haldeyiz.

Evet, evet İstanbul bir başka mevsime, bahara benzeyen, fakat feyz ve heyecanda bütün baharları geride bırakan yeni bir mevsime erdi. Buna Gazi mevsimi dersek yeridir.

TÜRK FUTBOLU İNHİTATA MAHKÛMDUR [11]

Türk futbolu inhitata mahkûmdur, diyorum.
- “Neden?” diyeceksiniz. İşte bu sualinizin cevabı:
Türk milli takımı Mısır milli takımına olimpiyatlarda 1-7 mağlup olmuştu. İki hafta zarfında, bugün Mısırlıların çıkarabileceği en kuvvetli muhtelit takım olduğu, son günlerde aldığımız hususi malumatla tahakkuk eden “Ennadiyülehli”yi 1-2 mağlup ettikten sonra Türk futbolunun inhitata mahkûm olduğunu söylemek hayli kuvvetli bir iddia gibi görünür. Evet, Mısır takımıyla aldığımız neticenin iyi olmasına rağmen Türk futbolu inhitata mahkûmdur.

Çünkü futbolun terakki edebilmesi için antrenörlere malik olmak veya ecnebi takımlarıyla maç yapmak lazımdır. Hâlbuki bir tek antrenörümüz olmadığı gibi bundan sonra Avrupa’dan takım getirtmek imkânı da kalmamıştır.

Son zamanlarda İstanbul’a iki takım geldi: Avusturya ve Mısır takımları… Bu takımları Galatasaray ve Fenerbahçe kulüpleri stadyum idaresi getirtti. Neticede Avusturya maçlarında kulüpler ve stadyum idaresi yüzer lira zarar ettiler. Mısır maçlarında ise ancak yüzer liralık bir temettü elde edebildiler. Hâlbuki Mısır takımı yalnız 1.500 dolara gelmişti. Avrupa’dan bundan daha ucuz bir takım getirtmenin katiyen imkân ve ihtimali yoktur.

Futbol maçları hasılatının bu kadar az olmasının sebebi nedir?
1. İktisadi buhrandan mütevellit parasızlık,
2. Belediyeye verilen rüsumun ağırlığı,
3. Anaforcuların çokluğu.
Bu sebeplerden birincisiyle meşgul olacak değiliz. Çünkü onu zamanla hasıl olacak refah halledecektir.

Fakat ikincisi ile üçüncüsüne bir çare bulunabilir.

Evvela ikincisinden bahsedelim. Başta zabıta olmak üzere, herkes, bedava maç seyretmek ve ettirmek emelinden vazgeçmelidir. Filhakika büyük maç günleri yüzlerce sivil zabıta memuru vesikasını hamil efendi, stadyumu doldurmaktadır ki bunun da haddi olsa gerektir.

İkinci ve en mühim sebebe gelince: Gariptir ki Türkiye’de en çok sporcu yetiştiren, en çok spor yapan şehir İstanbul olduğu halde İstanbul sporu Emanet ve Vilayet’ten hiçbir muavenet görmez.

Ankara’da futbol maçları hasılatından hiçbir resim alınmaz, İzmir’de yüzde 5 alınır, İstanbul’da yüzde 22…

İstanbul’da ne Şehremaneti, ne de Muhasebei Hususiye, spora katiyen on paralık yardım etmezler, buna mukabil en kuvvetli kulüplerimizi bile kapılarını kapamaya, spordan vazgeçmeye mecbur edecek derecede ağır resimler alırlar. Hele yüzde on Darülaceze resmi İstanbul sporunu acze mahkûm eden en büyük amildir.

İstanbul kulüpleri, kendileri için değil Darülaceze için çalışırlar. Galatasaray’ın son zamanlarda üç oyuncusu sakatlandı. Bunların tedavisi için kulüp avuç dolusu para verdi. Bugün, bu büyük ve binlerce azaya sahip kulüp (Fener de Beşiktaş da diğerleri de aynı vaziyettedirler) parasızlıktan ne yapacağını şaşırmış bir haldedir. Çünkü bir müsamere verse yüzde ellisini, bir maç yapsa yüzde yirmisini rüsum olarak vermeye mecburdur. Müsamerenin de maçın da mesarifi çıktıktan sonra kalacak para “Sıfıra sıfır, elde var hiç”ten ibaret olacaktır.

Sporcu amatör gençler, kulüplerinin ve sporun terakkisi için uğraşsınlar, çalışsınlar, kan teri döksünler, sakatlansınlar, ondan sonra kendilerine ve kulüplerine kalan azim bir yorgunluk ve bir sürü borç olsun! Bu reva mı?

İstanbul Şehremaneti ve İdarei Hususiyesi, neden Ankara ve İzmir gibi sporcu himaye etmezler? Sporu himaye etmek şöyle dursun, spor kulüplerinin yegâne medarı hayatı olan maç hasılatından, neden sağmal inek gibi, birçok para alırlar? Bunun sebebi İstanbul’un, Ankara ve İzmir gibi sporun faydasını kavramamış ve sporculara yarım etmek lüzumunu anlamamış olmasıdır.

Türkiye sporunun kalbi İstanbul’dur. Memleketin her tarafındaki spor teşkilatını hep İstanbul’dan giden gençler yapmışlardır. Buna mukabil İstanbul spor kulüplerinin defterlerine bakınız, on paralık bir yardım göremezsiniz.

Galatasaray’ın bir antrenörü vardı. Parasızlıktan yol verdi. Teşkilatın antrenörü de yoktur. Son tecrübelerden sonra Galatasaray-Fenerbahçe ve stadyum idaresi de ecnebi takımı getirtmekten vazgeçmişlerdir.

Çünkü zarar yüzde yüz muhakkaktır. Darülaceze istifade etsin diye esasen parasız kulüplerin, üste bir de mali zarar girmelerini ve oyuncularını sakatlanmaya maruz bırakmalarını elbette istemeyiz.

Antrenör olmadıkça ve oyuncularımız ecnebi takımlarla temas etmedikçe İstanbul futbolunun ve onu örnek ittihaz eden Türk futbolunun inhitatı muhakkaktır. Bu vaziyetin devamı takdirinde ise gençlerimiz ecnebi takımlara mağlup oldukça onlara kızmaya hiç hakkımız yoktur.

SADİ VE KADRİ BEYLER İSTİFA ETTİLER Mİ? [12]

Fenerbahçe kulübünün iki kıymetli oyuncusu olan Sadi ve Kadri Beylerin futbolu terk ettikleri için Fenerbahçe kulübünden çekildikleri hakkında bir rivayet deveran ettiğinden dünkü nüshamızda bahsetmiştik. Fenerbahçe erkanı tarafından verilen malumata göre bu rivayetin aslı yoktur. Bu iki kıymetli oyuncunun yarınki maçta Altay’a karşı oynayacakları temin edilmektedir.

GARABET Mİ İSTERSİNİZ? [13]

İstanbul Futbol Heyeti’nin çok garip bir kararını haber aldık. Futbol Heyeti iki hafta evvel yaptığı son maçta Süleymaniye takımını 2-1 mağlup ederek birinci kümeye terfi eden İstanbulspor takımının hükmen mağlubiyetine karar vermiştir. Bu karar üzerine İstanbulspor birinci kümeye geçemeyecek, Süleymaniye takımı da bermutat birinci kümedeki mevkiini muhafaza edecektir.

Futbol Heyeti bu kararını, İstanbulspor’un son maçta Süleymaniye’ye karşı gayrinizami bir oyuncu oynattığını bahane ittihaz ederek vermiştir.

Hâlbuki bu karar tamamen haksız olup nizamnameye de muvafık değildir. Yaptığımız tahkikata ve İstanbul mıntıkasından aldığımız malumata göre bu gayri nizami oyuncu oynatmak meselesinin iç yüzü şudur:

İstanbulspor’un birinci takım oyuncularından Mithat Bey bundan bir müddet evvel Ankara’ya gitmiş ve orada bir kulüpte oynamak istemiştir. Fakat buradaki kulübüne vermiş olduğu istifaname kabul edilmemiş, kulübü ile alakası kesilmemiştir.

Bu vaziyet karşısında Mithat Bey Ankara’da oynayamamış, hiçbir resmi maça girmemiştir.

Esasen istifası kabul edilmemiş, eski kulübü ile olan alakası kesilmemiş olan bu oyuncu, Süleymaniye-İstanbulspor terfi müsabakasının üçüncü karşılaşmasında İstanbulspor’da oynamıştır. İstanbulspor bu oyuncusu bu maçta oynatacağını da Futbol Heyeti’ne de ayrıca haber vermiştir.

İşte bu vaziyet karşısında tamamen nizamnameye muhalif olarak Futbol Heyeti’nce hükmen mağlubiyet ve 30 lira nakti ceza kararı verilmiştir.

Futbol Heyeti bundan başka Fenerbahçe kulübüne de 30 lira nakti ceza kesmiştir.

Bunun sebebi de Mısırlılarla yapılan müsabakada Vefa’dan Şekip ve Beylerbeyi’nden Hadi Beylerin oynatılmasıdır. Hâlbuki alakadarlar tarafından bize verilen malumata göre Futbol Heyeti Reisi Orhan Bey bu iki oyuncunun Mısır maçlarında oynatılmasına evvelce muvafakat etmiştir.

Gerek İstanbulspor, gerek Fenerbahçe kulüpleri bu kararlar hakkında mıntıka merkezine itiraz etmişlerdir.

İZMİR ŞAMPİYONU GELDİ [14]

İzmir şampiyonu Altay takımına mensup futbolcular dün saat on altıda “İsmet Paşa” vapuruyla şehrimize gelmişlerdir.

Vapur açıkta demirlediği için istikbale pek az kimseler iştirak edebilmişlerdir. Bu meyanda Futbol Heyeti Müttehidesi reisi Muvaffak, İstanbul mıntıkasından Şeref Beylerle, Galatasaray ve Fenerbahçe futbol kaptanları Adil ve Zeki Beyler ve bazı sporcular bulunmakta idi.

Altaylılar on altı kişiden mürekkap olup Hamit ve atlet Sait Beyler idareci olarak başlarında bulunmaktadırlar. Nuri Bey de yarın arkadaşlarına iltihak edecektir.

İzmirli futbolcular meyanında İstanbul’un tanıdığı Vahap ve Feyzi (Baron) Beyler de vardır.

Altay takımı evvelce de yazdığımız gibi şehrimize Galatasaray ve Fenerbahçe ile birer maç yapacaktır. Yarın yapılacak olan ilk maç Galatasarayladır.

MİLYONERE EĞLENCE [15]

Bir Amerikalı milyoner dünyanın bütün eğlencelerini görmüş ve bıkmış. Hiçbir şey kendisini oyalamıyormuş. Şimdi onu hakikaten eğlendirecek olana tam bir milyon dolar veriyormuş. Adresini bilsem bu milyonere İstanbul’da sporculuk oynayanları gelip seyretmesini tavsiye ederdim. Bu cidden tuhaf bir manzara arz etmektedir.

GALATASARAY-FENERBAHÇE HEYETİ TERTİBİYESİNDEN [16]

Misafirlerimiz İzmir şampiyonu Altay takımının birinci müsabakası 9 Ağustos Cuma günü İstanbul şampiyonu Galatasaray takımıyla icra edilecek ve oyuna saat 5.30’da başlanacaktır. Hakem Mister Allen’dır. İkinci müsabaka Pazar günü aynı saatte Fenerbahçe iledir.

DENİZ YARIŞLARI [17]

Malul Gaziler Cemiyeti tarafından deniz yarışları tertip edilecektir. Malul gaziler yarışları himayeleri altına almalarını Gazi hazretlerinden rica edeceklerdir.

Diğer taraftan Malul Gaziler Cemiyeti Moda deniz yarışları için hazırlıklara başlamışlardır. Yarışlar bu ay içinde olacaktır. Henüz günü tayin edilmemiştir.

Malul Gaziler Cemiyeti yarışlar için ayrı bir tertip heyeti teşkil etmiştir. Bu heyete mıntıka denizcilik heyetiyle bahriye kumandanlığı da iştirak edeceklerdir. Yarışlara harp sefinelerinin ve tahlisiye sandallarının iştiraki de temin edilecektir.

GALATASARAY ALTAY’I 1-0 MAĞLUP ETTİ [18]

Şehrimizde bulunmakta olan İzmir şampiyonu Altay takımı ilk maçını dün Taksim Stadyumu’nda Galatasaray’la yaptı.

Saha, ecnebi takımlar maçında olduğu kadar kalabalık bir manzara göstermemekle beraber tenha da değildi. Muayyen saatten biraz geç olmak üzere, sahaya ilk defa Altay çıktı. İzmir şampiyonunu karşılayan alkışlar henüz durmamıştı ki Galatasaray da gözüktü.

Hakem M.Allen’ın düdüğü iki rakibi karşılaştırdığı zaman takımlar şöyle idi:

Galatasaray: Rasim, Burhan, Vahi, Suphi, Nihat, İbrahim, Muslih, Şadli, Necdet, Latif, Rebii.

Altay: Cemil, Hilmi, Nazmi, Rasim, Vehbi, B.Feyzi, Cafer, İ.Hakkı, Vahap, Donnik, Vefik.

Birinci devre her iki takımın bocalamaları arasında geçti. Altaylılar sahaya acemi olmaktan mütevellit bir anlaşamamazlık içinde üst üste fırsatlar kaçırılıyor. Galatasaraylılar anlaşılamaz bir haleti ruhiye içinde şuursuz bir oyun oynuyorlardı.

Birinci devre bu vaziyet içinde ve Altay’ın hâkim oyunu da bir mecra takip ederek nihayetlendi.

İkinci devre başladığı zaman her iki takımın canlı bir oyun oynamaya başladığı görüldü. Bu faaliyetlerin ilk semeresi Galatasaray’ın beşinci dakikada kaydettiği gol oldı.

Fakat bu sayıdan sona atalet yine başladı ve her iki taraf sert, hatalı oynamaya başladılar. Bilhassa Galatasaray defansı, kendi hattı dâhiline giren İzmirli oyuncuları tehlikesiz bir hale getirmek için her çareye başvurmayı mubah görüyordu.

Oyun bu tatsız şekilde devam ederken zuhur eden tuhaf bir hadise oldu. Her nedense takım kaptanı tarafından sahadan çıkarılan Burhan yine sahaya girdi ve kaptanının arzusuna rağmen oynamak istedi.

Oyun bittabi durdu ve ancak hariçten vaki olan müdahalelerle Burhan çıkabildi ve oyun devama başladı.

Tekmeye, hataya maruz kalan Altaylılar neticeyi değiştiremediler ve oyun Galatasaray’ın lehinr bitti.

İzmir takımının dünkü oyununun kıymeti hakkında verilecek bir hükme esas olarak kabul etmek doğru değildi. Mamafih Altay ilk devrede Galatasaray’dan iyi oynamıştı.

Galatasaray’a gelince: İstanbul şampiyonu dün zevksiz bir oyun oynadı ve teknik faikıyetini tespit edemediği için işi faule ve tekmeye döktü. Galatasaray için söylenecek tek bir söz vardır. Şampiyon olmak kâfi değildir. Misafire hürmet etmesini de bilmelidir.

BÜYÜK GAZİMİZİN HALKA HİTABESİ [19]

İstanbul, 10 (A.A.) – Paris büyükelçisi Ali Fethi Beyefendi, Büyükdere’de ikamet ettiği yalıda dün akşam Reisicumhur Gazi Mustafa Kemal hazretleri şerefine bir ziyafet vermiştir.

Rıhtım üzerinde büyük misafirin teşrifini bekleyen halk, Gazi hazretlerini fevkalade alkışlarla karşılamış ve yalının önünde saatlerce şen ve müştak beklemiştir.

Yemek esnasında muzıka Cumhuriyet marşını çalınca halk Gazi hazretlerini pek çok alkışladı. Bu samimi tezahürata teşekkür etmek üzere balkona çıkan Reisicumhur hazretleri Büyükderelilerle hasbıhalde bulunmuş, gayet kıymetli sözleri arasında şunları söylemiştir:

“Benim için zahmet ediyorsunuz. Bundan mahcup oluyorum. Beni görmek demek, behemehâl yüzümü görmek demek değildir. Benim fikirlerimi, benim duygularımı anlıyorsanız, hissediyorsanız bu, kâfidir. Ankara’dan buraya gelmeden evvel işittim ki hakkımda ‘Hastadır, eli ayağı tutmuyor, şiüme mahkûmdur’ demişler. (Ahali ‘Düşmanlarınız kahrolsun’ diye bağırdı.)

İşte karşınızdayım. Sıhhattayım. Elim ayağım tutuyor. Kendi gözlerinizle görüyorsunuz ki sapasağlamım, kuvvetim yerindedir. Sizlere eskiden beri olan muhabbetim yerindedir. (Varolun sadaları, alkışlar)

Siz bu akşam benim karşımda milletin bir kitlesi, bir timsalisiniz. Size hitap ederken bütün millete sesimi işittireceğime kaniyim. İşitiniz ve işittiriniz: Sizin menfaatiniz için sıhhatini, ömrünü vakıf ve hasreden adam sıhhattedir. Ve sizin için çalışacaktır. O sizin için yaşıyor. (Çok yaşa sesleri, sürekli alkışlar)

Benim kuvvetim, benim size olan muhabbetim ve sizin bana olan muhabbetinizdir. Bu millet, bu memleket, yeni rejimi üzerinde dünyanın en makbul bir mevcudiyeti olacaktır. Ben bunu kendi gözlerimle görmeden ölmeyeceğim. (Çok yaşayın, varolun sadaları)”

GALATASARAY’DA BİR İSTİFA [20]

Galatasaray kulübünün iki seneden beri ikinci reisi ve umumi futbol kaptanı bulunan Abidin Daver Bey bu vazifelerinin ikisinden de istifa etmiştir. Haber aldığımıza göre Muhasebeci Mütevelli Mehmet Bey de bir iki güne kadar istifa edecektir.

BUGÜNKÜ MAÇ: FENERBAHÇE – ALTAY [21]

İzmir şampiyonu Altay takımı ikinci maçını bugün Taksim Stadyumu’nda Fenerbahçe takımı ile yapacaktır. İzmirlilerin yapacakları bu ikinci maç, birkaç noktadan ilk müsabakaya nazaran daha mükemmel olmaya namzettir. İlk müsabaka, Galatasaray’ın çok berbat oynaması ve bu fena oyunu telafi etmek için lüzumsuz sertlikler yapması yüzünden zevksiz bir halde cereyan etmişti.

Misafir sporcuları çok rencide eden bu vaziyet, oyunun umumi ahengini de ihlal ederek seyircileri bizar eden bir şekil almıştı. Altay’ın bugün yapacağı maç, hiç şüphesiz böyle bir akıbete namzet olmaya müstait değildir.

Altay-Fenerbahçe maçının çok samimi bir cereyan takip edeceğini, Fenerlilerin bu vadideki şöhretlerine istinat ederek, tahmin etmekle hata etmediğimize kaniyiz.

Maçın neticesi hakkında bir mütalaa dermeyan etmek lazım gelirse Fenerbahçe’nin galibiyet ihtimalinin daha kuvvetli olduğu söylenebilir. Mamafih, oyunun takip ettiği cereyan dolayısıyla, Galatasaray maçında ciddi bir varlık gösteremeyen Altaylıların Fenerbahçe’ye karşı çok güzel bir oyun oynaması da mümkündür.

Altaylıların, yapacakları bu son maça çok ehemmiyet verdikleri söylenmektedir. Fenerlilerin Eylül zarfında İzmir’e yapacakları seyahat bugünkü maça kıymet vermektedir.

DÜN İZMİRLİLER SAHAYI TERK ETTİLER [22]

İzmir şampiyonu, Altay takımı, ikinci maçını, dün, Taksim Stadyumu’nda Fenerbahçe ile yaptı. Günün Cuma olmamasına rağmen stadyum oldukça kalabalık bir manzara arz ediyordu. Sahada ilk maçı Galatasaray’la bir Rum takımı yaptı.

