Fenerbahçe’nin 1914 sonundan 1918’e uzanan dört yıllık serüvenini konu edeceğimiz “Seferberlikte Fenerbahçe sayfasına giriş yapmadan önce filmi birkaç hafta geriye saralım istiyoruz.
Fenerbahçe’nin kuruluş yıllarının mühim isimlerinden Şakir Beşe, 1933 yılında “Fenerbahçe’nin 25. Yılı” özel sayısında kaleme aldığı yazı şöyle bitiyordu : “Perşembe sabaha Odesa’ya avdet ettik. Takımımız Kiev şehrine davet edilmişti. Fakat Odesa şehbenderimiz Tahir Beyefendinin ahvali siyasiye hakkında bize verdiği malumat ve tavsiyeler üzerine bu seyahatten sarfınazar ettik. Rusya’da gördüğümüz misafirperverlik fevkalâde idi. Başımızı nereye çevirdikse muhabbet dolu gözler, tebessüm ve iltifat dolu çehreler gördük. Mesela bir müzikhole gideriz halk ayağa kalkar, hürmet ve iltifat eder ve yer gösterir; bir parka gideriz, bütün gruplardan çok samimi bir alâka ve bütün masalardan davet ricaları alırız; mektepli kardeş muamelesi yapar; zabiti hürmetle selam verir; kadını iltifatlar yağdırır; memuru yardım eder, tüccar ve esnaf ikram eder; velhasıl Ruslar çok ince ruhlu sevimli ve asil bir millet. İşte Fenerbahçe’nin ilk Rusya seyahatinin bizde bıraktığı intiba…”
Bu seyahatin üzerinden çok geçmeden savaş dolu dizgin gelip bütün dünyayı kavurdu. 1918 Kasım’ı Türkiye’ye mütarekeyi getirmeden önce geçen dört seneyi, gazete arşivlerinde aradık. Bulduklarımızı burada paylaşacağız.
Keyifli okumalar.
Fenerbahçe Tarihi Çalışma Organizasyonu
1 Kasım 1914 – İkdam Gazetesi
Müsamere
İstanbul Jimnastik Kulübü tarafından Teşrinievvel’in yirmi dördüncü Cuma günü Kadıköyü’nde Union Kulüb’de bir müsamere tertib olunmuştur.
(İdman Yurdu) Menfaatine
Dahiliye Nazırı Beyefendi’nin himaye-i mahsusalarında olarak (İdman Yurdu) menfaatine bugün gündüz erkeklere ve yarın dahi hanımlara Tepebaşı’nda kışlık tiyatroda donanma cemiyeti heyet-i temsiliyesi tarafından (Yarım Türkler) namındaki meşhur milli facia oynanacaktır.
27 Aralık 1914 – İkdam Gazetesi
İdman Müsabakaları
Cuma günü Kadıköy Union Kulüb’de Anadolu Hisarı İdman Yurdu ile Altınordu arasında icra kılınan futbol müsabakalarında Anadolu Hisarı İdman Yurdu’nun yaptığı bir sayıya mukabil Altınordu (okunamadı) gol (okunamadı) galib gelmiştir.
5 Ocak 1915 – İkdam Gazetesi
İstanbul Şampiyonluğu Ligi
Bu sene Kadıköy Cuma Ligi’ne gruplara taksim keyfiyetinin gayritabiiliği muvacehesinde adem-i iştirake mecbur kalan ve üç senelik şampiyonluğu hasebiyle lig teşkiline en ziyade salahiyettar bulunan Fenerbahe kulübü “İstanbul Şampiyonluğu Ligi” namıyla teşekkül eylemiştir.Bu lige Galatasaray, Türk İdman Ocağı, Darülmuallimin ve Darüşşafaka kulüplerinin de iştirak edeceği haber alınmıştır.
