Kategori: Atatürk ve Fenerbahçe

Atatürk Fenerbahçe’de
18 Mayıs 1936’da ise gazeteler “Reisicumhur Atatürk dün şehrimizi şereflendirdiler” manşetiyle çıktı… Atatürk, yanındakilerle beraber İstanbul’a gelmiş, Dolmabahçe Sarayı’na geçmeden evvel Fenerbahçe semtini de ziyaret etmişti. Bugün Fenerbahçe Stadı’nda (eskiler için Yeni Açık-Numaralı olan) Migros-Fenerium kesişiminde yer alan fotoğraf işte o gün, yani 17 Mayıs 1936’da çekilmişti. Bugün oraya “Kalamış” diyenleri görse, Ulu Önder ne derdi acaba? Biz “Atatürk Fenerbahçe’de” diyoruz.

Prof. Dr. Utkan Kocatürk’ün kaleme aldığı “Doğumundan Ölümüne Kadar Kaynakçalı Atatürk Günlüğü” isimli eserde, Atatürk’ün cumhuriyetin ilanından sonra Kadıköy’e ilk gelişinin 5 Ağustos 1927 tarihinde gerçekleştiği söylenir. Saat 12.30’da Söğütlü yatıyla Moda’ya gelir, buradan Ertuğrul yatına geçerek güverteden deniz yarışlarını izler. Bundan üç gün önce 2 Ağustos 1927’de ise dönemin Ziraat Bakanı ve Fenerbahçe Başkanı Sabri Toprak‘ı Dolmabahçe’de kabul eder. Şimdi gözlerimizi 9 yıl sonrasına çevirelim…

Fenerbahçe Tarihi Çalışma Organizasyonu
- Açık Söz gazetesinden.
- Akşam gazetesinden.
- Cumhuriyet gazetesinden.
- Cumhuriyet gazetesinden.
- Haber gazetesinden.
- Kurun gazetesinden.
- Son Posta gazetesinden.
- Tan gazetesinden.
- Tan gazetesinden.
Cumhurbaşkanımız Atatürk Dün Sabah Geldiler ve Şehrimize Şeref Verdiler
Cumhurbaşkanımız Atatürk, dün, refakatlerinde İç Bakanı Şükrü Kaya olduğu halde şehrimizi şereflendirmişlerdir.
Atatürk’ü, Vali ve belediye reisi Muhittin Üstündağ, İstanbul Komutanı ve Cumhuriyet Halk Partisi vilayet idare heyeti reisi Hilmi vilayet hududundan karşılamışlardır. Atatürk sabahtan itibaren biriken halkın coşkun tezahüratı arasında Fenerbahçe istasyonuna inmiştir.
Atatürk, bir müddet Fenerbahçe’de tevakkuf ederek, o civarda gezintilerde bulunmuşlar ve bu arada Şükrü Kaya’nın köşküne de uğrayarak, öğleden sonra dört buçukta, Akay idaresinin Kalamış vapurile ve refakatindeki zevatla birlikte, Dolmabahçe Sarayını teşrif etmişlerdir
18 Mayıs 1936 – Tan gazetesi
23 Nisan 2020
Mustafa Kemal Paşa Fenerbahçe’de

“Mustafa Kemal Paşa Fenerbahçe’de” denince herkesin aklına bir fotoğraf gelir. Yanında mutat zevat, Fenerbahçe semtinde yürüyen Atatürk… O fotoğraf 1937 yılında çekildi… Oysa Mustafa Kemal Paşa Fenerbahçe Kulübü’nü 1918’de ziyaret etmişti.

Muazzam bir kuşağın, muhteşem insanlarıydı onlar. Pırıl pırıl gençler, erkân-ı harp subaylar ve Anadolu’nun askerleri yıllar süren seferberlik boyunca cephelerde eridi. Ülke işgal edildiğinde neredeyse bir avuç kalmışlardı.

Mustafa Kemal Paşa… Samsun’a geçip millî mücadeleyi başlatmadan sadece bir sene önce Fenerbahçe Spor Kulübü’nün Kuşdili’ndeki lokaline geldi, saatlerce kaldı. Olağanüstü zamanlardı. Orada olağan konulardan konuşulduğunu sanmıyoruz. Ama nelerden bahsedildi, hangi sohbetler döndü, bilmiyoruz.

“Belki günün birinde, bir defterde, arşivlerden çıkacak bir günlükte okuruz” ümidiyle bekliyoruz. 3 Mayıs 1918 tarihinde, Sabri Toprak, Elkatipzade Mustafa Bey, Münir Nurettin Selçuk gibi birçok isim, o gün oradaydı.

Mustafa Kemal Paşa kulübün hatıra defterine “Fenerbahçe Kulübü’nün her tarafta mazhar-ı takdir olmuş bulunan âsâr-ı mesaisini işitmiş, bu kulübü ziyaret ve erbâb-ı himmetini tebrik etmeyi kendime vazife edinmiştim. Bu vazifenin ifası ancak bugün müyesser olabilmiştir. Takdirat ve tebrikatımı buraya kayıt ile mübahiyim.” satırlarını yazarken belki de onu izlemiş olan Münir Nurettin Selçuk’un, o günü de anlattığı kısa sohbetini dinlemek isterseniz sizi şöyle alalım.