Tamamen küçük oyunculardan terekküp eden Galatasaray takımı, hakim ve faik bir oyunla Rumları 2-1 yendi.

İkinci numarayı büyük müsabaka teşkil ediyordu. Tam muayyen saatte sahaya evvela Altay takımı çıktı. Misafirlerimize ibzal edilen alkışlar, iki dakika fasıla ile onu takip eden Fenerbahçelilerden de esirgenmedi.

Ahmet Muvaffak Bey’le Altay seyahat kafilesi reisi Hamit Bey arasında teati edilen nutuklardan, bayrak takdimi rasimesinden, fotoğraflar alındıktan sonra iki takım karşılıklı vaziyet aldılar. Hakem Mister Allen’dı. Yan hakemleri vazifesini biri İzmirli ve biri de İstanbullu iki zat deruhte etmişlerdi.

Fenerbahçe takımı sahaya şu şekilde çıkmışlardı:

Osman, Kadri, Füruzan, Nihat, Sadi, Reşat, Ala, Muzaffer, Zeki, Fikret, Niyazi.

Kaleci Fehmi’nin hasta, Rıza’nın da Bursa’da olması dolayısıyla Beşiktaşlı Osman kaleye ikame edilmişti. Altaylılar, Galatasaray’a karşı oynattıkları oyunculardan mürekkep bir kadro ile sahaya çıkmışlardı.

Yalnız Galatasaray’a karşı sol iç oynayan İtalyan ortaya getirilmiş, Vahap sağ iç mevkine, Galatasaray’a karşı sağ iç oynayan İsmail Hakkı da sol iç yerine konulmuş bulunuyordu. Altay hücum hattının dünkü daha mütecanis manzarası, bu tadilatın muvafık olduğuna delil addedilebilir.

Hakem Mister Allen’in bir düdüğü ile oyun başladığı zaman Fenerbahçeliler çok kuvvetli bir rüzgâra karşı oynamak mecburiyetinde kalmışlardı. Altay, bu vaziyetten istifade için hemen hücuma geçmek istedi. Fakat ilk akını müdafaaya inmeden kesen Fenerliler, muntazam paslarla Altay kalesine doğru inmeye başladılar. Ayaktan ayağa, görerek, bilerek verilen paslar, bir çeyrek saat kadar İzmir şampiyonunun kalesi etrafına bir muhasara çemberi çevirmişti.

Altay müdafaası, bu çemberin zaman zaman darlaşarak tehditkâr bir şekil alan tesirini neticesiz bırakmak için kudretinin fevkinde bir gayretle çalışıyor, kendi nısıf sahasına inerek defansa yardım eden hücum hattının da yardımıyla Fener hücumlarının neticesiz kalmasını ancak temin edebiliyordu.

Fener’in bu mutlak hâkimiyeti 15 dakika kadar devam etti. Sonra Altaylılar birden hücuma geçtiler ve Fener kalesi, tehlikeli hücumların ziyaretine maruz kaldı. Bilhassa Vahap, rakip için çok tehlikeli eşapelerle Fener müdafaa oyuncularının arasından sık sık sıyrılıyor, İzmirlilerin candan bekledikleri sayıyı yapacak vaziyetler alıyordu. Fener defansı yıldırım gibi inen Altay hücum hattının önünde, en sert vuruşları bile beş metreden çeviren sert bir rüzgârla mücadeleye mecbur bir halde kalmış bulunuyorlardı.

Fener muavin hattı, canla başla oynayan Sadi müstesna, bugün çok garip bir vaziyette bulunuyordu. Sağ muavin, topu kontrolden aciz bir halde, sol muavin ufak pas yapmak merakıyla adeta rakip oyuncularla birlikte oynuyor, defans rüzgara karşı, çetin rakibe karşı nefes nefese uğraşıyordu.

Bu vaziyete seyirci kalan muhacimler, sanki bu candan çalışma ile hiç alakadar değillermiş gibi, geriden topu çıkarmaktan sarfı nazar, hasım muavinlerini marke etmek zahmetini bile ihtiyar etmiyorlardı.

Beş dakika devam eden bu hal Vahap’ın sıkışık bir vaziyette sola verdiği topun, Osman’ın müdahalesine rağmen, İsmail Hakkı’nın güzel bir vuruşu ile Fener kalesine girmesiyle neticelendi.

Bu ilk gol çok alkışlandı. Aradan henüz 3-4 dakika geçmişti ki Fener’in sağ muavininin ceza sahası dâhilinde topa elle dokunması Fener aleyhine bir penaltı verilmesini mucip olmuştu.

Güzel bir vuruş, bu cezanın gole tahviline kâfi geldi.

Fenerbahçe, faik oyununa rağmen, defansının yalnız bırakılması yüzünden mağlup vaziyete düşüyordu.

Bunu anlamaya başlayan Fenerliler gayretlerini arttırdılar ve Altay kalesi yine sıkışmaya başladı.

Fakat Altay, defansa çekilmek suretiyle sayı yapılmasına mani oldu. İlk devre bittiği zaman Fenerbahçe 2-0 mağlup vaziyette idi.

Şiddetli bir rüzgâr altında müdafaa yapmak zaruretinde kalan Fener’in, iki sayı kaybetmesine rağmen, ikinci devrede vaziyeti kurtaracağı tahmin ediliyordu.

Fenerbahçe’nin faik oyun sistemine rağmen iki sayı kaydetmesi, Altay’ın da aynı vaziyette çalışmaya mecbur kalacağı cihetle, büyük bir mana ifade edemezdi.

Filhakika devrenin başında Fenerlilerin tesis ettikleri hâkimiyet, Altay’ın kendi nısıf sahasından mahdut defalar çıkabilmesini intaç eden bir katiyetle, oyunun ta sonuna kadar devam etti.

Oyunun yeknesak şeklinden bahsetmeyeceğim. Auta giden şutlar, birbirini takip eden kornerler, Altaylıların vakit geçirmek için topu mütemadiyen taca atmaları gibi hareketler içinde geçen bu devre, on bir oyuncusunu da kalesinin etrafına toplayan Altaylıların müdafaaları altında geçti.

Fenerliler, bu karışık ve kalabalık muhit içinde bir türlü müspet bir iş yapamıyorlar, ayaklarına dolaşan rakipler arasından bir türlü sıyrılamıyorlardı.

Devrenin 26ncı dakikasında, Zeki, güzel bir sol vuruşla 35 adımdan güzel bir gol yaptı. Bu golle beraber Fener’in tazyiki de arttı.

Altay’ın müdafaa kesilmeye, Fener muhacimlerinin muhakkak bir sayının yolunda ilerledikleri görülmekte idi. Altay, üst üste kornerler yapıyor, kaleci bacağının bütün kudretiyle yaptığı degajmanlarında en yakın taç hattının yetişilemeyecek noktasını nişanlıyordu.

Fenerbahçelilerin azami nispette darlaştırdıkları muhasara çemberinin tazyiki altında Altay müdafaasını, hatta o müdafaa ile beraber çalışan bütün takımı bunalttıkları bir anda idi ki yekdiğerini takip eden kornerlerin biri golle nihayetlendi.

Artık müsavat teessüs etmişti. Bu müsavatı Fenerbahçe lehine ihlal edileceğini tahmin etmek müşkül değildi. Çünkü Altay tamamen yorulmuş, harap olmuştu.

Bu sırada Altaylıların bu sayıya itiraz ettikleri görüldü. Hâlbuki bu gol, hakemin pek haklı olarak ısrar ettiği veçhile mükemmel bir sayı idi.

Topu tutan kaleci, nizamında yapılan bir hamle ile topla beraber kaleye sokulmuştu.

İzmirliler, çok garip bir zihniyetle golü kabul etmediler.

Hakem de Fener kaptanının tavsiyesine rağmen hükmünü tağyir etmedi. Altaylılar da sahadan çekildiler.

İzmir şampiyonunun bu hareketini sportmence bulmadığımızı saklamayacağız.

Hakem, hükümleri, bilhassa sahada münakaşa edilemeyecek bir adamdır ve herhangi bir sebep sahayı terk etmek garabetindeki çirkinliği izah ve tevil edemez. İstanbul sporcuları İzmirli arkadaşlarının bu hareketini beklenmedik bir hadise olarak telakki ettiler.

Hakem M. Allen diyor ki: “Kaleci top elinde iken, hafif bir şarjla kaleye girmiştir. Bu güzel bir goldür. İngiliz futbol kavaidi bunu böyle kabul etmiştir.”

ŞEHİTLERE BORCUMUZ! [23]

Onlar öldüler; onlar ateş sağanakları ve top yıldırımları altında can verdiler. Onlar, bizi yaşatmak için yaşamaktan oldular.

Onlar ölürken, yalnız ölümlerinin heder olmamasından ve hain ihtirasların dört yol ağzında kâin bulunan aziz Türk vatanının yaşamasından başka bir emel ve arzu beslemediler. Onların, büyük şehitlerimizin fedakârlıkları ve arzuları önünde hürmetle eğilelim.

Onların mezarları başında, vazifemizi (bu mübarek ölülerden artakalmış olmamızın bize hicabını hissettirmeyecek olan vazifemizi) düşünelim. Fakat bunun için, her şeyden evvel, onları ziyaret borcumuzu bilelim ve ödeyelim!

İstanbul ile Çanakkale arası Avusturalya ile Çanakkale arası kadar uzun değildir. Biz şehitliklerimize karşı İngilizlerin ve Avusturalyalıların ölülerine karşı duydukları hürmet ve minnet hislerinden başka hislerle mütehassıs olabilir miyiz?

Asil Türk! Senin kahraman şehitlerini ziyaretinde yalnız bir şükran hissinin ifadesi mündemiç değildir; onların fedakârlık hislerini senin de taşıdığın ve evladına da taşıtacağın iddiası mündemiçtir! Şehitlerini ziyaret et!

FUTBOL SEYRETMENİN ADABI [24]

Birçok şeyin adabını bilmediğimiz gibi futbol maçı seyretmenin adabını da bilmiyoruz. Tabii bunu herkes için söylemiyorum; fakat bilmeyenlerimiz her halde bilenlerimizden çok fazladır.

Maç seyrederken oyunculara, hakeme hakaret etmeyi mübah addedenler, maalesef pek çoktur. Bir tarafı sevmek, onun galibiyetini istemek, öteki tarafa hakaret etmek hak ve salahiyetini kimseye veremez.

Mısır maçlarında misafirlere karşı, tek tük, o müstekreh “Voyvo!” narasını atacak kadar spor seyretmenin adabından gafil olanlar, Pazar günkü maçta İzmirli oyunculara “Yuha!” çekecek kadar işi azıttılar. Bu arada sağ tribündeki seyirciler arasında bir de dövüş oldu. Polisler derhal yetişmeselerdi mucibi teessüf bir vaka olacaktı. Bazı İzmirliler:

“Seyircilerden bir kısmının Fener maçında, Altaylılara karşı hasmane ve hatta hakaretamiz bağrışmalarına çok müteessir olduk. Başta Fenerbahçe olmak üzere İzmir’e gelen İstanbul takımlarına İzmir halkı hiçbir zaman böyle muamele etmemiştir!” diye şikâyet ettirecek kadar müteessir eden harekât, futbol maçı seyretmenin adabını bilmediğimize yeni bir delildir.

Bir hakikat olarak şunu hatırdan çıkarmamak lazımdır ki sahada futbol oynayanlar amatör efendilerdir ve onlara kimsenin hakaret etmeye hakkı yoktur.

“Çühüş!”ler, “Yuha!”lar ve ağıza alınmaz küfürlerle futbol maçı seyredilemez. Hepimiz gibi efendi olan futbolcuları, taraftarı olmadığımız takımda oynuyorlar diye tahkire salahiyetimiz yoktur.

Eski bir tabir ile onlar babamızın uşağı değildirler ve öyle bir zamandayız ki babamızın uşağına bile hakaret etmek hakkına malik değiliz; nerede kaldı ki bizim gibi efendi olan amatör gençlere ağız dolusu küfür edebilelim!

Futbol seyrine gitmeden evvel futbol seyretmenin adabını öğrenelim! Çünkü çok ayıp oluyor!

ALTAY KAPTANI NE DİYOR? [25]

Hakemin de verdiği bu karar hakkında oyundan sonra kendisiyle görüşen muharririmize Altay takımı kaptanı Vahap Bey demiştir ki:

“Oyunu yarıda bırakıp sahadan çekildiğimize çok müteessiriz. Fakat buna mecbur olduk. Çünkü göz göre göre büyük bir haksızlığa tahammül edemezdik. Hakem Fenerlilerin bir sürü faullerine ses çıkarmıyor, Fener taraftarları da bunları alkışlıyordu. Hakemin bu taraftarlara kapılıp bizi yendirmek istediğini hissediyorduk. En sonunda bariz faulü gol addetmesi bizi haksızlığı protesto etmek için sahadan çekilmeye mecbur etti. Yalnız kendi şerefimizi değil, İzmir’in de şerefini düşünmek mecburiyetindeydik. Esasen yan hakemleri de bunun gol olmadığı iddiasındadırlar.

Hakem o kadar müteredditti ki bir aralık gidip Fenerli Sadi Bey’e golü doğru atıp atmadığını sormak gafletinde bulundu.

Oyuna gelince hepimiz canla başla çalıştık, fakat Fener’in çok faullü oyununa karşı daha iyi oynayamazdık. Ekserimizin her tarafı tekmeden yara bere içindedir. Ben kendi hesabıma hiçbir maçta bu kadar hırpalandığımı hatırlamıyorum.

KENDİSİNİ DENİZE ATTI [26]

Mükemmelen Yüzerek Sarayburnu’na Çıktı

Dün akşam Haydarpaşa’da ve Kadıköyü’ne gitmek üzere köprüden 8.5’da hareket eden seyrisefain vapurunda tuhaf bir intihar hadisesi olmuştur.

Vapur Selimiye açıklarına geldiği zaman, vapurun ikinci mevkiinde ve kadınların oturduğu kenar kısmında bulunan bir şahsı meçhul saçlarını düzelttikten sonra şapkasını iskemlenin üstüne bırakarak kendisini birdenbire denize atmıştır.

Bunu gören kadınlar feryada başlamışlardır. Nihayet vaka anlaşılmış, vapur durmuş, etraf araştırılmış ise de evvela denizde kimseye tesadüf edilememiş, bilahare projektörle yapılan taharriyat neticesinde bir gölgenin şayanı hayret bir suretle yüze yüze Sarayburnu parkına doğru gittiği görülmüştür.

Bu adam pek mükemmel bir surette yüzerek parkın iskelesine yaklaşmış ve oradan uzatılan sırığa sarılarak karaya çıkmıştır.

Vapurun kaptanı bu adamı almak üzere sandal göndermiş ise de o karaya çıktıktan sonra bir daha arkasına bakmayarak yürüyüp gitmiştir.

Bu intihar nümayişini yapan zatın vapurda bulunan şapkasının içine bir kâğıt bıraktığı ve bunda Topçu atış mektebi hesap memuru Mehmet Cemil adresi yazılı olduğu görülmüştür.

REİSLİK! [27]

Ne hikmettir bilmem herkeste “Reislik” denilen baş olmaya dair bir hırs vardır. Haydi, banka veya anonim şirket meclisi idare reisliği gibi maddi menfaat getirenleri özlemeyi tabii ve makul bulalım. Lakin bedava, beleş reisliklere olan rağbet ötekilere olandan fazla. Bu ikinci kısmın taliplerine sordunuz mu size derhal içlerini çekerek:

“Ne yaparsın kardeş, hamiyet!” diyor.

Son günlerde İstanbul’un spor teşkilatı reisliği için de böyle hamiyetli bir sporcu çıkmış canı gönülden uğraşıyor. Her neye mal olursa olsun İstanbul sporcularının başına çıkarak hizmet etmek istiyor. Allah yardımcısı olsun! Kimin? O daha belli değil!

Bu münasebetle bir Bektaşi hikâyesi yazacağım, bunu bana nüktedan bir mebusumuz anlatmıştı:

Bir zat Eyüp’te dua ediyormuş. Tesadüfen geçen bir Bektaşi dervişi bunu görmüş ve duacının:

“Aman yarabbi, bana şu reisliği ihsan et” diye duya ettiğini işitmiş. Hemen yanına sokulup sormuş:
- Affedersiniz. Beyefendi, ne dua ediyorsunuz?
- Size ne?
- Yok, bir şey için değil, sizin menfaatiniz namına soruyorum.
- Bizim mahkemeye Reisliğimi dua ediyordum.
- Aman azizim, ne reisliği istediğinizi tasrih ediniz, ucuza dayanamaz, sizi tulumbacı reisi yapar, müddeti ömrünüzde koşmaktan ananız ağlar…
İSİMLERİMİZ [28]

Telefon rehberinde 25 İsmail Hakkı Bey ismine tesadüf edilir ki bunlardan yalnız sekizi bir aile ismi taşıyor. Hangi İsmail Hakkı Bey? Sarı çizmeli Mehmet Ağa… Hâlbuki medeni kanun aile isminin kullanılmasını amirdir. Ticaret âlemine giriyoruz, yeni yeni firmalar teşekkül ediyor. Eğer isimler ihya edilmezse şahsi ahvalde, sicillerde, eskisi gibi, hukuki zıya’a uğratacak yolsuzluklar teselsül eder gider.

Medeni kanun isim üzerindeki hakkı tanıyor ve ismi himaye ediyor. Madde 25: “İsmi ihtilafa mahal veren kimse, hâkimden hakkının tanınmasını talep edebilir.”

Madde 153: “Karı, kocasının aile ismini taşır.”

Pek ala, kanuni ahkâm mevcut, lakin bunun tatbikatı yok.

İsmi Bekir olan biri bil’iltizam hacca gitse kendisine bihakkın Hacı Bekir denecek; bu adamın bir şekerci dükkânı açmak sarih hakkıdır. Oldu bir şekerci Hacı Bekir! Fakat bu, o bildiğiniz meşhur Hacı Bekir değil. Kanunen buna ne yapılabilir? Memleketimizde sanayi biraz ilerler ilerlemez bu isim karışıklığının bin bir mahzurunu göreceğiz. Evet! Kanunun imali lazım. Romanya’da bu hal vaki olmuştu ve hükümet, bir emirle altı ay içinde aile isimlerinin tescil edilmesini kaide ittihaz etti. Kezalik, Ermeniler, ruhani reislerinin bir işareti üzerine derhal “yan” hecesinin ilavesiyle kendilerine isimler uydurdular.

Aile ismi olmamak demokrasinin tefritidir. Bu kadar demokratlık da fazladır, karışıklığı mucip oluyor.

Sicillere hâkim olan adliyedir. Adliye vekâletinin lütuf ve himmetinden bu cihetin tanzimini bekleriz. Dünyada aile ismi usulünü kabul etmeyen tek bir millet kalmamıştır.

Bir tarihte, Bolu vilayetinde, Köstebek isminde bir köyde konaklamıştım. Orada herkesin ismi Abdi Bey… Bu muhtelif ve mütenevvi Abdi Beylerden biri ile bir tacir bir münasebete girişse ve sonunda iş bir protesto veya davaya müncer olsa müddea aleyhin hangi Abdi Bey olduğunu tayin etmek külfetli bir mesele olacak.

Bütün müesseselerimizi tazeleştiriyor, garplılaştırıyoruz. Teceddüt programının en başında bu da münderiçtir. Elbise veya serpuşun beynelmilellerini almakla Garp âlemine girdik. Eskilikten her gün bir adım uzaklaşıyoruz. Elli senelik maziden bizde ne kaldı? Bir aile isminin fıkdanı, bir de Cuma tatili.

Eğer rivayet doğru ise Çin’in bazı mıntıkalarında, çocuklara doğduklarında isim verilmez, kendileri birinci, ikinci, üçüncü… diye yadolunurlarmış. Mektep nümerosu gibi bir şey.