Türk İdman Ocağı’ndan : İstanbul Şampiyonluğu Ligi’ne dahil olmak arzu eden idman kulüplerinin lig nizanmnamesini tanzim etmek üzere önümüzdeki Cuma günü alafranga saat ikide Fenerbahçe Kulübü’nün Kadıköyü’nde vaki merkezine gelmeleri lüzumu beyan olunur.
26 Ocak 1915 – İkdam Gazetesi
Futbol Müsabakaları
Fenerbahçe Spor Kulübü’nden : Önümüzdeki Cuma günü Kadıköyü’nde Union Kulüb’de Altınordu ve Fenerbahçe spor kulübleri menfaatine bir müsamere tertib olunmuştur. Yevm-i mezkurde Altınordu, Fenerbahçe, Galatasaray, İdman Yurdu, Darülmuallimin ve Darüşşafaka kulübleri arasında futbol müsabakaları icra olunacaktır. Müsabakalara saat on birde bed’ olunup dört buçukta nihayet verilecek ve müsamereye bir kıta askeri bandosu dahi iştirak edecektir. Spor hayatı ile alakadar gençlerin yevm-i mezkurde Union Club’de isbat-ı vücud edecekleri tabiidir.
27 Ocak 1915 – Tanin Gazetesi
Futbol Müsabakası
Önümüzdeki Cuma günü Kadıköyü’nde Union Club’de Altınordu, Fenerbahçe spor kulübleri menfaatine bir müsabaka tertib olunmuştur. Yevm-i mezkurde Altınordu, Fenerbahçe, Galatasaray, İdman Yurdu, Darülmuallimin ve Darüşşafaka kulübleri arasında futbol müsabakaları icra olunacaktır. Müsabakalara saat on birde bed’edilip dört buçukta nihayet verilecek ve müsamereye bir kıta askeri bandosu iştirak edecektir.
30 Ocak 1915 – İkdam Gazetesi
Dünkü İdman Müsabakaları
Ahval-i hazıra sebebiyle bir aralık tevkife duçar olan idman hayatı şehrimizde yine başladı. Dün Kadıköy İttihat kulübünde bir futbol müsameresi verildi. Üçü mühim olmak üzere dört müsabaka icra olundu.
???
Üçüncü oyun, “İstanbul Birliği”ne ait idi. Galatasaray ile Anadolu Hisarı İdman Yurdu takımları arasında icra olunarak Anadolu Hisarı’nın mağlubiyetiyle neticelendi. Bu galibiyet, sıfıra karşı altı gol ile kazanıldı.
Dördüncü oyun ise tertip olunan müsamere şerefine Fenerbahçe ile Altınordu birinci takımları arasında icra edilmiştir. Hakikaten şayan-ı ehemmiyet ve temaşa olan bu oyunda her iki taraf berabere kaldı.
İstanbul muhiti çoktan beri idman müsabakaları temaşasına hâhişger olduğundan dünkü lodosun şiddetine rağmen İttihat kulübü pek kalabalıktı. Herkes oyunları merak ve heyecanla takip ediyordu.
20 Şubat 1915 – İkdam Gazetesi
Ayak Topu Müsabakaları
Dün Kadıköyü’nde İttihat Kulübü çayırında iki mühim ayak topu müsabakası icra edilmiştir. İlk oyun, İstanbul Şampiyonluğu Ligi’ne aid ve Darüşşafaka ile Erenköy takımları arasında oynanmış, her iki taraf berabere kalmıştır. İkinci oyun İstanbul Birliği’ne aid idi. Galatasaray ile Süleymaniye Terbiye-i Bedeniye Yurdu arasında icra kılınmış ve Süleymaniye dörde karşı beş sayı ile ihraz-ı galebe etmiştir.
26 Şubat 1915 – İkdam Gazetesi
Futbol Müsabakası
(Okunamadı) on beşinci Pazar günü Kadıköy İttihad Kulübü’nde İstanbul şampiyonu Fenerbahçe kulübü ile Pazar birliğinde oynayan kulüplerin en namdar oyuncularından mürekkeb bir takım arasında futbol müsabakası icra edilecektir.