Fenerbahçe Tarihi Çalışma Organizasyonu

Mustafa Kemal Paşa Fenerbahçe’de

Münir Nurettin Selçuk Anlatıyor

Efendim bu çok mühim. Senesini hatırlayamayacağım fakat Birinci Cihan Harbi’nden sonra… Ben biliyorsunuz ki Fenerbahçeliyim. Ve eski Fenerbahçeli forvet olarak takımda da oynadım. Fenerbahçe Kulübü’nde arkadaşlarla otururken, bir gün Mustafa Kemal Paşa’nın kulübümüze şeref vereceğini söylediler. Bütün âzalar hazırlandık ve kendisini karşıladık. Saatlerce aramızda kaldı ve sevgiyle saygıyla kendisine lazım olan vazifemizi ifaya çalıştık. İlk defa olarak orada kendisini tanıdım. Hatta sonra maiyetinde bulunduğum zamanlar dahi bir gün kendisine bunu hatırlattım. Dedim “Paşam ilk defa sizi kulübümüze görmüştük aramızda ve güzel yüzünüzü ve büyük tesirinizi o vakitten duymuştuk” demiştim ve güldü “Aferin beni hatırladın o vakitten” falan diye de kendisi bizi şey etmişti, böyle sözleriye taltif etmişti

18 Nisan 2020
Atatürk ve Fenerbahçe Stadı

Türkiye’nin, belki de dünyanın en eski ve önemli spor sahalarından birisi olan stadımız, tarihi boyunca çeşitli isimlerle anıldı… Kuruluşundan sonra Fenerbahçe ile özdeşleşen stadyum arazisi hakkında, T.C. Cumhurbaşkanlığı Devlet Arşivleri‘nde 7 Ocak 1931 ve 13 Temmuz 1932 tarihli iki belge var. Birisi kiralamaya, diğeri ise sahanın Fenerbahçe’ye bırakılmasına dair… Bizce “Mustafa Kemal Atatürk ve Fenerbahçe Stadı” konusunda kamuoyunun bilmesi gereken belgeler; bunları paylaşmaktan mutluluk duyuyoruz.

Belgelerden sonra da Dr. Rüştü Dağlaroğlu’nun 1957 tarihli kitabında yazdığı Fenerbahçe Stadı’nın tarihçesindeki ilgili bölümü aldık. Keyifli okumalar…

Fenerbahçe Tarihi Çalışma Organizasyonu

Mustafa Kemal Atatürk ve Fenerbahçe Stadı belgelerinden…

Rüştü Dağlaroğlu’nun 1957 Tarihli Kitabında Fenerbahçe Stadı

İttihat Spor Sahası 1922’de Basri Bey’in vekili Emin Bey adlı bir zatın idaresine geçti. Bu zat da, işletmeyi Ali Sami, Cevdet ve Tevfik Haccar Bey’lerden kurulu heyete bıraktı. Bu heyet ve ona teknik müzaherette bulunan Fenerbahçeli Galip’in de gayretiyle, saha geniş faaliyetlere sahne olmaya başlamış; işgal takımlarile çetin maçlar, lig müsabakaları ve çeşitli idman bayramları ile iyice şenlenmiştir. Ancak yeni tesis olunan Taksim Stadı, İttihat Spor Sahası’nı 1924’den itibaren atalete gömdü.

Fenerbahçe Kulübü, atıl stadı 1929 yılında Millî Emlak idaresinden kiralamış, 25 Ekim 1929’da tertiplenen bir spor bayramı ile tekrar gençliğin istifadesine konan saha, o gün (İttihat Spor) ismine veda edip (Fenerbahçe Stadı) adını almıştır. Yeni bir hüviyet kazanan sahada o gün tertiplenen bayram büyük önem taşır. Filhakika; futbol takımı Moda’yı 10-1 yenerken, Fenerbahçeli atletler de bu şubenin takım halinde, ilk müsabakasını yapmışlar ve Yeni Yıldız Rum kulübünü 66-60 mağlup etmişlerdir.

İttihat Spor Sahası’nın Fenerbahçe Stadı ismini almasıyla beraber, gelişme devri de başladı. Nitekim, 30 Eylül 1931’de yapılan bir törenle pistin etrafına beton kazıklar dikilip bunlar demir borularla birbirine bağlanmış ve sahanın hariçle irtibatı kesilmiştir. Bu ve buna mümasil birçok işlerin tamamlanması münasebetile, 13 Mayıs 1932’de tertiplenen açılma töreni, 150 Fenerbahçeli sporcunun da iştirakile parlak oldu ve kordelayı Vali Muhittn Üstündağ kesti.

Kuşdili’ndeki lokal 5-6 Haziran gecesi yanında, yersiz kalan Fenerbahçe kulübü kiracısı bulunduğu stadla lokali satın almaya teşebbüs etmiştir. Yurdun en sevilmiş kulübünün uğradığı felaket, başta Atatürk olarak , umumî bir teessür yarattığından, bu hava içinde, Hükümet; büyük spor hâmisi Adliye Vekili Saracoğlu Şükrü Bey’in de yardımiyle, bu teşebbüste Fenerbahçe kulübüne müzahir olmuştur. Hükümetin bu müzaheretini temin ve stadın satın alınmasında İdare Heyeti ve onun yanında hevesle çalışan Kemal Onan’ın gayretleri şükranla yâda lâyıktır.

Dr. Rüştü Dağlaroğlu

5 Nisan 2020