Aile ismi kullanmayacaksak, bari muhtelif Ali Rızalara, Mehmet Alilere, İsmail Hakkılara, Musa Kazımlara, Hasan Hüsnülere birer numara verelim.

ALTAYLILAR İZMİR’DE NASIL KARŞILANDILAR? [29]

Şehrimizde iki müsabaka yaptıktan sonra İzmir’e giden Altaylılar, İzmir’de büyük bir zaferden dönen bir ordu gibi heyecanla karşılanmıştır.

İstanbul’da Galatasaray’a 1-0 mağlup olan, Fenerbahçe ile iki ikiye berabere iken sahayı terk eden Altaylıların sureti istikbalini Anadolu gazetesi şu suretle tasvir etmektedir:

Anadolu refikimiz şu serlevha ile söze başlıyor:

“İstanbul’daki maçları alaka ile takip etmiş olan İzmirliler, kıymetli gençlerimizi bir zafer dönüşü heyecanıyla karşıladılar.”

“İstanbul’da Galatasaray ve Fenerbahçe takımları ile yaptıkları iki maçla İzmir’in spordaki yüksek mevcudiyetini efkârı umumiyeye bildiren, iki İstanbul kulübünün heyeti idarelerindeki mühim zevatın istifasına sebep olan Altaylılar; dün Adnan vapuruyla şehrimize avdet etmişlerdir.

Altaylılar; İstanbul futbolcularına karşı aldıkları mühim neticeere layık bir şekilde, parlak ve çok samimi bir surette istikbal edilmiştir.

İlk yaptığı maçta Galatasaraylıların teknik oyununa galebe çalarak onlara acz içinde tekme oyunu oynatan, Fenerbahçelileri de el ile yaptıkları bir golü gol saydırabilmek için hakemi dövmek teşebbüsünü izhar edecek derecede hırpalayan Altay dün zaferden döndü.

Öğle vakti İzmir sporcuları Altaylıları parlak bir surette karşılamak için Körfez şirketini Alsancak vapuruna ve römorkörlere binmişler kaleye doğru açılmışlardı.

Sporcular; polis motoruna binmişler ve Körfez vapuruyla kendilerini istikbale gelen arkadaşları ile birlikte Konak vapur iskelesine çıkmışlardır.

Orada pek çok halk İzmir sporculuğunun kudretini yükselten bu fedakâr ve samimi gençleri istikbal etmiştir.

Askeri muzıka önde olduğu halde çarşıdan geçilerek Beyler Sokağı’nda Cumhuriyet Halk Fırkası binasına gidilmiştir.

Bu esnada çarşıda bütün halk Altaylıları alkışlarla karşılamıştır.

Fırka binasında bütün gençlere meşhur şerbetçi Kadri Usta’nın şerbetinden ikram edilmiştir.

Samimi hasbihaller yapılmış ve bilahare herkes memnun bir halde ayrılmıştır.

Fırka erkânı, sporcularımızı takdir ve tebrik etmişlerdir.

Gazetemiz de kıymetli sporcularımıza beyanı hoşamedi eder.”

FUTBOL SÖNÜYOR? [30]

Türkiye’de en sevilen, en rağbet edilen, en fazla teammüm eden spor hiç şüphesiz futboldur. Futbol, son seneler içinde memleketin her tarafına dağılmış, spor cereyanlarının girdiği her noktaya nüfuz etmiştir.

10-15 senelik bir maziden başlayan bu cereyan bir zaman azami kuvvetini kazanmıştı. Öyle ki memlekette vücudu hissedilen canlı varlığın bizi birkaç sene içinde Avrupa futbolculuğu seviyesine yükselteceğini iddia ediyorduk.

Fakat vakayiin tarzı inkışafı, hata ettiğimizi bize ispat etti ve anladık ki futbolculuğumuzun atisi hakkında vuku bulan tahminler pek balapervazane imiş!

Vaziyeti kavramaj için İstanbul futbolculuğunu tetkik etmek kifayet eder.

Son seneler içinde Türk futbolculuğunun birkaç futbol yıldızı yetiştirmekte olduğu iddia ediliyordu. Galatasaray’dan Kemal Faruki, Necdet, Şadli, İbrahim; Fenerbahçe’den Şahap, Fikret, Muzaffer, Reşat hep bu birdenbire parlayan ve kısa bir fasıladan sonra sönmeye başlayan yıldızlardandır.

Bu oyuncuların parlamak ve sönmek sebeplerini tahlil edersek futbolculuğumuzun neden karanlık bir atiye doğru ilerlediğini anlarız.

Herhangi bir futbolcunun birdenbire takdirle karşılanması onun manevi hasletlerini kaybetmesine sebep olmaktadır.

Hâlbuki biz takdirlerimizi maalesef ibzal etmek istidadındayız. Takdirle karşılanan zayıf ruhlu sporcu şöyle düşünüyo:

“Ben artık futbolu tamamen kavradım. Bundan sonra çalışmaua ne lüzum var!”

Artık bu genç futbolcu idmana gitmiyor, kaptanı ile münakaşalar yapıyor, onu zaman ararsanız muhayyel şöhreti etrafında toplanan birkaç dalkavukla beraber muayyen gazinolardan birinde bulursunuz.

Bu vaziyet gösteriyor ki şimdiki neslin spor terbiyesi bozuktur ve bundan sonra bir Zeki, bir Bekir, bir Ala, bir Nihat, bir Leblebi yetiştiremeyeceğiz.

TURİNG KLÜP [31]

Turing klüp heyeti umumiye içtimaından sonra birer otomobil ve spor şubesi tesis etmiştir.

Otomobil şubesinin reisliğine Nadir spor şubesi riyasetine de yüzbaşı Rüştü Beyler intihap edilmişlerdir.

Kulübün otomobil şubesi İstanbul’da bütün otomobil sahiplerinin ihtiyaç ve dertleriyle alakadar olacak, bozuk otomobil yollarını tespit ederek ait olduğu makama bildirecek, yollara işaretler koyacak, yol haritaları tanzim edecektir.

Spor şubesi spor kulüplerinin de yardımıyla ecnebi memleketlerden getirtilecek takımların seyahatları ve burada ikametleri esnasında ihtiyaçlarını temin edecek ve suhulet gösterecektir.

Bu şubeler yakında faaliyete başlayacaktır.

DÜNKÜ SPOR FAALİYETLERİ [32]

Beykoz’da Fenerbahçeliler Beykoz futbolcularıyla dostane bir maç yapmışlardır.

YOĞURTÇU’DA YARALANAN ALTINORDULU GENÇ [33]

Niyazi, Mustafa ve Hayrullah isminde üç kişi Yoğurtçu çayırına gelmişler, derenin karşı sahiline geçmek istemişler ve kenarda duran Altınordu kulübünün bir sandalını görmüşlerdir. İçindeki sporcu Orhan Bey’e kendilerini karşıya geçirmesini söylemişler. Orhan Bey sandalın kulüp sandalı olduğunu söylemişse de küfrederek ısrar etmişler ve nihayet iş kavgaya müncer olunca bıçaklarını çekmişlerdir.

Bu sırada oraya gezmeye gelmiş olanlardan bir kısmı da kavgaya karışmıştır. Neticede Orhan Bey yaralanmıştır.

Bu vaka üzerine polisler yetişmiş mütecavizleri ve kavgaya iştirak edenleri yakalamışlardır. Orhan Bey’in yarası boynundan ve oldukça derindir.

DENİZ SPORLARINA YABANCIYIZ [34]

İstanbul üç tarafından denizle çevrilmiş bir sahil şehri olmasına rağmen İstanbulluların deniz sporları ile alakası maalesef kabil olduğu kadar asgari derecededir. Birçok şehir gençleri vardır ki yelken kullanmaktan sarfınazar yüzmesini, kürek çekmesini bilmez, sahilden aylarca mesafede yetişen bedeviler kadar, belki onlardan fazla denizden korkar.

İstanbulluların bu garip hususiyetlerini sırf onların deniz sporlarına karşı duydukları alakasızlığa vermek çok hatalı olur. Bazı harici tesirler vardır ki görülen bu lakaydinin teessüsünde belli başlı amiller vaziyetindedirler. Meseleyi tetkike deniz sporlarının en başında olan yüzmeden başlayalım.

Yüzmek alelade bir spor olmaktan ziyade sıhhat noktasından elzem bir harekettir. Mamafih yüzmenin yalnız sıhhi faydası için yapıldığı iddia edilemez. Aynı zamanda çok zevkli bir spor olmasıdır ki “Yüzme” spor şubelerinin en eğlendiricisidir. Bahusus tenis gibi hatta futbol ve daha birkaç nevi spor gibi külfetli vesaite muhtaç olmaması dolayısıyla herkes tarafından kolaylıkla tatbik olunabilir.

Yüzücülerin, daha doğrusu yüzme öğrenmeye başlayanların muhtaç oldukları bir şey vardır:

Plaj, yahut deniz hamamları…

Hâlbuki İstanbul, maalesef bunlara malik değildir.

İstanbullu, öğrenmek vesaitine malik olmadığı için yüzme bilmez ve onu tayibe hakkımız yoktur. Şehrin Anadolu yakasında, ta Kavaklar’dan Kadıköyü’ne kadar devam eden sahada maalesef bir tek deniz hamamı yoktur. Halbuki bu mıntıka dâhilinde plaj, yahut deniz hamamı olmaya elverişli yerler ihtiyaca belegan mabelağ takabül eder.

Florya, Altınkum, Caddebostanı ve emsali plajlar bir spor mahalli olmaktan ziyade bir eğlence mahallidir.

Deniz sporlarına karşı incizap duyuyorsunuz, denize girmek fikrinde misiniz? Fakat her tarafı denizle örtülen bu sahil şehrinde buna imkan bulamıyoruz.

Bundan daha acı ne olabilir?

Şehirde deniz hamamları yapmak çok karlı sayılan bir iştir. Fakat vaziyetin hakiki iç yüzü böyle değildir.

Mesela denizin kumsal bir kenarında bir banyo mahalli yapmak ve bunu hem halkın istifadesine, hem de kendi istifadesine açmak isteyen adam namütenahi müşkülatla karşılaşır: maliye ayrı vergi ister, emanet ayrı aidat ister, ruhsatiye alınır, banyonun mutlaka “Asri” olması kaydı konulur ve zavallı adam bu işten mutlaka vazgeçmek zaruretinde kalır.

Diğer taraftan, vuku bulan facialar dolayısıyla açıkta denize girmek (haklı bir kararla) menedilmiştir.

Şu vaziyet karşısında zavallı İstanbulluya bu zevkten mahrumiyet bir emri mukadderdir ve bu sıcaklarda pişmeye mahkumdur.

Buna kuruni vustai bir işkence derler.

BİR SPOR MECMUASI [35]

Dün matbu bir mektup aldım. Bir spor mecmuasının intişardan evvel etrafa gönderdiği bu mektupta, Türkiye’de spor hareketlerimizin geçirmekte olduğu umumi muvaffakiyetsizilik ve spor teşkilatımızda görülen zaaf ve teşettüt sporla iştigal eden bütün gençliği ve sporu himaye edenleri müteessir edecek bir hal almıştır. Bu hallere nihayet vermek için… de bu mecmua intişar ediyor. Ben her spor neşriyatını takdirle karşılarım. Lakin bu hal beni bir hakikat söylemekten menedemez: Bizim spor işleri, sporcuların ve spor nizamlarının bozukluğundan dolayı karışmamıştır. Bugünk buhranın sebepleri bir mecmua neşriyle düzelecek kadar sathi değildir. Ne kadar istedim ki bu işler iki üç makale ile düzelsin, lakin maalesef “Kazın Ayağı” öyle değil.

FENERBAHÇE MÜESSİSAN HEYETİ [36]

Fenerbahçe katibi umumiliğinden:

Kulüp müessisan heyeti 23 Ağustos Cuma günü saat 10’da içtima edeceğinden azayi muhteremenin teşrifleri rica olunur.

TRABZON’DA DENİZ [37]

Okudum ve titredim. Trabzon’da belediye halkın denize girmesini menetmiş. Sebebi de denizin pisliği imiş. Tasavvur edin! Koca bir şehrin bütün sahili ayak sokulamayacak kadar pis.

Burada bir sual varit oluyor. Tabii, deniz bu hale bir gece içinde gelmedi. Pislik diz boyunu geçmeden evvel Belediye nerede idi?

Size bir tezat levhası. Almanya’nın deniz ve nehir olan ve olmayan bütün şehirlerinde Belediyeler suyu daima değişen büyük ve umumi yüzme havuzları yapar. Bizde de denizin pisliğinden dolayı halk oraya girmekten meneder. Aradaki fark büyük değildir.

TELEVİZYON [38]

Geçen gece fennin son terakkilerinden bahsediyorduk. Ben televizyonun pek büyük bir keşif olduğunu söyleyerek dedim ki:

“Ne iyi olacak, şimdiye kadar telefonla uzak mesafelerden yalnızca konuşmak mümkün oluyordu. Televizyon konuşanların birbirlerini görmelerini de temin edecek.”

Bir hanım sözümü kesti ve itiraz etti:

“Ben bu keşiften pek memnun olmayacağım. Çünkü benim telefonum yatak odama pek yakındır; zil çalınca giyimli, giyimsiz koşarım. Şimdi telefona televizyon da ilave edildi, artık giyinip de koşmak yahut hep giyimli oturup beklemek lazım gelecek; bana bakmayın.”

BEYKOZ’DA [39]

Kendi muhitlerinde kesif bir faaliyet ve varlık gösteren Beykozlular bu hafta da kendi sahalarında bazı maçlar izhar etmişlerdir.

Beykozlular malum olduğu veçhile, her hafta kendi sahalarında maç yapmaktadırlar. Hatta geçen hafta Fenerbahçe’nin birinci ve ikinci takımlarıyla karşılaşmışlar ve çok iyi neticeler almışlardı.

Birinci takımlar maçı 2-2 berabere bitmiş, ikinci takımlar müsabakasını Fenerliler 3-5 kazanmışlardır.

Beykozlular bu hafta, Süleymaniye birinci ve Hilal ikinci takımlarını Beykoz’a davet etmişlerdir. Bu maçlar çok enteresan olacaktır.

KEDİ ETİ YEMELİ! [40]

Beyoğlu taraflarının köpek amatörleri pekiyi tanır, bir Baytar Santur Bey vardır. Bir iki gün evvel intişar eden bir mülakatta bu zat bize kedi eti yemesini tavsiye ediyor. Muallim köpeklerle fazla temas ettiği için olmalı ki bir kedi düşmanlığı hissi taşımaya başlamış. Bu fikri vaktiyle Ruslar pek güzel tatbik etmişler ve İstanbul’da kedi bırakmamışlardı. Lakin sığır eti yiyecebilecek kudreti maliye kesbedince bu nimetten vazgeçtiler.

Muhterem Doktro şimdi ayni cereyanı açarsa İstanbul’da farelerin burnumuzu yemesi ihtimali kuvvetlenir.

Fizyoloji ulemasından biri insanın etini veya gıdasını yediği hayvanın huylarını aldığını iddia ediyor. Eğer bu iddia doğru ise Baytar Bey’in tavsiyesini tutup kedi eti yiyenleri Mart ayında alt katlarda aramalıyız.

NİÇİN YAPILMIYOR? [41]

Bir iki haftadan beri Taksim stadyumunda futbol maçları yapılmaz oldu… Doğrusu da aranılırsa bunda biraz isabet vardır. Memleketimizde, her yerde olduğu gibi bir mevsime tabi bulunmayan futbolun bu bunaltıcı sıcaklarda bahsini bile etmek bir külfet, bizzat futbolcular için de bir zarar oluyor. Buram buram ter dökülen bu sıcaklarda ve dört tarafı deniz biz şehirde başka sporlar yapmak imkânı varken hala meşin top peşinden koşmak biraz garip oluyor. (…)

DENİZ YARIŞLARI [42]

Muntazam ve Mükemmel Bir Surette Cereyan Etti

Heybeliada, Bahriye Birliği tarafından tertip edilen deniz yarışları, sivil kulüplerin de iştirakiyle dün parlak bir surette yapıldı.

Başta Meclis reisimiz Kazım ve Başvekil İsmet Paşalar olduğu halde, İstanbul’un kibar ve tanınmış ailelerinden müteşekkil kesif bir kalabalık Deniz Lisesi’nin davetlilere tahsis ettiği mahalden başka adanın rıhtımını ve yarışı seyre müsait her tarafını doldurmuş bulunuyordu.

Deniz Lisesi müdürlüğü, tertip edilen yarışın mümkün mertebe muntazam ve mükemmel olmasını teminen icap eden her türlü tedbirleri almış, yarış sahasından, seyircilere tahsis edilen mahallere kadar her yerde ve aami muvaffakiyetle intizamı temine fırsat bulmuştu. Görülen intizam, sarf edilen mesainin heba olmadığını ispat ediyordu.

Yarışlara tam saat onda başlanmıştı. İlk yarışlar tamamen yüzme müsabakalarına tahsis edilmişti.

Muntazam vücutlu gençlerin, beden kabiliyetlerini fenni şeraite tevfik ederek çalışmalarını gösteren bu müsabakalar çok zevkli oldu. Sert, seri kulaçlarla, rakibi bir tek hamle geçebilmek için gayretinin azamisini sarfeden genç yüzücülerin çetin mücadelesi hariçten heyecanla seyrediliyordu.

Bazen hafifi bir çığlık, final yaklaşırken rakibine mağlup olmak ihtimali kuvvetlenen bir gencin ya annesinin ya kızkardeşinin asabiyetten titreyen dudakları arasından fırlıyor ve bu hafif nida, yetişen tarafın kopardığı daha hâkim galebe ve teşvik avazının içinde sönüyor, kaybolup gidiyordu.

Heyecan, merak içinde takip edilen bu yarışların cereyanında, hariçten seyredenler üzerinde yaptığı tesir, şimdiye kadar görmeye alıştığımız yarışların bıraktığı intibaa nazaran çok daha başkaydı. Gürültü, patırtı, adi coşkunluklardan bayağı feveranlardan uzak bir şekilde akıp giden bu müsabakalar, seyircilerin bu nezahata yabancı kalmayan haleti ruhiyeleri içinde, samimi bir mecra takip ederek nihayetine yaklaştığı, herkes bu pek tatlı geçen günün nihayetine yaklaşmadan mütevellit bir azap hissi duyuyordu.

Sırasıyla 100, 50, 400 metre yüzme yarışları yapıldı. Sivil kulüplerle Bahriyeliler ayrı ayrı karşılaşıyorlar ve her yarış intizam, heyecan itibariyle birbirinden daha zevkli oluyordu.

Dalma müsabakaları da çok heyecanlı oldu. Geniş omuzlu, sağlam ciğerli gençler dakikalarda suyun altında kalıyor, uzun mesafeleri bir karabatak sabrı içinde, hariçten seyredenlerin bile başını döndüren bir fedakârlıkla katediyorlardı.

Öğleye doğru, yüzme yarışları artık hitama ermişti.

Bu yarışlarda Gedikli mektebinden Fahri, Deniz Lisesi’nden Yaşar ve Mithat, Beylerbeyi kulübünden Cemil Beyler ciddi bir varlık gösterdiler.

Öğleden sonra yarışlara yine devam edildi. Yarışların bu kısmı da aynı dikkat ve heyecanla takip olunuyordu.

Bahusus Heybeli’ye gelen vapurların taşıdığı yolcular seyircilerin kesafetini arttırmış, adeta iğne atılsa yere düşmeyecek bir vaziyet hâsıl olmuştu.

Kulüplere mahsus futa yarışları, her zaman olduğu gibi, çok heyecanlı oldu. Neticede bir ve iki çiftelerde Galatasaray birinciliği aldı, Beykoz ikinci oldu.

Bahriye’ye ait vesait arasındaki yarışlar da çok mükemmel oldu.

Akşama doğru bütün müsabakalar bitmişti, tevzii mükâfat yapıldı ve güneş gurup ederken herkes İstanbul’un yolunu tuttu.