27 Şubat 1915 – Tanin Gazetesi
Futbol Müsabakası
Önümüzdeki Pazar günü Kadıköy İttihad Kulübü’nde İstanbul Şampiyonu Fenerbahçe kulübü ile Pazar birliğinde oynayan kulüblerin en namdar oyuncularından mürekkeb bir takım arasında futbol müsabakası icra edilecektir.
27 Şubat 1915 – İkdam Gazetesi
Ayak Topu Müsabakası
Dün Kadıköyü’nde İttihat Kulübü’nde iki ayak topu müsabakası icra edilmiştir. Birinci oyun İstanbul Şampiyonluğu Birliği’ne aid idi. Fenerbahçe ile Türk İdman Ocağı arasında icra kılınan bu oyun iki sayıya karşı üç sayı ile ve Türk İdman Ocağı’nın mağlubiyetiyle neticelenmiştir.
İstanbul Birliği’ne aid olan ikinci oyun dahi Galatasaray ile Anadolu takımları arasında icra olunarak Galatasaray mağlub olmuştur.
6 Mart 1915 – İkdam Gazetesi
Dünki Futbol Müsabakaları
Dünki Cuma günü Kadıköy İttihat Kulübü’nde bir müsamere tertib ve Galatasaray ile İstanbul Şampiyonu Fenerbahçe takımları arasında bir müsabaka icra olunmuştur. Epey müddetten beri büyük müsabaka temaşasından mahrum kalan halk daha sabahtan oyun mahalline gelmeye başlamışlardı. Oyun başladığı zaman pek çok seyirci toplanmıştı.
İlk müsabaka İstanbul Şampiyonluğu Ligi’ne aid idi. Darülmuallimin ile Çamlıca kulüpleri arasında icra edilmiş, Darülmuallimin bir sayı ile galib gelmiştir.
İkinci müsabaka İstanbul Birliği’ne aid idi. Bazı esbabdan dolayı mezkur lige aid olan müsabaka icra olunmamıştır.
Galatasaray ile Fenerbahçe takımları arasındaki müsabaka gayet heyecanlı olmuş, Fenerbahçe sıfıra karşı dört sayı ile galip gelmiştir. Vakit, vakit zuhura gelen bazı ihtilaflar sebebiyle seyirciler oyun mahalline kadar giriyor ve bu suretle intizamı ihlal ediyorlardı. Mamafih müsabakalar pek güzel oldu. Halk, hususiyetle futbol meraklıları iyi ve istifadeli bir gün geçirdi.
31 Mart 1915 – İkdam Gazetesi
Mühim İdman Müsabakaları
Program : (Okunamadı) Cuma günü Kadıköyü’nde İttihad Kulübü’nde (Türk İdman Ocağı) menfaatine eğlenceli mühim müsabakalar icra olunacaktır. 1-Darüşşafaka ile Yeni Turan, 2-Fenerbahçe ile Galatasaray, 3-Anadolu ile İdman Yurdu, 3-Altınordu ile Türk İdman Ocağı, kulüpleri arasında futbol müsabakaları.
Yaya tahammül, sürat, dört ayak, bayrak yarışları, (çocuklar için) bisiklet yarışları, tûlani atlama, sırıkla irtifa atlama, vesaire.
Bu mühim ve eğlenceli müsabakalara bir askerî mızıkasının iştiraki temin ve hanımefendiler için de mahal-i mahsus tefrik edilmiştir.
4 Nisan 1915 – İkdam Gazetesi
İdman Müsabakaları
Bu sene ilk idman müsameresini teşkil eden evvelki günkü müsabakalar, havanın muhalefetine rağmen yine oldukça muntazam olmuştur. İlk futbol müsabakası Darüşşafaka ile Yeni Turan takımları arasında icra edilmiş, her iki taraf ikişer sayı ile berabere kalmışlardır. Bunu müteakib yarışlara mübaşeret edilmiştir.