BESİM GELDİ [43]

Besim’in geldiğini dün son dakikada öğrendik. İşte geç vakit kendisini gören bir muharririmize bizzat anlattıkları:

“Evvela şunu söyleyeyim ki hadisatı herhangi bir ademi muvaffakiyeti tevil veya kapatmak için nakletmiyorum. Maksadım vakayı beni sevenlere anlatmaktır. Macaristan şampiyonasına 14 atlet, hep birlikte, aynı pistte koşmak şartıyla başladık. Hâlbuki nizamname bu kalabalık şekilde koşuyu men eder ve koşucuların adedi dokuzu geçince tasfiye müsabakalarını zaruri olarak kabul eder. Bu kalabalık içinde koşu başlar başlamaz derakap bir grup tarafından muhasara edildim. Bittabii, bütün müsabakalarda olduğu veçhile harekâtımı işkal için ‘bloke’ edildiğime intikal etmekte gecikmedim. Bütün mesaime rağmen muhasara çemberinden kurtulamayınca protesto mahiyetinde pisti terk ettim.

Vaziyet budur. Ben ne başkalarını itham, ne de muvaffakiyetsizliğimi tevil etmiyorum. Eğer bu hadise olmasaydı yarışı kazanacağımı yahut derece alacağımı da iddia etmem.”

ZAFERLERİN ZAFERİ [44]

26 Ağustos sabahı, Afyon ufuklarında şafak sökerken dağları inletmeye başlayan Türk topları halaskar bir zaferi müjdeleyen bayram topları olmuştur.

Filhakika 26 Ağustos, düşman ordusunu beş gün içinde mağlup ve perişan eden, iki hafta içinde de kâmilen imha eyleyen büyük taarruzumuzun başladığı büyük gündür.

Gazi 337 senesi Ağustos’unda Başkumandan olduğu zaman Büyük Millet Meclisi kürsüsüne çıkmış ve:

“Memleketimizi çiğnemek üzere memleketimize giren Yunan ordusunu harimi ismetimizde boğacağız” demişti.

Hakikaten bir sene sonra 26 Ağustos 338’de taarruz başladı ve iki haftada Yunan ordusu harimi ismetimizde tamamen boğuldu. Gazi Hazretleri bu taarruzu o zaman meclis kürsüsünden anlatırken demişlerdi ki:

“En karanlık ve en bedbaht günlerimizde meclisimizin sarp ve yalçın kaya gibi azmü imanı, talihin bu parlak inkişafına erişmek için lazım gelen imkânı daima mahfuz tuttu. Milli mesailde şaşmaz bir aklıselim ile daima doğruyu ve daima iyiyi keşf ve temyiz eden meclisimizin bu neticelere ermekten dolayı duyduğu saadet kadar istihkak kesbedilmiş ne tasavvur olunabilir. Milletin mukadderatını doğrudan doğruya deruhte eden yas yerine ümit, perişanlık yerine intizam, tereddüt yerine azmü iman koyan ve yokluktan koskoca bir varlık çıkaran meclisimizin, civanmert ve kahraman ordularının başında bir asker sadakta ve itaatiyle emirlerinizi yerine getirmiş olduğumdan dolayı bir insan kalbinin nadiren duyabileceği bir memnuniyet içindeyim. Kalbim bu meserretle dolu olarak pek aziz ve muhterem arkadaşlarımı, bütün dünyaya karşı temsil eyledikleri hürriyet ve istiklal fikrinin zaferinden dolayı tebrik ediyorum.”

Yedi sene evvel bugün başlayan büyük taarruz hür ve müstakil Türkiye Cumhuriyeti’nin temelini kurmuştur.

Bu temelin harcı şehitlerimizin kanı ve gazilerimizin alın teri ile karışmıştır.

Türkiye’yi kurtaran son zaferin başlangıç gününün yıl dönümünde bütün mukaddes şehitlerimizi ve başta Gazilerin Gazisi olmak üzere yüce bütün gazilerimizi şükran ve minnetle selamlarız.

YÜZME MÜSABAKALARIMIZ MUVAFFAKİYETLE YAPILDI [45]

Dün yüzme müsabakamızı yaptık. Dün Moda ile Fenerbahçe arası ve Fener koyu biri sabah, biri akşam olmak üzere büyük bir alaka ile karşılanan pür heyecan iki spor hareketine sahne oldu. Ve yüzme, bu en temiz, en asil spor dün çok canlı bir gün yaşadı.

Gerek erkek yüzücülere mahsus yarış, gerek hanımlar arasındaki müsabaka muvaffakiyetle başladı, muvaffakiyetle devam etti, muvaffakiyetle bitti.

Yalnız sabahleyin erkek yüzücülerin müsabakada Moda ile Fenerbahçe arasını dolduran sandalların yarış hattını daraltmaları, hatta bazı saygısızların bu hattın içine kadar girerek yüzücülerin hareketlerini müşkülleştirecek vaziyetler almaları da olmasaydı; müsabakamız büsbütün üzüntüsüz geçmiş olacaktı.

Bütün bunlar, her iki müsabakamızın safahatını, yarış esnasında yüzücülerin birbirlerine karşı olan vaziyetlerini, bu husustaki tenkit ve mütalaamızı, çay ziyafetimiz, derece alan yüzücüler için hazırladığımız kupa ve madalyaların merasimle verilişini, bütün tafsilatı yarına bırakarak bugünlük yalnız müsabakaları neticesini kayıtla iktifa ediyoruz.

Erkekler arasındaki müsabakamıza 33 yüzücü iştirak etti. Bunların kısmı azamı Moda ile Fenerbahçe arasındaki mesafeyi ikmale muvaffak oldu ve neticede Temis 22 dakika 50 saniyede birinci, Galatasaraylı Hüseyin Suat 23 dakika 2 saniyede ikinci, Galatasaraylı Fazıl 23 dakika 11 saniyede üçüncü geldiler.

Hanımlar arasındaki müsabakamızı Fenerbahçe’nin gerisindeki kayada 500 metrelik bir saha üzerinde yaptık. Dört kadın iştirak etmişti. Rahatsız olduğu halde müsabakaya giren Melek Hanım biraz sonra yarışı terk etmek mecburiyetinde kaldı. Bu suretle müsabaka üç kadın arasında oldu. Matmazel Lizbet 9 dakika 5 saniyede birinci geldi.

İki sene evvel Cumhuriyet yarışında rakiplerini büyük bir farkla geride bırakan kıymetli yüzücümüz İsmet Hanım suların sevkiyle pek açığa düşmesine ve bu suretle geniş bir kavis çizmek mecburiyetinde kalmasına rağmen 9 dakika 15 saniyede hedefe vasıl oldu.

Meveddet Şavki Hanım 10 dakika 45 saniyede üçüncü oldu.

Pek büyük bir heyecan ve alaka ile takip edilen bu müsabakaların şayanı dikkat safahatını da yarın bütün diğer tafsilatla beraber bu sütunlarda yazacağız.

GAZİ HAZRETLERİNİN TENEZZÜHLERİ [46]

Reisicumhur hazretleri 26 Ağustos 929 Pazartesi günü Dolmabahçe’de bürolarında meşgul olmuşlar ve istirahat buyurmuşlardır.

Akşam yemeğini müteakip mevcut davetlilere hitaben: “Arkadaşlar bugün 26 Ağustos’tur. Böyle atıl vakit geçirmeye gelmez, hareket lazımdır. Kalkınız bakalım.” buyurdular.

Müşarünileyh hazretleri refakatlerinde dâhiliye ve maliye vekilleri olduğu halde saat 23’te Dolmabahçe’den hareketle Tokatlıyan otelini teşrif etmişler ve otelde bulunan Darülfünun Emini Doktor Neşet Ömer Bey’i de refakatlerine almışlardır.

Otelin gazinosunda kendilerine hizmet edenler meyanında harpte Suriye’de Cemal Paşa merhumun sofracılığını yapmış ve bu vesile ile Gazi Hazretlerine de hizmet etmiş olan metrdoteli derhal tanımış ve iltifat etmişlerdir.

Gazi Hazretleri bir müddet istirahatten sonra mufarakat buyuracakları sırada otelin yemek salonuna girdiler ve bu vesile ile mütareke zamanındaki bir sözlerini hatırlayarak o zaman buna muharıp olan metrdotele o sözleri aynen söylemesini emrettiler.

Bahsin mevzuu olan vaziyet şudur: Yıldırım orduları grubu kumandanlığının mütarekeyi müteakip lağvı dolayısıyla İstanbul’u teşrif buyuran Gazi Hazretleri vatanın halasına çare aradığı ve ileride yapacağına karar verdiği sıralarda bir gün, bir arkadaşını Tokaylıyan’a yemeğe davet etmişler, bu metrdotel, hizmetlerine şitap etmiş. Paşa hazretleri metrdoteli görünce taltif etmek istemişler ve halihatır sormuşlar.

Metrdotel hikâyeye başlarken dedi ki:

“Paşam, efendimiz işte bu masada oturuyordunuz. Yanınızda bir de uzunca boylu, esmer bir misafir bey vardı.”

Bunun üzerine Gazi hazretleri kendilerinin de pekiyi hatırladıkları o masaya gittiler ve o zaman oturdukları yere oturdular. Metrdotel devamla:

“Bendenize ‘Çocuk nasılsın, iyi misin?’ buyurdunuz. Bendeniz de ‘Paşa hazretleri, Cemal Paşa memleketten gitti, bendeniz de tekrar buraya garsonluğuma döndüm’ dedim. Bunun üzerine buyurdunuz ki:

“Merak etme, onlar gittiler, amma bu gelenlerin hepsi de az zamanda buradan gideceklerdir.”

Gazi Hazretleri bu hatırayı dinledikten sonra, yemek salonundan çıkmak üzere iken kendilerine arzı tazimat eden ve umumi harpte ihtiyat zabitliği yapmış oldukları anlaşılan iki ecnebi beyefendiye iltifat buyurdular. Bu manzara, o ekmel insanın ruhundan taşan ali cenaplığa, demokratlığa müstesna bir numune idi.

Gazi Hazretleri Tokatlıyan’ı, kapıya tehacüm eden binlerce müştaklarının yürekten gelen çok şiddetli ve sürekli alkışları arasında terk ettiler. Ve bir müddet çok sevdiği halkın arasında yürüdükten sonra otomobillerine binerek Taksim Bahçesi’ni teşrif ettiler. Bahçedeki numaraların son kısımlarını temaşa buyurdular ve numaraların hitamından evvel çok kalabalık seyircilerin şiddetli alkışları arasında bahçeyi terk ile Tarabya’daki Tokatlıyan otelini saat birde teşrif ettiler.

Müşarünileyh hazretleri hafif bir supeyı müteakip ifade buyurdukları gibi “Mevkiinin güzelliğini ve havasının letafetini bizzat tecrübe etmek ve tatmak üzere” geceyi Tarabya otelinde geçirmişler ve ertesi günü öğle yemeğini yemek üzere motorla saraya avdet buyurmuşlardır.

MUVAFFAK BEY VAZİYETİ ANLATIYOR [47]

İstanbulspor’un, maruz kaldığı haksızlık üzerine Futbol Federasyonuna müracaat ederek şikâyet ettiğini, bunun üzerine meselenin Futbol Federasyonunda tetkik ve hatanın tespitine mani olmak isteyen Orhan ve Abdullah Beylerin istifa ettiklerini dün yazmıştık. Orhan ve Abdullah Beylerin bu istifası nisabı içtimaın bulunmaması ve bu suretle federasyonun toplanamaması gayesine müteveccih bulunuyordu.

Futbol Federasyonunun içtima edememesi mağdur vaziyette bulunan İstanbulspor’un vaziyeti tashih edememesiyle neticelenecek ve bu suretle Orhan Bey mesai sahasında yükseltemediği takımını birinci kümede ipka edebilecekti. Sporda entrika ve siyasete vazıh bir misak teşkil eden bu şekli hareketin mağduriyeti göz önünde duran bir takımın hukuku aleyhine ne dereceye kadar muvaffak olabileceğini anlamak için Futbol Federasyonu reisi Muvaffak Bey’le görüştük. Muvaffak Bey diyor ki:

“Orhan ve Abdullah Beylerin istifalarından teessürle haberdar oldum. Bu istifanın hangi gayeye matuf olduğunu bilmiyorum. Mamafih eğer denildiği gibi bu istifalarla Federasyona içtimalarına mani olunmak isteniyorsa bu hareket gayeye vusul noktasından muvaffak olmuş bir hareket sayılmaz. Çünkü geride yine ekseriyet vardır.

Federasyon içtimalarında üç kişinin bulunması karar ittihazı için kâfidir. Hâlbuki biz şimdi tam üç kişiyiz. Ben, Şerafettin ve Burhan Beyler.

Burhan Bey denildiği gibi istifa etmiş değildir. Bu istifanın vaki ve makbul olması için bir takım eşkâl ve şerait vardır ki Burhan Bey’in bahsedilen istifası bu nizam merhalelerinin hiçbirinden geçmemiştir. Bu itibarla Burhan Bey halen Futbol Federasyonunun azasıdır.

İstanbulspor hadisesini, buna müteferri evrakı mıntıkadan istemek suretiyle tetkik edeceğiz. Eğer yapılmış bir haksızlık varsa salahiyetimizi istimal ederek buna mani olacağımız muhakkaktır.”

Muvaffak Bey’in sözleri matlup seraheti haizdir. İstanbulsporlular, davalarının adil ve bitaraf ellerde tetkik olunduğundan ve haklarının teslim edileceğinden emin olabilirler.

DOĞRU DEĞİL [48]

Fenerbahçe Yunanistan’a Gitmeyecek

İzmir’de çıkan Yeni Asır refikimiz Atina gazetelerine atfen, Fenerbahçe birinci futbol takımının Yunan takımlarıyla karşılaşmak üzere Atina’ya gideceğini yazmaktadır.

Bu malumata göre, Fenerbahçe Yunan Futbol Federasyonu delaletiyle Atina’daki (Enosis Konstantinopl) takımına müracaat etmiş. Atina ve Selanik’te beş maç yapmak üzere mutabık kalmıştır. Atina’da çıkan Proiya gazetesi bu münasebetle Fenerbahçe’den sitayişle bahsetmekte ve takımımızın ecnebi takımlarla hemen her yaptığı müsabakada muvaffak olduğunu kaydetmektedir.

Hâlbuki İstanbul’da Fenerbahçe’nin Yunanistan’a gideceğine dair hiçbir malumat mevcut değildir.

Böyle bir ziyaret zaten mevzubahis olamazdı. Bu bilgimizi teyit için bir defa da Fenerbahçe takımının kaptan Zeki ve kâtibi umumisi Muvaffak Beylere müracaat ettik. Gerek Zeki Bey, gerek Muvaffak Bey böyle bir ziyaretten haberdar olmadığını ve kati surette tekzip edebileceğimizi söylemişlerdir.

TÜRK VATANININ KURTULDUĞU GÜN [49]

Türk ordusunu sevk eden Başkumandan, düşmanı yedi sene evvel bugün imha etti. Gazi Mustafa Kemal diyor ki: Geçirdiğimiz buhranlı günlerin şerefli kahramanlarını hep beraber takdis edelim. Onlar arasında muharebe meydanlarında düşman silahıyla göğüsleri delinmiş bahtiyarlar olduğu gibi yangınlarda, ateşlerde yakılmış bedbaht çocuklar, kadınlar ve ihtiyarlar vardır.

Onlar arasında namuslarına tecavüz edilmiş, ebediyen ağlamaya mahkûm kızlar da vardır.

Onlar arasında yurtlarını kaybetmiş aileler, evlatlarını gömmüş analar vardır ve gene onlar arasında muharebedeki vazifei namusunu şerefiyle ifa ederek bugün memleketlerine dönmüş gaziler vardır.

Onlardan canı şehadeti nuşetmiş olanların ruhlarına Fatiha’lar ithaf edelim.

Bu hareketi yapan bir ordunun babaları ve analarından ibaret olan milletimiz bütün cihana karşı en yüksek mevkii hürmeti ve mevkii izzeti kazanmıştır.

Milletimiz biperva iftihar edebilir ve ben böyle bir milletin aciz bir ferdi olmakla en büyük saadeti hissediyorum. Bu muharebe meydanlarında emsalsiz kahramanlıklar ve şehamet göstermiş olan zabitlerimizin, neferlerimizin ve kumandanlarımızın her biri ayrı bir menkıbe, bir destan teşkil eden harekâtını kemali tebcille ve hürmetle yadediyorum. Bu şehamet meydanlarında rahmeti rahmana kavuşan şühedamızın muazzez ervahına hep beraber Fatiha’lar ithaf edelim.

Şehamet meydanında ölenlerin analarına ve babalarına taziyeler değil, tebrikler gönderelim.

BEBEK DENİZ YARIŞLARI [50]

Hangi kulübün birinci geldiği bugün anlaşılacaktır

Tayyare Cemiyeti tarafından tertip edilen ikinci teşvik yarışları dün Bebek koyunda icra edildi. Dün yapılan yarışlara, heyeti umumiyesi itibariyle “muvaffak olmuş bir yarış” denemez. Tertip heyetinin saha intizamını temin edecek tedabire müracaat etmemiş ve yarış sahası, hatta yarışların icrası anında bile yol kesen, manialar ihdas eden bir sürü sandallarla, motorlarla dolmuştu. Bu motor ve sandalların yarışçılara çıkardıkları nihayetsiz müşkülat dün yalnız müsabakalara iştira edenleri değil, hatta kenardan seyredenleri bile sinirlendiriyordu. Bu vaziyet birçok haksızlıkları tevlit etti ki bundan mütevellit taksir vazifesini imkansızlıklar ve çaresizlikler içinde ifaya çalışan hakem heyetine ait değildir.

Yarışlara Galatasaray, Beykoz, Ortaköy, Altınordu ve Beylerbeyi iştirak etmişti.

Bu kulüpler arasında Galatasaray’ın kazanmaya en müsait vaziyette olduğu muhakkaktı. Galatasaraylılar şimdiye kadar yapılan bütün deniz yarışlarını kazanmak suretiyle bir tefevvuk göstermişlerdi. Buna ilaveten yarışların Galatasaray kürekçileri için tamamen kendi muhitleri sayılan Bebek’te yapılması kıymeti inkar edilemeyecek bir avantaj teşkil ediyordu. Bütün bu sebepleri hesaba ithal ederek Galatasaray’ın yeni bir zafer daha kazanacağını tahmin edenler ekseriyetteydi.

Yarışlar intizamsızlığı büsbütün arttıran çırfıntılı ve sert bir hava içinde cereyan etti.

Bir çifte müptediler – Beykoz birinci, Beylerbeyi ikinci, Altınordu üçüncü.

Üç çifte küçükler – Galatasaray birinci, Altınordu ikinci.

İki çifte dirsekli – Galatasaray birinci, Altınordu ikinci, Beykoz üçüncü.

Tek çifte hanımlar – Beykoz birinci, Galatasaray ikinci

İki çifte müptedi – Beykoz birinci, Altınordu ikinci, Galatasaray üçüncü

Tek çifte kıdemli – Galatasaray birinci, Beykoz ikinci.

İki çifte kıdemli – Beykoz birinci, Galatasaray ikinci, Altınordu üçüncü.

Üç çifte müptedi – Beykoz birinci, Beylerbeyi ikinci geldi. Fakat hakem heyeti Beykoz’la Beylerbeyi’ni diskalifiye etti ve Ortaköy birinci oldu. Vakit gecikmiş ve hava kararmıştı. Yarışı yapan futalar artık gözle takip edilemiyordu. Hakem heyeti puanların tasnif ve birinci olan kulübün intihabını bugüne terk etti.

[1] 1 Ağustos 1929 – Cumhuriyet Gazetesi (Abidin Daver)

[2] 2 Ağustos 1929 – Cumhuriyet Gazetesi (Ali İhsan)

[3] 3 Ağustos 1929 – Cumhuriyet Gazetesi

[4] 4 Ağustos 1929 – Cumhuriyet Gazetesi (Abidin Daver)

[5] 5 Ağustos 1929 – Cumhuriyet Gazetesi

[6] 6 Ağustos 1929 – İkdam Gazetesi

[7] 6 Ağustos 1929 – Milliyet Gazetesi (Burhan Felek)

[8] 7 Ağustos 1929 – İkdam Gazetesi (Ali Naci)

[9] 7 Ağustos 1929 – İkdam Gazetesi

[10] 7 Ağustos 1929 – Vakit Gazetesi (Seyyah)

[11] 8 Ağustos 1929 – Cumhuriyet Gazetesi (Abidin Daver)

[12] 8 Ağustos 1929 – Cumhuriyet Gazetesi

[13] 8 Ağustos 1929 – Cumhuriyet Gazetesi

[14] 8 Ağustos 1929 – Milliyet Gazetesi

[15] 8 Ağustos 1929 – Milliyet Gazetesi (Burhan Felek)

[16] 9 Ağustos 1929 – İkdam Gazetesi

[17] 9 Ağustos 1929 – İkdam Gazetesi

[18] 10 Ağustos 1929 – İkdam Gazetesi

[19] 11 Ağustos 1929 – Cumhuriyet Gazetesi

[20] 11 Ağustos 1929 – Cumhuriyet Gazetesi

[21] 11 Ağustos 1929 – İkdam Gazetesi

[22] 12 Ağustos 1929 – İkdam Gazetesi

[23] 13 Ağustos 1929 – Cumhuriyet Gazetesi

[24] 13 Ağustos 1929 – Cumhuriyet Gazetesi (Abidin Daver)

[25]

[26] 13 Ağustos 1929 – Son Saat Gazetesi

[27] 14 Ağustos 1929 – Milliyet Gazetesi (Burhan Felek)

[28] 15 Ağustos 1929 – İkdam Gazetesi (C.N.)

[29] 16 Ağustos 1929 – Cumhuriyet Gazetesi

[30] 16 Ağustos 1929 – İkdam Gazetesi

[31] 16 Ağustos 1929 – Milliyet Gazetesi

[32] 17 Ağustos 1929 – İkdam Gazetesi

[33] 18 Ağustos 1929 – Cumhuriyet Gazetesi

[34] 19 Ağustos 1929 – İkdam Gazetesi

[35] 20 Ağustos 1929 – Milliyet Gazetesi (Burhan Felek)

[36] 21 Ağustos 1929 – Cumhuriyet Gazetesi

[37] 21 Ağustos 1929 – Milliyet Gazetesi (Burhan Felek)

[38] 21 Ağustos 1929 – Vakit Gazetesi (Topluiğne)

[39] 22 Ağustos 1929 – İkdam Gazetesi

[40] 22 Ağustos 1929 – Milliyet Gazetesi (Burhan Felek)

[41] 23 Ağustos 1929 – Milliyet Gazetesi

[42] 24 Ağustos 1929 – İkdam Gazetesi

[43] 25 Ağustos 1929 – İkdam Gazetesi

[44] 26 Ağustos 1929 – Cumhuriyet Gazetesi

[45] 27 Ağustos 1929 – Vakit Gazetesi

[46] 28 Ağustos 1929 – İkdam Gazetesi

[47] 29 Ağustos 1929 – İkdam Gazetesi

[48] 29 Ağustos 1929 – Vakit Gazetesi

[49] 30 Ağustos 1929 – Cumhuriyet Gazetesi

[50] 31 Ağustos 1929 – Milliyet Gazetesi
24 Kasım 2024
Tarih ve Fenerbahçe 1929 – IV
Arşivlerde dolaşırken, araya gündeme dair diğer olayları da katarak, Fenerbahçe ve Türk spor tarihi haberlerini derliyorduk. Günün birinde her yıl için bir almanak haline gelebilir mi, bilemeyiz ama sitede bir araya toplayalım istedik. 1929 ile başlıyoruz… Huzurlarınızda “Tarih ve Fenerbahçe 1929 – IV”

Fenerbahçe Tarihi Çalışma Organizasyonu

AMATÖR GELİYOR [1]

Avusturya’nın maruf Amatör takımının geleceğinden dün bahsetmiştik. Dünya futbol kralı Şafer’in de iltihak ettiği bu ekip kurban bayramında üç yapmak üzere şehrimize gelecektir.

VOLEYBOL FİNALİ [2]

Voleybol şampiyonası hitama ermiş ve Fenerbahçe-Beşiktaş takımları finale kalmıştır. Final maçı Perşembe günü Amerikan kulübünde yapılacaktır.

KURTULUŞ! CEMİL EFENDİ DÜN GELDİ [3]

Kahraman Esir Tüyler Ürperten Macerasını Nasıl Anlatıyor?

Mütarekenin kara günlerinden birinde iki Türk hanımına tasalluta ve kendisine tecavüze kalkışan Senegalli bir Fransız neferine karşı vazifesini yapan ve bu yüzden Güyan zindanlarında 9 sene inleyen Polis Cemil Efendi, dün sabah vatanına kavuştu ve 9 seneden beri ilk defa geniş bir nefes aldı.

Patris vapuruyla dün sabah saat 9’da limanımıza gelen Polis Cemil Efendi, polis arkadaşları ve uzak yakın birçok ahbapları tarafından istikbal edildi. Dokuz sene vatan hasretiyle en acıklı bir hayatı süren, tüyler ürpertici işkenceler altında inim inim inleyen Cemil Efendi, bütün karşılayıcıları ile ayrı ayrı ve gözyaşları dökerek kucaklaştı. Kendisine buketler ve deniz polis memurları tarafından bir altın kalem hediye edildi. Şerefle ifa ettiği bir vazifeden dolayı, düşmanların kahrına uğrayan polisimiz, arkadaşları ile musafaha ederken: “Vatanı ve beni esaret zincirinden kurtaran ulu Gazi bin yaşasın!” diye haykırmıştır.

Cemil Efendi, vapurdan çıktıktan sonra istirahat için evine gitmiş, öğleden sonra saat on dört buçukta da Polis müdüriyetine giderek Şerif Bey’i ziyaret etmiştir.

Cemil Efendi halen polis memurudur. Esareti esnasında maaşı da ailesine muntazaman verilmiştir. Polis müdüriyeti istirahati için kendisine bir hafta izin vermiştir.

Cemil Efendi dün gazetemize de gelmiş ve intibalarını şöylece anlatmıştır:

“Anavatanın hasreti 9 senedir çektiğim işkencelerin en ağırı idi. Bugünün saadetini ifade edebilmek iktidarından mahrumum. Beni yeniden dünya yüzüne çıkaranlara karşı minnet ve şükranlarım nihayetsizdir. Uzun ıstıraplı senelerden sonra hür vatanımda mesut bir gün yaşıyorum. Reisicumhurumuz Hazretlerine bilvasıta şükranlarımı arz ve iblağ için Ankara’ya gideceğim”

Cemil Efendi Guyan’da çektiği eziyetler hakkında da kısaca demiştir ki:

“Yalnız şu kadar söyleyeyim ki geceleri bile ayaklarımda gayet kalın zincirler olduğu halde uyuyordum.

Guyan, dünyanın en müthiş yeridir. Mahbusiyetim esnasında tecennün ettim, bu müthiş hastalık geçti ama işte acı bir hatıra olarak dilimdeki tutukluk kaldı.

Bu eziyetlere nihayet vermek için tamam üç kere intihara teşebbüs ettim. Klordö Potasyom içtim, lakin üçünde de talihim müsaade etmedi ve kurtarıldım.

Güyan’da mahpuslar sabahtan akşama kadar çalışmak mecburiyetindedirler. Hem de nasıl çalışış? Taş kırmak, yol yapmak ve hamallık etmek…

Bir gün hiç unutmam vücudumda bir kırıklık hissettim ve işe çıkmadım. Benim bu hareketim mahpushanede büyük bir hadise oldu. Orada hapishanenin dahili muhakemeleri vardır.

Gardiyanların hakkımda verdiği raporlar üzerine muhakeme kuruldu ve benim üç ay rutubetli bir zindanda kalmama karar verildi.”

Guyan’da iki Türk mahbus daha vardır. Polis Cemil Efendi bu Türklerin yüzünü çok nadir görebilmiştir, bu biçarelerin de yakında kurtulmalarını temenni etmektedir.

“Guyan’da mahpuslara karşı böyle hareket edilir. Bir gün işe çıkmadınız mı? Üç ay zindan… Mamafih tekrar memleketime döndüm. Bu dakikanın sevinci bu müthiş hatıraları hafifletiyor.”

SENENİN MÜHİM MAÇI [4]

Galatasaray Bu Mühim Maç için Maruf Kalecisini Getiriyor

İstanbul’un futbol şampiyonluğunu dört seneden beri mütevaliyen muhafaza eden kulüp: Galatasaray…

Dört seneden beri bu şampiyonluğa en yakın namzet ve şampiyona en kuvvetli rakip: Fenerbahçe…

Dört seneden beri en büyük emeli bu iki kulüp arasında derece elde etmek iken bu sene mütemadi gayretiyle doğrudan doğruya şampiyon kulübe tehlike kesilen: Beşiktaş…

Lig maçlarının ilk devresinde her zaman olduğu gibi yine başta gelen: Galatasaray…

Lig maçlarının ilk devresinde şampiyon takıma şimdilik tehlike olmaktan uzaklaşan: Fenerbahçe…

Lig maçlarının ilk devresi neticesinde şampiyon takımı adım adım takip ettiği ve ondan ancak iki puan noksan aldığı anlaşılan ve eğer ikinci devrede Galatasaray’ı yenebilirse onun dört seneden beri üstünde hüküm sürdüğü şampiyonluk postuna kurulması çok muhtemel olan: Beşiktaş…

(…) Tehlikeyi anlayan Galatasaray’ın on beş günden beri ciddi surette çalışmaya başladığını, bundan başka bu mühim maç için maruf kalecisi Ulvi’yi getirdiğini gördük. Hiç şüphesizdir ki bunlar tehlikenin biraz önüne geçilmesini mucip olmuştur. Ve Galatasaraylıların Rumlara karşı yaptıkları talim maçlarından birincisiyle ikincisi arasında sarı kırmızılılar lehine şayanı dikkat fark vardır. Fakat bu henüz kafi değildir. Oyun tarzında da tatbik edilmesi lazım gelen cihetler vardır.

JİMNASTİK ŞENLİĞİ [5]

Geçen sene Mayıs’ta memleketimizde ilk defa yapılan idman şenlikleri bu sene de yapılacaktır. Jimnastik şenliğinin bu sene geçen senekine nazaran çok daha iyi olması için çalışılmaktadır.

Jimnastik şenlikleri şehrimizde bu sene de Taksim Stadyumu’nda yapılacaktır. Şenliklere yalnız lise ve orta mekteplerin kız ve erkek talebesi iştirak edecektir.

Şenlik programı vekâletten Maarif Emaneti’ne gelmiş ve mekteplere tevzi edilmiştir. Geçen sene 10 Mayıs’ta yapılan jimnastik şenliklerinin bu sene henüz ne vakit yapılacağı takarrür etmemiştir.

BİR DE SEYİRCİ MEKTEBİ [6]

Futbol hakemleri için bir mektep açılmış, fikrimizce, bazı seyirciler için de bir mektep açmalı; futbolculara ve hakemlere küfür ve hakaret etmeye hakları olmadığını öğretmek için…

VOLEYBOL FİNALİ [7]

İstanbul voleybol şampiyonası turnuvası artık hitam bulmuş ve Fenerbahçe-Beşiktaş takımları finale kalmıştı. Bugün Beyoğlu Amerikan kulübünün salonunda final maçı yapılacaktır.

Hemen hemen denilebilir ki şimdiye kadar yapılan resmî, gayriresmi büyün voleybol maçlarında daima bu iki takım finale kalmışlardır. Yekdiğerinin en büyük rakibi olan bu iki kıymetli ekibi karşılaştıran her maçın daima heyecan ve zevk içinde seyredildiğini söylemeye lüzum yoktur. Bu seferki maçın hangi taraf lehine netice vereceğini tahmin etmek kabil değildir. Yalnız bu iki rakip son defa Amerikan kulübü tarafından tertip edilen gayriresmi turnuvada gene final maçında karşılaşmışlar ve Fenerbahçe takımının galebesiyle neticelenen bir maç yapmışlardı.

BUGÜN HANGİSİ KAZANACAK? [8]

Galatasaray mı Beşiktaş mı?

Bugün Taksim stadyumunda senenin en mühim futbol müsabakası yapılacaktır. Lig maçlarının ikinci devresine Galatasaray-Beşiktaş müsabakası ile başlanıyor. Lig maçlarının birinci devresi hitam bulduğu vakit en önde Galatasaray, ikinci olarak da Beşiktaş geliyordu.

Dört seneden beri İstanbul şampiyonluğunu muhafaza eden Galatasaray, bu seneki lig maçlarının birinci devresinde gene birinci olmuş, öteden beri İstanbul şampiyonasında Galatasaray’a rakip olan Fenerbahçe’nin yerini de Beşiktaş almıştı. Beşiktaş takımı bilhassa bu sene muntazam surette çalışması sayesinde kuvvetli ve korkulu bir rakip olarak meydana çıkmıştır.

Galatasaray takımına bugünkü vaziyete göre eski rakibi Fenerbahçe’den ciddi bir tehlike melhuz değildir. Şimdi Galatasaray için en esaslı rakip Beşiktaş’tır.

Galatasaraylıların bu maç için fevkalade bir surette çalıştıkları şüphesizdir.

Dört seneden beri şampiyonluğu elinden bırakmayan Sarı-Kırmızı takımın bu sene de aynı mevkii muhafaza için ciddi surette çalışması çok makuldür. Diğer taraftan Beşiktaş takımının da şimdiye kadar sarf ettiği muntazam mesainin semeresini toplamak için her halde bu sene şampiyon olmaya azmettikleri muhakkaktır.

Bu itibarla bugünkü müsabaka senenin heyecanlı bir maçı olacak, aynı zamanda bu seneki lig maçlarının neticesi üzerinde müessir olacaktır.

Müsabakayı kim kazanacak? Bu öyle bir sual ki bu hususta bir mütalaa dermeyan etmek kabil olmadığı gibi doğru da değildir. Zevahire göre hüküm vermek lazım gelirse, Beşiktaş iki hafta evvel Galatasaray-Fener muhtelitinin en kuvvetli şeklini 1-5 gibi büyük bir farkla yendi, bugün de Galatasaray’ı mağlup edebilir, demek icap eder. Fakat bu netice üzerinde hüküm vermek makul değildir.

Beşiktaşlılar iki hafta evvel kazandıkları o muvaffakiyetten sonra geçen Cuma günü Süleymaniye takımının karşısında fena bir oyun oynadılar.

Galatasaraylılar ise on beş günden beri büyük bir gayretle çalışmaktadırlar. Sonra nazarı dikkate alınacak en mühim mesele şudur:

Bugünkü müsabaka hususi bir maç değil, İstanbul şampiyonluğunun neticesini tayin edecek bir karşılaşmadır.

Her iki takım da bugün bütün gayret ve maharetlerini ortaya koyacaklardır. Bununla beraber takımların hangi oyuncularla çıkacaklarını da bilmiyoruz. Netice şudur ki bu müsabaka çok heyecanlı olacak, yekdiğerine tamamen müsavi iki kuvvet çarpışacaktır. Şurası muhakkaktır ki bu oyunu sinirlenmeyen, yorulmayan taraf kazanacaktır. Yalnız temenni edelim ki müsabaka tam bir samimiyet içinde cereyan etsin.

VOLEYBOL ŞAMPİYONASI [9]

İstanbul voleybol şampiyonasının finali dün icra edilecekti. Fakat alakadar teşkilat, mutat karakuşi hükümlerinden biri istar ederek, maçı talik etti. Böyle idarecilerin elinde oyuncak kalan sporculara acımamak kabil olmuyor.

KIR KOŞUSU YAPILMIYOR [10]

İstanbul kır koşusu birinciliğinin bugün icra edileceğini yazmıştık. Fakat bugün yapılacak Galatasaray-Beşiktaş maçı dolayısıyla bu koşunun 15 Nisan’a, yeni gelecek haftaya tehiri münasip görülmüştür. Çünkü Beşiktaşlı koşuculardan bazıları futbol takımında oynamaktadırlar.

GALATASARAY-BEŞİKTAŞ MAÇI NE VAKTE KALDI? [11]

Bu Cuma günü, fikstür mucibince icrası mukarrer Galatasaray-Beşiktaş ve Vefa-Süleymaniye maçları, yağmur dolayısıyla icra edilememiştir.

Lig maçlarında mutat olan usule nazaran bu maçların, ikinci devrenin sonuna kalması lazımdır. Çünkü aksi takdirde yağmurlu Cumalarda yapılamayan her maç için yeni tehirler yapıldığı takdirde bütün program alt üst olur ve hiçbir kulüp maç yapacağı günleri evvelden bilip ona göre hazırlanamaz, bittabi müsabakaların da intizamı kalmaz.

Bu Cuma günü yapılmayan maçların, usulüne tevfikan, fikstürün sonuna tehiri lazım geldiği halde bilhassa Galatasaray’ın bazı rakipleri şampiyon takımı idmansız yakalamak ümidiyle maçların bu Cuma günü icrasını temine çalışmaktadırlar.

Dün bu hususta İstanbul Futbol Heyeti reisi Orhan Bey’in mütalaasını sorduk.

Bu dürüst sporcu, eskiden beri adet ve usul olduğu üzere bir mani yüzünden yapılamayan bütün lig maçları gibi geçen Cuma günkü icra edilemeyen müsabakaların da lig maçları fikstürünün sonunda yapılacağını söyledi.

MÜSABAKA BAŞLADI [12]

Dün ilan etmiştik. Cumhuriyet refikimizin en güzel kadını, İkdam’ın da en yosma erkeği aradığı burada bize de kala kala bir çirkinlik müsabakası açmak kalmıştı. Açtık.

Dünkü ilanımızı okuyanlar arasında tevazuları yüzünden kendilerini çirkin sayanlar resimlerini göndermeye başladılar.

Bunların birçoğu müsabakaya giremeyecek derecede çirkinlikten mahrumdur; bunların neticede kazanmalarına imkân yoktur. Fakat hatırları kalmasın diye resimleri basacağız. Bunlar içinde hem maruf hem de meçhul olanları vardır.

Bir zamanlar gayet güzel bir delikanlı olan Vartan Efendi üstadımız da resmini yollamış.

İhtiyarlığı çirkinlik addetmiş olacak. Kâfi derecede çirkin olmamakla beraber üstadın resmini teberrüken basıyoruz.

SPOR KURBANI [13]

Adil’in Ölümünden Maznun Olanın Mahkemesi

Bir maç esnasında Beşiktaş kulübünden Adil Bey’in tekme ile ölümüne sebebiyet vermekle maznun Hüsamettin Efendi’nin muhakemesine dün üçüncü cezada devam edilmiştir.

Muhakemenin dünkü celsesinde ehli vukuf raporu okunmuştur. Raporda, ölüm hadisesinde Hüsamettin Efendi’nin bir taksiri olmadığı zikredilmekte idi. Muhakemenin gelecek celsesinde bir karar verilmesi muhtemeldir.

BEYOĞLU SALONU [14]

Cumhuriyet Halk Fırkası tarafından İstanbul spor teşkilatına tahsis edilen Beyoğlu Halk Fırkası salonunun bu ayın 25inci günü küşat resmi yapılacak ve bu münasebetle güreş federasyonunun tertip ettiği şehir birincilik müsabakası başlayacaktır; ortaya bir de kupa konmuştur. Bu kupa, en fazla puan alan kulübe verilecektir. Ayrıca birinci ve ikinci gelenlere madalyalar verilecektir.

Müsabakaya Haliç, Üsküdar, Harbiye, Kuleli, Ortaköy, Beşiktaş, Kumkapı kulüpleri iştirak edecektir.

Bu müsabakalara fevkalade bir ehemmiyet atfedilmektedir.

ESKRİM [15]

Kadın Eskrimciler Gayretle Çalışıyorlar

Eskrim federasyonu antrenörü M. Grodeski’nin bir antrenman esnasında bacağının adaleleri koptuğu ve muallim elyevm de tahtı tedavide bulunduğu için eskrimörlerimiz çalışamamaktadırlar.

Federasyonun Beşiktaş’ta hanımlara mahsus olarak açılan eskrim yurdunda, hanımlar üç aydan beri mesailerine devam etmektedirler.

Söylendiğine göre hanım eskrimcilerimiz iyi yetişmekte olduklarından iki aya kadar memleketimize gelmeleri muhtemel olan ecnebi takımındaki kadın eskrimcilerle müsabakalar yapacaklardır.

MINTIKA ATLETİZM HEYETİ’NDEN [16]

Kros Kontri İstanbul Birinciliği evvelce ilan edildiği veçhile önümüzdeki 12 Nisan 929 Cuma günü icra edilecektir.
1. Mezkûr müsabakalara Şişli tramvay deposu önünden başlanıp Katolik Mezarlığı arkasından dolaşılarak Hürriyet tepesine giden caddeye çıkılıp oradan Şişli’ye ve Şişli’den de tramvay caddesini takiben Taksim Stadyumu’nda nihayet bulacaktır.
2. Müsabakayı bitiren birinciye bir, ikinciye iki, üçüncüye üç olmak üzere puan verilecektir.
3. Birinciden beşinciye kadar İstanbul Kros Kontri birincisi ve ikincisi, üçüncüsü, dördüncüsü, beşincisi unvanıyla birer madalya verilecektir.
4. Her kulübü ilk bitiren baş idmancısına puanı mecmuu en az olan kulübe de İstanbul 929 Kros Kontri birincisi unvanıyla bir kupa verilecektir.
5. Her kulüp istediği kadar müsabıkla yarışa iştirak edebilir. Ancak beşten az müsabıkla iştirak eden kulübün idmancıları müsabakanın umumi neticesinde birinciden beşinciye kadar müsabakayı kazandıkları takdirde derecesine göre madalya alır. Müsabakanın takım kıamına girmek için beş veya beştan fazla müsabıkla iştirak etmek şarttır.
6. Müsabıklar on iki Nisan Cuma günü saat 9.30’da Galatasaray kulübünde toplanacaklardır.
7. Beşten az veya beş ve ziyade suretiyle müsabakaya iştirak edecek kulüplerin müsabaka gününe kadar her gün mıntıka merkezine tahriren müracaat ve ihbarı keyfiyet etmeleri lazımdır.
AMATÖR’DEN SONRA F.T.C. İLE DE MUKAVELE YAPILDI [17]

Macaristan’ın maruf takımlarından Hungarya’nın İstanbul’a gelmesi için müzakerat cereyan ettiğini yazmıştık.

Hungarya ile birlikte, şehrimize gelmek için F.T.C. takımı da müracaat etmiştir. Her iki takımla müzakerat yapılıyordu. Son dakikada Hungarya ile çıkan müşkülat üzerine bu takımın getirilmesinden sarfınazar edilmiş ve F.T.C. ile itilaf edilerek icap eden kontrat alakadarlar arasında dün imza edilmiştir.

Amatörden sonra F.T.C.’nin de İstanbul’a gelmesinin temin edilmesi suretiyle merkezî Avrupa’nın en kuvvetli takımlarından birini daha görmek fırsatını kazanmış oluyoruz.

F.T.C. Temmuz’da gelecek ve 13-15-17-20 Temmuz tarihlerinde Beşiktaş-Galatasaray-Fenerbahçe, FB-GS-BE muhtelitiyle olmak üzere dört maç yapacaklardır.

F.T.C.’nin bu sene yapacağı ziyaret bu maruf Macar takımının şehrimize ikinci gelmesini teşkil edecektir. Macarlar bundan dört sene evvel gelmişler ve kendileriyle berabere kalmak şerefini kazanan Galatasaray’dan mada, muhtelit takım da dâhil olmak üzere, bütün rakiplerini mağlup etmişlerdi.

Temiz ve nezih oyunları ile İstanbul sporcuları üzerinde çok müstesna bir tesir bırakan F.T.C. oyuncularını bir defa daha seyretmek her İstanbullu sporcunun arzu ettiği bir hadisedir.

KIR KOŞUSU [18]

Senenin En Mühim Koşusunda Beşiktaşlılar Hem Fert, Hem de Takım İtibariyle Birinci Geldiler

İstanbul Atletizm Heyeti tarafından tertip edilen senelik kır koşusu dün sabah büyük bir muvaffakiyetle icra edilmiştir.

Bu koşuya Beşiktaş’tan 29, Galatasaray’dan 6, Taksim Yeni Yıldız’dan 6, Vefa’dan 3 atlet olmak üzere 44 koşucu iştirak etmiştir.

Koşuya Şişli tramvay garajı önünden başlanmış, Ermeni mezarlığı arkasından dönülerek Harbiye-Taksim tarikiyle Taksim Stadyumu’nda bir tur yaptıktan sonra hitam bulmuştur.

Koşuların mesafesi (5) kilometreye yakındır. Koşu muntazam bir şekilde yapılmıştır. Beşiktaşlı koşucular gerek takım, gerek fert itibariyle birinci gelmek suretiyle büyük bir muvaffakiyet göstermişlerdir. Koşunun neticesi şudur:

Beşiktaş’tan Mehmet Bey 16.07 dakikada birinci, Yeni Yıldız’dan Yanaki ikinci, Beşiktaş’tan İbrahim üçüncü, Sünusi dördüncü, Mecdi beşinci gelmişlerdir. Birden beşinciye kadar olanlara birer madalya verilmiştir.

Koşunun takım itibariyle birincisi 20 sayı ile gene Beşiktaş takımıdır. Yeni Yıldız 41 sayı ile ikinci, Galatasaray 67 sayı ile üçüncü, Vefa da dördüncü gelmiştir.

Birinci gelen Beşiktaş takımına bir kupa verilmiştir.

VOLEYBOL FİNALİ [19]

Voleybol şampiyonası finali dün Beyoğlu Amerikan kulübünde Fener-Beşiktaş takımları arasında yapıldı.

İstanbul voleybol şampiyonluğunu halledecek olan bu maçı seyretmek için kalabalık bir seyirci kitlesi toplanmıştı. Takımlar alkışlar arasında sahaya çıktılar.

Senelerden beri İstanbul voleybol şampiyonluğunu kazanan Fenerbahçe ile onun daimi finalist rakibi Beşiktaş arasında cereyan eden mücadelenin çok alaka uyandırdığı alkışların salonu titreten şiddetinden anlaşılıyordu.

Sahaya çıkan Fenerbahçe takımı final maçına şu kadro ile çıkmıştı:

Bedi, Yusuf, Aziz, Salih, Hikmet, Sıtkı.

İhtiyatlar arasında resmî müsabakalara ilk iştirak eden Türk hanımı Sabiha Hanım da bulunuyordu.

Maça maruf sporcumuz İlhami Bey’in hakemliği ile başlandı.

İlk dakikalarda her iki takım müsait puanlar kazanıyorlardı. Fakat birkaç dakika aksayan Fenerlilerin gevşekliğinden istifade eden Beşiktaşlılar aradaki farkı birdenbire açtılar ve ilk seti 13-15 kazandılar.

İkinci devre, senelerden beri muhafaza edilmiş bir şampiyonluğu kaybetmemek gayretiyle çalışan Fenerlilerin, gene senelerden beri takip edilen ümide yaklaşan Beşiktaşlılarla çetin bir mücadele yaptıkları görülüyordu. Filhakika mücadele çok heyecanlı bir mecra takip ediyordu. Neticede ikinci seti, 9-15 Fenerliler kazandılar.

Üçüncü devre neticeyi belli edecekti. İki takım sahaya çıktığı vakit oyuncuların yüzünde asarı gözüken heyecanın seyircilere kadar sirayet ettiği gözüküyordu.

Devre başlar başlamaz Beşiktaş oyuncularının faaliyete geçtikleri müşahede edildi. Bu faaliyet üst üste kazanılan dört sayı ile tevsik edilince artık Fenerli voleybolcuların senelerden beri muhafaza ettikleri şampiyonluğu kaybettikleri kanaatı hâsıl olmaya başladı. Fakat oyun, gayretlerini artıran Fenerlilerin sevkiyle yeni bir mecraya girdi ve üst üste 15 sayı yapan sarı-lacivert takım, Beşiktaş’ı 4 sayıda bırakarak maçı 15-4 kazandı, İstanbul şampiyonu oldu.

HALK VE GAZETELER [20]

Celal Nuri Bey üstadımız gazeteler ve kariler hakkında bir makale neşrettiler. Bu makalenin bir yerinde şöyle bir hüküm veriyorlar:

“Matbuatı en münkeşif millet, en ileri millettir”

Muhterem muharrir sonra bir Japon gazetesinin günde 2.400.000, bir İngiliz gazetesinin 1.900.000, bir Fransız gazetesinin 1.700.000 nüsha sattığını, bizde ise 10.000 nüsha basmanın bir zafer olduğunu, Balkan gazetelerinin bile 100.000 nüsha satmaları harikulade bir iş olmadığını söylüyor.

Muhterem başmuharrir bu münasebetle halkı muaheze ediyor.

Yukarıda vazettikleri düstura nazaran, matbuatı en az münkeşif millet biz olduğumuz için en geride biz kalmış oluyoruz.

Benim fikrime kalırsa milletlerin ileri veya geriliğini yalnız gazete satışı ile ölçmek pek doğru değildir. Bizde gazetelerin satışı yüksek olmamasının sebepleri burada izah edilemeyecek kadar uzun ve mütenevvidir.

Celal Nuri Bey’in gazete okumuyorlar diye halkı muahezeye hakkı yoktur. Kendileri başmuharrir oldukları halde iki günde bir kemali iftiharla:

“Hiç gazete okumam” diye ilan eder dururlar.

Mebus ve gazeteci oldukları halde kendileri gazete okumazlara halk neden okusun?

BİLARDO ŞAMPİYONASI [21]

İstanbul’da bir bilardo şampiyonası yapılacağını yazmıştık. Türkiye’de bir bilardo federasyonu mevcut olmadığı için bu şampiyona iki üç müteşebbis amatör tarafından tertip ve idare edilecektir.

Avrupa ve Amerika’da, hakiki ve ilmi bir spor addolunan bilardonun da diğer sporlar gibi, beynelmilel federasyonları, muazzam teşkilatları vardır. Her sene resmi şampiyonalar yapılır ve dünya birincileri, hem amatör hem profesyonel tespit olunur. Türk bilardocularının da bir federasyon yaparak beynelmilel teşkilata girmek arzusunda olduklarını, bu işlerle uğraşan selahiyettar bir arkadaştan duyduk.

Yalnız bu hususta tesadüf edilecek müşkülayın hariçten ziyade kendi içimizden zuhur edeceği, şu şampiyona yapmak tasavvurunun ortaya çıkmasından sonra çok iyi anlaşılmıştır. Vaziyeti izah için hadiseyi baştan anlatalım:

Bundan birkaç sene evvel, Spor Âlemi mecmuasının sahibi Sait Çelebi Bey, bir bilardo şampiyonası tertip etmişti. O zaman “Bilardo Palas” denilen bir salonda icra edilen bir müsabakaya, Fuat ve Hasan Beyler gibi eski bilardistlerin iştirak edememesi kabul edildiği için, bu sahada yeni çalışmaya başlayan genç amatörlerimiz karşı yakalı rakiplerine ağır basacak bir vaziyette değildiler. Turnuva nihayetlendi ve Galatasaraylı Sadi Bey’le o zaman Fransa işgal ordusunda askerlik yapan Krepon isminde bir Rum finale kaldılar. Maç çok heyecanlı oldu. Neticede Sadi Bey’in bir isteka falsosundan fırsat bulan Krepon küçük bir farkla şampiyon oldu.

O vakitten sonra gençlerimiz çok çalıştılar. Hatta Beşiktaşlı kıymetli futbolcu Nafi Bey, bilardoda eski üstatları olan Hasan ve Fuat Beylere yakın, hatta muadil bir iktidar sahibi oldu.

Geçen şampiyonadan seneler geçtiği ve o zamandaki çamlar çoktan bardak olduğu halde hala Edvart Kreon efendi İstanbul bilardo şampiyonudur. Hâlbuki bu şampiyon taslağına layık olduğu dersi verecek Türk bilardocuları onun şampiyonluk unvanını taşıdığı senelerin adedinden çok fazladır.

Bunu nazarı dikkate alan bazı müteşebbisler yeniden bir şampiyona yaparak bu unvanın hak sahibine verilmesini temin etmek istediler. Fakat birçok dürüst maksat daha ilk adımda müşkülatla karşılaştı ve Krepon’un bu şampiyon unvanını kaybedeceğini anlayan bir Rum, arkadaşlık gayretiyle mânialar ihdasına kalktı.

Bilardo şampiyonasını tertip edenler, maçları yapabilmek için bir “müsabaka bilardosu”na muhtaçtırlar. Hâlbuki nizami ebatta olması lazım gelen bu bilardo şehrimizde yalnız bir tanedir ve o da Beyoğlu’nda “Lüksenburg” namı verilen bilardo salonundadır, her kapalı bir odasında tavla oynanan ve Beyoğlu âlemlerin sathi tanıyanlarca bile malum bir şöhrete malik bulunan bu salonun sahibi Niko isminde bir Rumdur.

Şampiyonayı tertip eden gençler yegâne müsabaka bilardosunun bulunduğu bu salon sahibine müracaat etmişler ve hususi şerait dermeyan etmeyerek herkesin verdiği parayı da vermek şartı ile müsabaka yapmak istediklerini söylemişlerdir. Halbuki bu gençlerin salon sahibine müracaat etmeden, masayı sabahtan angaje etmek suretiyle maçları yapmaları kabildi. Salon sahibini haberdar etmek nezaketini gösterenler, bu hususta teshilat göreceklerini ümit ediyorlardı. Fakat Niko Efendi şampiyonanın bir Türk’ün şampiyonluğunu temin edeceğini, bu hususta ihtisas sahibi bir eski kurt gibi anladığı cihetle, hemen vaziyetini değiştirmiş ve hiddetli bir tavır alarak:
- Ben salonumda böyle kepazelikler yaptırmam, beyhude rica etmeyiniz, demiştir.
Bittabi derhal icap eden cevap verilerek iskat edilen Niko Efendi’nin salonunda cereyan eden hadiselerden haberdar değilmiş gibi görünerek münhasıran sportmen gençlerimizin çok temiz gayelerini “kepazece” telakki etmesini çok garip bulduk.

Herkese layık olduğu muamelenin ricası lazımdır. Nezaketle tabasbus arasındaki farkı anlamayanlara göre vaziyet almak icap eder. Türkiye’de Türk sporcularına müşkülat çıkaran, onları tahkir ve istiskal etmeye kalkan bu efendiye yapılacak şey ona selam bile vermeden salona girmek ve parası mukabilinde herkesin emrine tahsis edilen bilardodan istifade etmektir. Bakalım Niko Efendi bu sefer ne yapacak?

GAZİ HAZRETLERİ [22]

Ankara, 14 (Milliyet) – Reisicumhur Gazi Mustafa Kemal Hazretleri dün refakatlerinde Başvekil İsmet Paşa Hazretleri olduğu halde Ahimesut köyüne gitmişlerdir. Köylüler, köy meydanında toplanarak büyük misafirleri karşılamışlardır. Köylüler güreş ve köy oyunları tertip ederek sevinçlerini izhar etmişlerdir.

Gazi Hazretleri ve Başvekil Hazretleri köylüler ile hasbihalde bulunmuşlardır. Ekinler ve diğer zirai işler hakkında malumat alarak neticeden memnun kalmışlardır. Elyevm köy mektebine 60 çocuk devam ediyor. Köyde bu sene içinde birçok yeni tesisat vücuda getirilecektir. Köylüler ile hasbihalden sonra büyük Gazi ile muhterem Başvekil civarda bir tenezzüh yapmışlar ve geç vakit Çankaya’daki köşklerine dönmüşlerdir.

İSTANBUL’DA BİR FUTBOL KOMİTESİ TOPLANACAKTIR [23]

Belgrat, 14 (A.A.) – Balkan spor federasyonları kongresi bugün açılmıştır. Konferans bir Balkan Kupası ihtası ve her sene bu kupa için bir müsabaka icrasını kabul etmiştir. Müsabaka işleriyle meşgul olmak üzere bir komite teşkili takarrür etmiştir. Komite ilk defa olarak 9 Mayıs’ta Bükreş’te içtima edecek, müteakip içtimalarını sıra ile İstanbul’da, Sofya’da, Atina’da ve Belgrad veya Zagrep’te aktedecektir. Konferans aynı zamanda hakem ve oyun sahalarının tayini hususları ile de meşgul olacaktır.

ISTANBUL’UN İMLASI [24]

Bir taraftan caddelerdeki tabelalarda imla yanlışı arayan Emaneti Aliye, otomobil levhalarının imla yanlışından dolayı pek tedirgin bir haldedir. Çünkü yeşil boyalı yeni otomobil levhalarında Istanbul kelimesinin başındaki “ı” harfi, noktalı “i” olarak yazılmış. Şimdi levhaları mı yoksa Istanbul’un imlasını mı değiştirmek lazım geleceği tetkik edilmektedir.

YARINKİ MAÇ [25]

Bu hafta şu resimde görülen naçar vaziyette hangisi düşecek: Galatasaray mı Beşiktaş mı?

On beş gün evvel yapılacak iken ani bir yağmur neticesinde teahhür eden Galatasaray-Beşiktaş maçı yarın Taksim Stadyumu’nda icra edilecektir. Her sene kat’i bir faikıyetle şampiyonluğu alan Galatasaray’ı Beşiktaş bu sene yalnız iki puan farkla takip ettiği ve ikinci devre başlarken Galatasaray herkesçe idmansız addedildiği içindir ki bu maç senenin en mühim müsabakası mahiyetini almaktadır.

Hatta rivayetlere inanmak lazım gelirse bu maç; spor nizamnamesinin yetmiş beşinci maddesi mucibince en sona tehir edilmek lazım gelirken Galatasaray’ı idmansız bir halde yakalayabilmek için bu madde hilafına bu hafta yapılması karar altına alınmıştır. Söylendiğine göre hiç de hakkı olmadığı halde Futbol Heyetinin bu kararı veren içtimaına Beşiktaşlı Şeref Bey de iştirak ettirilmiş ve kendisine söz verilmiştir. Bütün bu rivayetler gösteriyor ki Galatasaray-Beşiktaş maçı tam manasıyla bir hususiyeti haizdir.

Bakalım “Spor siyasileri”nin bu yeni siyaseti hangi tarafın lehine olacak ve hangi taraf bu hafta şu yukarıki resimde görülen naçar vaziyetlere düşecektir?

BUGÜNKÜ MAÇLAR [26]

Bugün hava yağmurlu olmadığı takdirde lig maçlarına başlanacaktır. Saat 1’de “Vefa-Süleymaniye”, saat 3’te “Beykoz-Fener”, saat 5’te de “Galatasaray-Beşiktaş” maçları yapılacaktır.

Evvelki hafta muhalefeti hava dolayısıyla icra edilemeyen müsabakaların, devrenin sonuna kalması lazım gelecektir. Ve nizamname bunu amirdi. Fakat sporun er meydanında değil bir de perde arkasında oynanan kısmı vardır ve bazı kimseler –ki sporcular onları gayet iyi bilirler- bu cins perde arkası sporunda çok mahirdirler. Onlar Galatasaray’ı idmansız yakaladıkları ümidiyle ne yapıp yapıp nizamnameyi çiğnediler, çiğnettiler ve sona kalması lazım gelen maçları bu haftaya yaptırmak kararını temin ettiler. Bu da yetişmiyormuş gibi, evvelce gazetelere verilen tebliğde sonran bir evvel icra edileceği yazılı olan Galatasaray-Beşiktaş maçını en son saate bıraktırdılar.

Bu suretle, çok mühim ve hararetli olacağı muhakkak bulunan bu müsabakayı, sona bırakmak suretiyle istihdaf edilen gayeler şunlardır:
1. Ankara’dan gelecek olan kaleci Ulvi’nin o akşam avdet etmesi imkanını kaldırmak ve bu suretle gelmesine mani olmak,
2. Müsabakayı karanlığa bırakıp, mutat olduğu üzere halkın sahaya dolmasını temin etmek ve Galatasaray aleyhdarı olanlara zemin hazırlayarak icap ederse bir hadise çıkartmak,
3. Kapalı bir havada saat altıdan sonra ortalık aktardığına göre, gene icap ettiği takdirde, maçı gürültüye getirmek.
Bu satırları yazdıktan sonra İstanbul Futbol Heyetinin bir tebliğini getirdiler. Heyet geçen günkü neşriyatımızı nazarı dikkate alarak maç saatlerini yarım saat ileri almışlar. Heyetteki dürüst sporcuları bu suretle bir takım manevralara alet olmadıklarından dolayı takdir ederiz.

DÜNKÜ MAÇLAR [27]

Galatasaray Beşiktaş’ı 2-1 Mağlup Etti

Dün birinci küme futbol maçlarına Taksim Stadyumu’nda başlandı. Havanın çok soğuk olmasına rağmen stadyum bir hayli kalabalık toplanmıştı.

İlk maçı Vefa-Süleymaniye takımları yaptılar. Tarafeyn sahaya çıktıkları zaman takımların teşekkülatı şöyle idi:

Vefa: Hüsamettin, Demir, H.Ragıp, Naci, Şekip, İhsan, İ.Hakkı, Sayit, Gazi, Osman, Muhteşem.

Süleymaniye: Mansur, Sadi, Necati, Selahattin, Sabih, Murat, Ruhi, İhsan, Burhan, Halit, Necati.

Maç her iki takım arasında sona kalmamak için bir rekabet mevcut olduğu cihetiyle çok heyecanlı oldu. Gerek Vefalılar, gerek Süleymaniyeliler azami gayretle çalışıyorlar, ufak bir hataya düşmenin bir mağlubiyete mal olabileceğini takdir ederek çabalıyorlardı.

İlk haftaym bu suretle beraberlikle bitti. İkinci devrede de aynı gayretle çalışan tarafeyn maçı müsavatla bitirmek üzere idiler ki Vefa son dakikada bir gol yaparak maçı galibiyetle bitirdi.

İkinci maç Fenerbahçe-Beykoz maçı idi. Kemal Bey’in hakemliği ile oynanan maçta iki takım şu şekilde vaziyet almıştı:

Fenerbahçe: Rıza, Kadri, Füruzan, Cevat, Sadi, Reşat, Alâ, Muzaffer, Zeki, Fikret, Niyazi.

Beykoz: Şadi, Nebi, Sedat, Cahit, İbrahim, Saip, Kamuran, Sait, Salah, Mehmet, Rıdvan.

Müsabaka çok samimi ve güzel cereyan etti. Fenerliler iki devrede ikişer sayı yaparak 0-4 galip geldiler.

Son maç günün en mühim maçını teşkil ediyordu. Hakem Abdullah Bey. İki takım sahaya şu şekilde çıkıyorlar:

Galatasaray: Rasim, Burhan, M.Nahit, Mithat, Nihat, Suphi, Mehmet, Kemal, Necdet, Latif, Kemal.

Beşiktaş: Halis, Adnan, Zeki, Rıdvan, Tahir, Hüsnü, Hayat, İbrahim, Şükrü, Eşref, Selah.

Maç, rüzgârı lehlerine alan Beşiktaşlıların hücumu ile başladı. Daha ilk dakikalarda anlaşılıyordu ki her iki takım mutlaka galip gelmek azmindedir ve bu galibiyeti temin için her türlü çareye başvuracaktır.

Hakemin bu noktayı takdir ederek lüzumsuz sertlikleri daima cezalandırması lazımken Abdullah Bey çok müsamahakâr davranıyordu. Bu müsamahanın zararı oyunun mütezayit bir şiddet kazanması ve tekmeleri tokatların takip etmesi oldu. Daha ilk devrede çığırından çıkan oyun 22 oyuncunun iştirak ettiği muazzam bir boks maçı ile az daha inkıtaa uğrayacaktır.

Fakat hakemin hiçkimseyi cezalandırmak isabetini göstererek işi güya hal ve fasletmesi maçın bir tekme ve hayata kast etme iptizali içinde devamını temin etti.

Birinci devre Galatasaray’ın 1-0 galibiyetiyle bitti. İkinci devrede de Beşiktaş evvela müsavatı temine muvaffak olmuşken bilahare Galatasaray’ın son kaydettiği sayı ile mağlup vaziyete düştü.

Netice, maçın sonuna kadar beyhude bir didişme yapan tarafeynin bütün gayretine rağmen değişmedi ve Galatasaray 2-1 galip geldi.

HOKEY BİR ZAMAN ÇOK SEVİLMİŞ BİR SPORDU [28]

Bundan birkaç gün evvel, alakadar bir zattan aldığımız malumata atfen bu sene ilkbaharda hokey lig maçlarının yapılacağını yazmıştık. Bilahare yaptığımız tahkikat bu haberin henüz tasavvur halinde bulunan bir fikirden ibaret olduğunu bize öğretti. Bu fikrin sahipleri, hokey lig maçları yapıldığı takdirde hiçbir kulübün bu müsabakalara girmemesinden çekiniyorlarmış.

Bundan 10-12 sene evvelki spor faaliyetini hatırlayanlar İstanbul’da çok canlı bir hokeyciliğin mevcut bulunduğunu bilirler. Fenerbahçe, Altınordu, Galatasaray, İdman Yurdu, Nişantaşı gibi o zaman çok kuvvetli birer hokey takımına malik bulunan kulüpler her sene Haziran’ın o yakıcı güneşi altında başlayan bir lig maçı yaparlar ve çok hararetli mücadelelere şahit olurduk. Şimdiki en hararetli, en heyecanlı futbol maçlarından daha zevkli cereyan eden bu maçlar o derece iddialı olurdu ki meraklı kütlesi arasında oyunu daha iyi görmek için ne yapacağını bilmeyenlere tesadüf edilirdi.

Yapılan maçlar arasında en heyecanlı olanları ekseriya Altınordu-Fenerbahçe maçları olurdu. Hatta çok defa olduğu gibi, yine bir kere final maçı yapan Fener-Altınordu takımları daha ilk devrede o kadar yorulmuşlar o kadar nefes ve gayret sarfetmişlerdi ki Altınordu’nun orta muavini yerinde oynayan zavallı Nuri (Allah rahmet etsin) birinci devreyi bitiren düdükle beraber fevkalbeşer gayretin neticesi olarak, sırtı üstü düşmüş, bayılmıştı.

O devrin iyi hokeycilerinden Rıza, Sait, Galip, Server, Sadi, Hakkı ve saireyi belki bilmeyen vardır. Fakat bugünün maruf sporcularından Zeki, Alaettin, Sabih, Nedim, bütün bunlar hep o zaman küçük, fakat çok kıymetli hokeycilerdi.

Futboldan evvel fazla değilse bile hiç de olmazsa onun kadar rağbet gören hokey neden birdenbire unurulduğu makul bir şekilde izah edilemez.

Hokey federasyonunun ilgasından bahsediliyor. Memleketimizde çabuk taammüm edebileceği sebkat eden tecrübe ile sabit olan hokeyin yeniden canlanmasına çalışmak, hokey federasyonunu ilga ederek bu sporu bütün bütün öldürmekten şüphe yok ki daha hayırlıdır.

Eğer bu sene himmet edilir ve hokey lig maçları yapılırsa buna birçok kulüplerin iştirak edecekleri muhakkaktır. Yalnız maçların çok soğuklara tesadüf ettirilmemesi lazımdır.

ZARO AĞADAN BÜYÜKMÜŞ! [29]

Cilo Ağa isminde bir ihtiyar çıkmış, Zaro Ağa’dan daha yaşlı olduğunu iddia ediyormuş! Zaro Ağa 150nci yıl dönümünü kutlulayalı birkaç sene olduğuna göre Cibo Ağa 200 yaşına yaklaştığını iddia ediyor demektir! Kaydı, kuyudu yok ya, atsınlar bakalım, 300 hatta 400’e çıkmazlarsa ayıp!

ALDATMA! [30]

Abidin Daver Bey biraderimiz dün bir şeyden acı acı şikâyet ediyor. Bilmem nerede 200 kadın aldattığı için bir erkeği tevkif etmişler, Daver Bey diyor ki:

“200 kadın aldatan erkek tevkif edilsin de neden 200 erkek aldatan kadın tevkif edilmesin?”

A efendim! Evvela erkekler aldandıklarını itiraf etmeyi onurlarına yedirip de söylemezler ki: Kaç erkek gösterebilirsiniz ki aldandığını itiraf etsin. Saniyen, 200 erkek aldatan kadın da yok gibidir, çünkü 200 adedine varıncaya kadar içlerinden birisi temizler.

VEFALILAR DÜN BALIKESİR’E GİTTİLER [31]

Vefa birinci futbol takımı, 23 Nisan Bayramı münasebetiyle vukua gelen daveti kabul ederek, bir maç yapmak üzere dün Balıkesir’e hareket etmiştir. Balıkesirliler, iyi futbolculara malik oldukları cihetle yapılacak müsabakanın vereceği netice merakla beklenmektedir. Vefalılar tam takımla gitmişlerdir. Bugün yapılacak müsabakayı müteakip hemen yola çıkacaklar ve Cuma günü Fenerbahçe ile yapacakları müsabakaya yetişeceklerdir.

Şehirler arasında yapılan bu gibi temasları, memleket sporu için çok faideli telakki ettiğimiz cihetle Vefalıların yaptığı bu seyahati takdir ederiz.

PİÇ! [32]

Dün Çocuk Bayramı idi. Himayei Etfal Cemiyeti, çocuğun kıymetini, bilmeyenlere öğretmek için, genç ve yeni Türkiye’nin temeli kurulduğu günün yıl dönümünde muazzam bir çocuk bayramı tertip etti. Bu bayramda, bugünün büyükleri, yarının büyüklerine muhabbet ve hatta hürmetlerini gösterdiler.

Köprü başında durmuş, çocuk alaylarını seyrediyordum. Takım takım yavrular köprüden geçiyorlardı. 9-10 yaşlarında ter temiz giyinmiş bir mektepli yavru, alayın haricinde köprüden para vermeden geçmek istedi.

İzbandut gibi bir köprücü bu çocuğun yakasına yapıştı, aralarında bir mücadele başladı. Küçük, kendini ve hakkını müdafaa etmeyi bilen ateşli bir çocuktu. Takım takım geçen çocukları göstererek diyordu ki:
- Bugün çocuk bayramı! Bak, alay alay çocuk para vermeden geçiyorlar!”
- Onlar mektepli!
- Ben de mektepliyim. Kasketimi görmüyor musun?
Köprü tahsildarı çocuğun yakasına sarılmış, bırakmıyor, onu sarsıyor, “Çok zırlama, ver kuruşu!” diyordu.

Mektepli çocuk, köprüden geçen arkadaşlarını göstererek:
- Onlar vermiyor, ben de vermem! Bugün bayram! Diye ısrar ediyordu.
Tahsildar, çocuğu sürükleyerek gişeye doğru getirmeye çalışıyor, yavrucuk, bütün kudret ve kuvvetiyle mukavemet ediyordu.

Gişede para bozan memur başını uzattı:
- Piç versene parayı! Diye bağırdı.
O vakite kadar şiddetle mücadele eden çocuk bu ağır hakaret karşısında sapsarı kesildi, gözleri doldu, cebinden bir kuruş çıkarıp köprü tahsildarına verdi, mahsun ve müteessir, yürüdü.

Tramvay kumpanyasının çocuklara ücretsiz arabalar tahsis ettiği, Türk ocağının idaresini bir hafta yavrulara tevdi eylediği, bütün Türkiye’de çocuklara müstesna bir hürmet gösterildiği bir günde bir şehir müessesesi olan köprüde geçen bu elim hadise yüreğimi sızlattı. Fakat bu sızıyı bir düşünce izale etti.

Bu yavrular, yarın, kendi çocuklarına köprü memurlarının “piç” demelerine katiyen müsaade etmeyecekler, herkese hürmet edecekler ve kendilerine hakikaten hürmet ettireceklerdir.

835 SATIR [33]

Bundan dört beş sene evvel Nazım Hikmet Bey’in alelacayip görünen şiirini ilk selamlayan ben olmuştum. O cesaretim bir kalem sahibi ile aramda ağır bir münakaşaya sebebiyet vermişti.

Şimdi artık bu cesarete lüzum yok. Bilakis.

Hatta işitiyoruz ki bazıları Nazım Hikmet Bey’in şiirini, Valentino’nun zülfü, Duglas’ın bıyığı, Jozefin Baker’in raksı, paçalı pantolon, eter ve kokain nevinden bir şey zannederek, bu gencin hayranları arasında ilk safta görünememekten hayli telaş ediyorlar.

Sıhhatli ve faziletkar Nazım Hikmet! Sen böyle anlaşılmaya ve sevilmeye layık mıydın?

Nazım Hikmet Bey’in şiiri bazılarına göre, her şeyden evvel bir fikir şiiriymiş. “Makinalaşmak” serlevhalı manzumede denildiği gibi, karnına bir türbin, kuyruğuna çifte uskur takılmasını temenni etmek bir fikir ise, her halde “835 satır” isimli mecmuanın büyük güzelliğini bu nevi fikirlerin çeşnisinde aramamalı. Makine henüz nakıs ve yavaş yavaş tekemmül etmekte olan bir insan eseridir. Makine olmayı temenni edecek yerde bir makine mühendisi olmayı istememek niçin?

Mütefekkirin tetkikini ehline bırakıp gölgesi bütün eski şiirin topraklarını kapayan şaire gelince:

Şair, müheykel bir şekil halinde semanın maviliğine karşı durmuş, cidden tuhaf, fakat ahengi cidden emsalsiz bir garip aletin tellerini söyletiyor. Bu vezin bildiğimiz vezinlerden değil, bu şarkı duyduğumuz şarkılardan değil, bu lisan şiirin bizde bugüne kadar kullandığı lisana benzemiyor. Nazım Hikmet Bey, tarzını kendisi icat etmemedi, bu biçimde şiirler şimdi dünyanın her tarafında yazılıyor. Nazım Hikmet Bey bu tarzı anlamış, Türkçeleştirmiş, bu iklimi toprağında tutturabilmiş olmakla büyük bir yeni şairimizdir.

Bu şiirin eskisina nazaran rüçhanı muhakkak. Eskiden şiir bir tek düdükle söylenirdi. Nazım Hikmet Bey bir tek alet yerine koca bir orkestra takımı vücuda getirmiş. Fakat bu zengin orkestra, yalnız marş evinden bir takım heyecanlı havalar çalıyor.

Ne yazık ki bu bakır aletler içinde ruh, bir keman telinin titrek, uzak ve mahrem sesini duymuyor.

BİZİM ÇOCUĞUMUZ [34]

İçinde doğduğumuz ev, sıralarında okuduğumuz mektep, arasında yetiştiğimiz düşünceler, oturup kalkışımız her şey tepeden tırnağa değişti. Bu kadar geniş kargaşalığı ne bir adam, ne de bir nesil sekiz on yılda kafasına yerleştirse bile sinirine ve canına sindiremez. Şarklılık yarası bizde kabuk tuttu; fakat derimizin üzerinde henüz bir kabarık durmaktadır. Sert bir sürtünüş orasını tekrar kızartabilir; belki yarayı tekrar işletebilir. Biz yarım adamlarız. Doğru fikirlerimiz henüz yanlış hislerimizle boğuşuyor. Karısını kafesten çıkarmayan cesur ihtilalcilerimizin adedi az değildir.

Başımızdan çıkarıp attığımız sarık ikide bir, adımlarımıza dolaşıyor. Biz tak garplılığı çocuklarımızda göreceğiz. Onlar latin harflerini nasıl hece hece okumayacaklarsa, bir şey istedikleri vakit kafa ve sinirlerinde şarklılık nüksü duymayacaklardır. Bu çocuğa inkılap dikkat etmelidir. Bugün, baba ve anası kim olursa olsun, vasisi ancak inkılaptır. Biz bizi yarım yapan hastalıklarımızdan hiçbirini çocuklarımıza aşılamak cürmünde bulunamayız. Çocuk başka milletlerde devam ve tekemmül unsuru, bizde bir doğuştur: Türkiye bugünkü çocuğunda büyüyor, hepimiz onda yetişiyoruz.

MAÇTA RASGELDİM [35]

Galatasaray’la Fenerbahçe maç yaptılar mı, stadyum mahaşerallah! Böyle olduğunu işittim, fakat gidip görmemiştim.

Bir kalabalık, bir kalabalık… Tribünlere şöyle bir göz attım. Erkekten çok genç kız var. Gözüme sarışın bir kız ilişti, yanında da yarım kişilik bir yer var. Nezaketle sokuldum ve oturdum.

Göz ucuyla kızın her tarafını süzdüm. Enfes bir parça… Daha enfesi de kimse ile konuşmadığına göre yalnız olması!

Yalnız tribünün tahtaları pek sert… Cebindeki gazeteleri çıkardım, oturduğum yeri hafif tertip yumuşatacak tarzda katladım.

Lakin şeytan derhal bir akıl öğretti, gazetenin yarısını da komşu hanıma teklif ettim. Gözümün içine güler bir yüzle bakarak hem kabul etti, hem de teşekkür…

Herkes omuz omuza… Hava güneşli, bağıran, gülüşen, gazete kâğıtlarını ceviz gibi yuvarlayarak birbirine atan… Renk renk, çeşit çeşit, boy boy bir sürü insan… Belki on bin kişi var. Saha bomboş, herkes bekliyor.

Bir aralık yanımdaki hanımla gözlerimiz ilişti. Teşekkür etmişti ya, benim gazetemin üstünde ikimiz de beraber oturuyorduk ya… Eh, ona söz söylemeye ve konuşmaya hakkım vardı.
- Maça galiba çok meraklısınız hanım efendi…
- Oh, çok!
- Takımlarda bir tanıdığınız bir ahbabınız var mı?
- Oh, yok!
- Demek yalnız oyunu seyretmek için geliyorsunuz?
- Oh, tabii…
- Her halde Galatasaraylısınız.
- Oh, elbet…
- Hep “oh”lu ve tek kelimeli cevaplar… Anladım ki bu tek kelimeli cevaplarla samimiyeti ilerletmek mümkün değil…
On bin ağızdan bir vaveyla koptu. Evvela Galatasaraylılar ortaya çıktılar. Bir alkış tufanı, arkasından Fenerliler gene bir alkış tufanı…

Ben oraya (ne yalan söyleyeyim) daha doğrusu eğlenceli bir hava almaya gitmiştim. Onun için 24 gencin tekme muharebesinden ziyade komşu hanımla meşgul oluyordum. Dedim ya enfes şeydi.

Galatasaraylılar pas verdikçe göğsüme doğru yaslanıyordu. Hatta bir aralık gol yapacak oldular, heyecanından kolumu tuttu. Gol kaçında hınçla parmaklarını sıktı ve kolumu bıraktı:
- Eyvah, dedi, kaçırılır mı bu?
Artık oyun hızını almıştı. Hakemin düdüğü öttüğü zaman, birinci haftaym Fenerlilerin iki Galatasaraylıların bir sayısı ile bitti.

Yanımdaki hanım bu sefer tek kelimeleri bıraktı:
- Bakalım, dedi, ben Fener’i bilirim, ilk haftaym onların, fakat bütün parti bizim.
Ben de hemen muhavereyi açmaya koyuldum..
- Vallahi hanımefendi, bendeniz de o fikirdeyim.
- Ben sizin Fenerli olduğunuzu anladım. Buna müteessir olmuyor musunuz?
Ben ne o taraftan ne butaraftan değildim ama hanımın iltifaten tevcihi ile Fenerli olmuştum.
- Olmaz olur muyum? Ama sizin yanınızda bulunmak teessürüme mani oluyor.
- Oh, hakem düdüğü çaldı, bakın şimdi neler olacak. En aşağı üç gol. Siz de sıfır. O kadar!
İkinci devre hakikaten kızın dediği gibi çıktı. Fenerliler insicamı ve kendilerine has düzgünlüğü kaybettiler. Karşı taraf hemen topu tıktı. Bir daha, oyunun sonuna doğru da bir daha: üç gol!

Yalnız bir dediği çıkmadı, Fenerliler de bir gol yapmışlardı.

Herkes dağılmaya hazırlanırken:
- Hanımefendi nerede oturuyorsunuz?
- Beşiktaş’ta…
Taksim’de oturduğum halde:
- Ne âlâ, dedim, ben de Bebek’te. İsterseniz sizi otomobille bırakayım.
Vakit geç olduğundan galiba, bu teklifi reddetmedi:

Otomobilde bana dedi ki:
- Nasıl, dediğim çıktı mı, ben partiyi alırız demiştim. Kimbilir ne kadar müteessir oldunuz. Bu mağlubiyet…
- Hangi mağlubiyet?
Ben maçı çoktan unutmuştum bile… Elimi beline doladım, hemen sıyrıldı.
- Hangi mağlubiyet olacak, işte sizi yendim, Galatasaray, her zaman Galatasaraydır.
- Ah, sahi, dedim, yenilmek acı şey!
Baktım, spordan hoşlanıyor, elimi tekrar beline doladığım zaman sesini çıkarmadı. Ben Fenerlileri tenkit ettim:
- Efendim, çalışmıyorlar ki, dedim, bizim oğlanlar haylazlığa vurdu. Ah bizim de bir Nihadımız olsaydı, o zaman görürdünüz.
Bu sefer belini sıktım, yine sesini çıkarmadı.

Artık mabadini anlatayım mı? Bizim bildiğimiz usullerin hiçbiri ile elde edilemeyecek olan bu çok güzel kızı ben yavaş yavaş, spordan anlarmışım gibi, elimde Allah bilir nerelerde, takımlar teşkil ettim, kaleye birini koydum, hücum hattına başkalarını koydum, münakaşanın hararetinden kız Beşiktaş’ı da unuttu, evini de:

Ah, bugünün kafası! Bizim hissi rabıta da böyle başladı.

Demek ki aşkta bile anlaşmak için yalan söylemeli imiş…

FUTBOL MAÇLARI [36]

Dün Taksim Stadyumu’nda lig maçlarına devam edildi. Yapılması mukarrer olan üç maçtan biri, Fener-Vefa maçı, Vefalıların Balıkesir seyahatinden yorgun dönmeleri dolayısıyla tehir edilmişti. İlk maçı Beşiktaş-Süleymaniye takımları yaptılar. Tarafeyn sahaya şu şekilde çıkmışlardı:

Beşiktaş: Halis, Adnan, Zeki, Rüştü, Tahir, Rıdvan, Nuri, Eşref, Şükrü, İbrahim, Hayati.

Süleymaniye: Mansur, Necdet, Sadi, Ruhi, Murat, Ekrem, Sadi, İhsan, Burhan, Halit, Necdet.

Necmi Bey’in hakemliği ile oynanan bu maç baştan nihayete kadar Beşiktaş’ın hâkimiyeti altında geçti. Süleymaniye müdafaasının, bilhassa merkez muavini fedakarane mesaisine rağmen Beşiktaş’ın faikiyeti tabii semeresini vermekte gecikmedi ve maç 5-1 Süleymaniye’nin aleyhine bitti.

İkinci ve son müsabaka Galatasaray-Beykoz maçı idi. Hakem Selahattin Bey, iki takımın teşekkülatı şöyle:

Galatasaray: Rasim, Burhan, Mehmet, Suphi, Nihat, Vahi, Muslih, Rebii, Necdet, Latif, Kemal.

Beykoz: Şazi, Ziya, İbrahim, Sait, Rıdvan, Kamuran, Sait, Mazla, Cahit.

Galatasaray’dan Leblebi Mehmet, Beykoz’dan da esaslı birkaç oyuncunun eksik olduğu gözüküyor.

Oyunun ilk dakikasından itibaren Galatasaray hücuma geçiyor. Fakat şuurlu bir oyun oynayan Beykoz müdafaası, ilk devrenin nihayetine kadar bu hücumların semere vermesine muvaffakiyetle mani oluyor.

İkinci devre başladığı zaman Beşiktaş müdafaası, birinci devredeki fevkalade mesaisi yüzünden çok yorgun düşmüştür.

Bunun ilk neticesi, ilk çeyrek saat içinde Galatasaray’ın üç sayı kazanması oldu. Artık adeta tek kale oynayan Sarı-Kırmızılar devre nihayetine kadar sayıların adedini kolaylıkla beşe çıkardılar ve 5-0 galip geldiler.

Beykoz’un bu şekilde mağlubiyeti eksik bir takımla sahaya çıkmalarından ileri gelmiştir.

MODA BU SABAH SAAT 10’DA YÜZDÜ [37]

Dün saat 10.30’da köprüden kalkan Seyrisefain idaresinin Moda vapuru, limanı kaplayan kesif sis yüzünden Haydarpaşa ile Harem arasında, Kavak İskelesi denilen yerde karaya oturdu.

Sis sabah 8.20’den itibaren Marmara’yı kaplamaya başladığından vapurda 2 binden fazla üç vapur yolcusu bulunuyordu. Bu gibi havalarda gemilerin hareket etmemesi mutat ise de Moda köprü iskelesini terkettiği zaman liman açılmış görünüyor, Sarayburnu ile Üsküdar tepeleri müşahede olunuyordu.

Bu itibarlı gemi kaptanı Münir Bey’in bir mesuliyeti olamayacağı kanaati vardır.

Gemi bir müddet Marmara’da ilerlemiş, sonra karşısına çıkan bir sandal önünün kayalık olduğunu bağırmış ise de az sonra kaza vukua gelmiş ve gemi oturmuştur.

Kazayı müteakip yolcular arasında şiddetli bir heyecan baş göstermiş, herkes cankurtaran simitlerine sarılmış, fakat az sonra vaziyette tehlike olmadığı anlaşılmış, sükunete avdet etmiştir.

Yolcular idarenin römorkleri ile ve yetişen sandallarla Kınalı vapuruna nakledilmişlerdir. Alemdar vapuru dün geceyi demirli olarak Moda’nın yanında geçirmiş, bu sabah dalgıç indirilerek geminin nasıl çekilip kurtarılabileceğinin tespiti için deniz muayene edilmiştir. Moda’nın oturduğu yer taşlık olduğundan birdenbire çekilmesiyle altında rahne açılmasından korkulmakta idi. Fakat dalgıç böyle bir tehlike olmadığını tespit etmiş ve gemi çekilerek kurtarılmıştır.

BOYNUZ [38]

Herkes bilir ki konuşma lisanında “boynuz” şerefsiz kocanın alameti olarak kullanılır. Aşk işlerinde malını rakibine kaptırmış erkeğe “boynuzlu” derler. Niçin? Bu sarih manasızlığın menşeini bilmiyorum.

Hakikatte “boynuz “erkek olmasını bilmeyen adamın gülünç remzi değil, bilakis muzafferin tacı addolunmaya layıktır.

Boğa boynuzludur, teke boynuzludur, koç boynuzludur, geyik boynuzludur.

Tenasül kudretinin bu en güzel timsalleri, aşk kavgalarında silah olarak kullanmak için alınlarında çifte boynuzun çelikten karanlık hançerlerini taşırlar.

Kudret ve bereket alameti olan boynuz, kadim milletlerde ilah ve hükümdar alınlarının ziyneti idi.

Kadim Yunanilerin en büyük mabudu “Müşteri”nin Afrika’daki timsali boynuzlu idi. Pan, Baküs ve Satirler, boynuzlarıyla azgın bir keçi sürüsünü andırırlardı.

İskenderi Kebiri’in tacı boynuzlu idi. Kadim Isparta kadınları, harbe giden kocalarının alınlarına zafer çelengi olarak boynuz takarlardı.

Mısır, Finike ve Asur ilahlarının birçokları, alınlarında öküz başının şanlı çıkıntılarını taşırlardı.

Böyle asil ve mutantan maziye malik bir uzvun zamanımızda sukutu ne hazindir! Boynuzu bugünkü şerefsiz hamillerinden alıp ona layık olmasını bilenlere hürmetle iade etmeli.

SAĞAÇIK EMİN [39]

Tedavi Edildiği Hastanede Vefat Etti

Beykoz ve Altınordu’nun birinci futbol takımlarında uzun müddet sağ açık oynamış olan Emin ahiren tedavi edilmekte olduğu Şişli Sıhhat Yurdu’nda irtihal etmiştir.

Emin uzun müddetten beri gırtlak vereminden muztarip bulunmakta ve kendisini ziyaret edenlere yeniden futbol oynamak için pek büyük bir arzu hissettiğini söylemekte idi.

Emin pek sevdiği futbolda üç dört sene evveline kadar en iyi sağ açıklarımızdan biri idi. Antrenmanlı olduğu zaman seri akışlarla ve eski sisteme kaçan oyunlarıyla pek çok alkışlanmıştı.

Bu ölümle futbol âlemimiz emektar ve kıymetli bir uzvunu kaybetmiş oluyor. Arkadaşlarına ve ailesine beyanı taziyet ederiz.

[1] 1 Nisan 1929 – İkdam Gazetesi

[2] 1 Nisan 1929 – İkdam Gazetesi

[3] 2 Nisan 1929 – İkdam Gazetesi

[4] 3 Nisan 1929 – Milliyet Gazetesi

[5] 3 Nisan 1929 – Milliyet Gazetesi

[6] 4 Nisan 1929 – Cumhuriyet Gazetesi (Abidin Daver)

[7] 4 Nisan 1929 – İkdam Gazetesi

[8] 5 Nisan 1929 – Cumhuriyet Gazetesi

[9] 6 Nisan 1929 – İkdam Gazetesi

[10] 6 Nisan 1929 – İkdam Gazetesi

[11] 7 Nisan 1929 – Cumhuriyet Gazetesi

[12] 8 Nisan 1929 – Vakit Gazetesi

[13] 9 Nisan 1929 – Milliyet Gazetesi

[14] 10 Nisan 1929 – Vakit Gazetesi

[15] 10 Nisan 1929 – Vakit Gazetesi

[16] 11 Nisan 1929 – Son Saat Gazetesi

[17] 12 Nisan 1929 – İkdam Gazetesi

[18] 13 Nisan 1929 – Cumhuriyet Gazetesi

[19] 13 Nisan 1929 – İkdam Gazetesi

[20] 14 Nisan 1929 – Cumhuriyet Gazetesi (Abidin Daver)

[21] 14 Nisan 1929 – İkdam Gazetesi

[22] 15 Nisan 1929 – Milliyet Gazetesi

[23] 16 Nisan 1929 – İkdam Gazetesi

[24] 17 Nisan 1929 – Milliyet Gazetesi (Burhan Felek)

[25] 18 Nisan 1929 – Milliyet Gazetesi

[26] 19 Nisan 1929 – Cumhuriyet Gazetesi

[27] 20 Nisan 1929 – İkdam Gazetesi

[28] 21 Nisan 1929 – İkdam Gazetesi

[29] 22 Nisan 1929 – Cumhuriyet Gazetesi (Abidin Daver)

[30] 22 Nisan 1929 – Milliyet Gazetesi (Burhan Felek)

[31] 23 Nisan 1929 – İkdam Gazetesi

[32] 24 Nisan 1929 – Cumhuriyet Gazetesi (Abidin Daver)

[33] 24 Nisan 1929 – İkdam Gazetesi (Ahmet Haşim)

[34] 25 Nisan 1929 – Milliyet Gazetesi (Falih Rıfkı Atay)

[35] 26 Nisan 1929 – İkdam Gazetesi

[36] 27 Nisan 1929 – İkdam Gazetesi

[37] 28 Nisan 1929 – Son Saat Gazetesi

[38] 29 Nisan 1929 – İkdam Gazetesi (Ahmet Haşim)

[39] 30 Nisan 1929 – Vakit Gazetesi
12 Kasım 2024
Fenerbahçe’de Ping Pong’un Kuruluşu

18 Nisan 1949 tarihli Öz Fenerbahçe dergisinde Cem Atabeyoğlu müthiş bir tarihî belge bırakmış ve Fenerbahçe’de Ping Pong’un kuruluşu hakkında şahane detaylar vermiş. Meğer içinde bulunduğumuz 2022, Fenerbahçe Masa Tenisi şubesinin 75. yılıymış ve 1 Temmuz da doğum günü… İnşallah Muhtar Sencer‘in de adı anılarak, bihakkın kutlanır. Keyifli okumalar…

Fenerbahçe Tarihi Çalışma Organizasyonu

Nasıl Kuruldu? Nasıl Parladı?

Bütün dünyada günden güne rağbet kazanmakta olan bir spor var. Adına: Masa Tenisi veya Ping-Pong deniliyor.

Bu cazip sporun memleketimize gelişi bir hayli eski olmasına rağmen; kulüplerimize yayılışı pek kısa bir maziye inhisar etmektedir. Burada, Ping-Pongun tarihçesini yapacak değilim. Yalnız, bu sene hiç yenilmeden İstanbul şampiyonluğunu kazanan Fenerbahçe Ping-Pong şubesinden biraz bahsetmek isteri. Çok kısa bir maziye sahip olan Fenerbahçe Ping-Pong şubesinin bu müddet zarfında elde ettiği parlak başarılar, cidden övünülmeye değer neticelerdir.

Çok kısa bir mazi dedi. Evet… Fenerbahçemizde Ping-Pong şubesinin kuruluşu, 1 Temmuz 1947 gününe rastlar. Yani henüz iki sene bile dolmamıştır. Bu şubenin tesisinde, Sarı-Lacivertlilerin kıymetli ve çalışkan sportif oyunlar kaptanı Muhtar Sencer’in hissesi çok büyüktür. Kendisini burada peşinen tebrik ederim.

Fenerbahçe’nin genç Ping-Pongcuları, üç dört aylık bir çalışmadan sonra, ilk maçlarını 11 Aralık 1947 günü Teknik Üniversite ile yaptılar. Takımın en kuvvetli elemanı Güneri Artunkal, bu maçta kendi mektep takımında yer aldı. Bu ilk müsabakada, Güneri’nin mektebine kazandırdığı bir galebe ile Fenerbahçeliler maçı 3-2 kaybettiler.

Sarı-Lacivertliler, bu ilk müsabaka ve mağlubiyetten sonra, çalışmalarına hız verdiler. 1947-1948 Ping-Pong sezonunu şu şekilde hülasa edebiliriz:

11.12.1947 | Fenerbahçe 2 – 3 Teknik Üniversite (Dostane Maç) (1. Kategori)
13.12.1947 | Fenerbahçe 5 – 0 Ortaköy (Vefa Turnuvası) (1. Kategori)
14.12.1947 | Fenerbahçe 4 – 1 Vefa (Vefa Turnuvası) (1. Kategori)
14.12.1947 | Fenerbahçe 4 – 1 Kurtuluş (Vefa Turnuvası) (1. Kategori)
20.12.1947 | Fenerbahçe 1 – 4 Beyoğlu (Vefa Turnuvası) (1. Kategori)
15.01.1948 | Fenerbahçe 4 – 1 Galatasaray (Dostane Maç) (1. Kategori)
17.01.1948 | Fenerbahçe 3 – 2 Zoğrafyon Lisesi (Zoğrafyon Turnuvası) (2. Kategori)
07.02.1948 | Fenerbahçe 3 – 2 İtalyan T. Lisesi (Zoğrafyon Turnuvası) (2. Kategori)
08.04.1948 | Fenerbahçe 3 – 2 Robert Kolej (Dostane Maç) (1. Kategori)
25.05.1948 | Fenerbahçe 5 – 0 Beyoğluspor (Vefa Turnuvası Finali) (1. Kategori)

Ping-Pong sezonu böylelikle kapanmış oluyordu Fakat bu arada; Şişli Halkevi, güzel bir teşebbüsle 17 Temmuz 1948 günü bir açıkhava turnuvası tertip etti. Beş takım arasında yapılan bu cazip turnuva sonunda; Ortaköy, Şişli Halkevi, Fatih Halkevi ve Tarabya’yı aynı neticelerle (3-2) yenen Fenerbahçe Ping-Pong takımı, bu turnuvanın şampiyonu oldu.

Fenerbahçeliler, bu arada iki hususi müsabaka daha yaptılar: 25/9/948 günü Kurtuluş’a 2-1 galip; 1/10/948 günü İzmit muhtelitine 4-1 galip.

Sarı-Lâcivertli Ping-Pongcular, 1948-1949 sezonuna daha hazırlıklı ve ümitli girdiler. Nitekim, İstanbul Tenis Ajanlığı tarafından tertiplenen İstanbul Ping-Pong Şampiyonası’nda; Beyoğluspor’u 7-2, Şişli’yi 6-3, Ortaköy’ü Hükmen, Tarabya’yı 9-0, Kurtuluş’u 6-3, Galatasaray’ı 6-3 mağlup ederek 18 puanla İstanbul Şampiyonu oldular.

Ayrıca; mecmuamız tarafından tertiplenen ferdî birinciliklerde de Fenerbahçeli Ping-Pongcular 2 ikincilik ve 2 üçüncülük kazandılar. Bu faaliyet programını 10/9/949 günü B.T.G.M. tarafından tertiplenen ferdî birinciliklerle (bu haftalık) kapayabiliriz. Bu müsabakalarda da Fenerbahçe, çift erkeklerde 1 ikincilik; çift muhtelit (kadın-erkek) müsabakalarında da 1 üçüncülük aldı…

Bu arada, Fenerbahçe’den Güneri Altunkal 1946 yılından beri İstanbul Ferdî Ping-Pong Birinciliği’ni muhafaza etmektedir. Bu güzide oyuncu, 1946 yılından beri (Öz Fenerbahçe Ferdî Turnuvası hariç) iştirak ettiği bütün ferdî ve takım müsabakalarında hiç yenilmemiştir. Güneri’den sonra takımlar arası yaptığı müsabakalarında yaptığı 18 maçta 18 galibiyet alan Hamit Pişkin’i sayabiliriz. Hamit, Apostol, Ancus ve K.Vasiliadis gibi kıymetli rakiplerini müteaddit defalar mağlup etmeye muvaffak olmuştur. Fenerbahçe’nin Ping-Pong’cuları arasında Aleko Morisis, Niko Magulas, Foduloğlu, Stefo Halaris, İsak Hananel, Nejat Tulgar ve kıymetli takım kaptanı Marulidis isimlerini sayabiliriz.

Böylelikle Fenerbahçe Ping-Pong takımı iki sene içinde tertip edilen resmî ve hususî bütün karşılaşmalarında 20 maç kazanmış ve ancak 2 maç kaybetmiş oluyor. Övünülecek bir netice değil mi? Sarı-Lâcivertlilerin genç Ping-Pongcularını tebrik ederiz. Kendilerinden bu parlak derecelerinin devamını bekliyoruz.

Cem Atabeyoğlu | 18 Nisan 1949 – Öz Fenerbahçe Dergisi (Fenerbahçe’de Ping Pong’un Kuruluşu)

30 Mayıs 2022

Etiket: Ortaköy

Tarih ve Fenerbahçe 1929 – VIII

Tarih ve Fenerbahçe 1929 – IV

Fenerbahçe’de Ping Pong’un Kuruluşu

Nasıl Kuruldu? Nasıl Parladı?