İlk Yarış – Yedi Tur Bisiklet – Birinci Beşiktaş Terbiye-i Bedeniye Kulübü’nden Cavid Efendi, ikinci Hadika-i Meşveret Mektebi talebesinden Cemaleddin Efendi.
(2)nci Yarış – Yaya Tahammül – Yedi Tur – Birinci Altınordu’dan Mesud Bey, ikinci Türk İdman Ocağı’ndan Ömer Bey.
(3)üncü müsabaka – (Okunamadı) Atlama – Birinci Beşiktaş’tan Emin Efendi, ikinci Galatasaray’dan Feyzi Efendi.
(4)üncü müsabaka – Siklet Atma – Birinci Beşiktaş’tan Hikmet Efendi, ikinci Beşiktaş’tan Fahri Efendi.
(5)inci – Manialı Yarış – Birinci Beşiktaş’tan Kadri Efendi, ikinci Beşiktaş’tan Nebi Efendi!
(6)ıncı Yarış – Dört Ayak Yarışı – Birinci Beşiktaş’tan Mehmed Bey.
(7)inci – Yüz Metre Sürat Yarışı – Birinci Altınordu’dan Harun Efendi, ikinci İstanbul Sultanisi’nden Ziya Efendi.
(8)inci – Kulübler Arasında Bayrak Yarışı – Birinci Altınordu kulübü, ikinci Beşiktaş Terbiye-i Bedeniyye Kulübü
Dahil-i program olan irtifa atlama, sehpaların tedarik edilememesinden bi-z-zarûre bunun yerine siklet atma icra edilmiştir. Yarışları müteakib kulüb tarafından ihzar edilen mükafatlar Meclis-İ Maarif azasından Süleyman Paşazade Sami Bey tarafından birinci gelen müsabıklara tevzi edilmiştir.
Bundan sonra (İstanbul Futbol Birliği)ne ait olan Anadolu ile Hisar İdman Yurdu arasındaki futbol müsabakası Anadolu’nun galibiyetiyle neticelenmiştir.
Tertib olunan müsamere şerefine son oyunu, Türk İdman Ocağı ile Altınordu takımları arasındaki müsabaka teşkil etmiştir. Bir çok oyuncuları noksan olduğu halde, tarafeyn yine oldukça muntazam birer takımla ortaya çıkmışlardı. Bir hayli heyecanla devam eden bu müsabaka Türk İdman Ocağı’nın bire karşı iki sayı ile galibiyetiyle neticelenmiştir. İdman kulübleri arasında günden güne terakkiye nail olan Beşiktaş Terbiye-i Bedeniyye Kulübü’nün, müsabakaların kısm-ı azamında ihraz-ı galibiyet etmesi şayan-ı tekdirdir.
16 Nisan 1915 – Tanin Gazetesi
Futbol Müsabakası
Bu sene beş kulüp arasında cereyan eden futbol birincilik müsabakaları hitam bulmuş ve muhtelif müsabakalar neticesinde Galatasaray ile Anadolu kulüpleri aynı derecede sayı kazanmış olduklarından dolayı karşı karşıya kalmışlardır. Mezkur kulüpler bugün Kadıköyü’nde İttihat kulübü çayırında son bir müsabaka icra edeceklerdir. Müsabakaya saat üçte ibtidar edilecektir.
Bu müsabaka neticesinde ihraz-ı galebe eden taraf 1330-1331 senesi futbol birinciliği unvanını iktisab edecektir. Galatasaray ile Anadolu arasında şimdiye kadar iki defa müsabaka vuku bulmuş ve birincisinde Galatasaray takımı, ikincisinde de Anadolu takımı galip gelmişti. Bu son müsabaka ise tarafeynden hangisinin kavi olduğunu ispat eyleyeceğinden müsabakanın gayet hararetli ve heyecanlı olacağı bedihidir.
17 Nisan 1915 – İkdam Gazetesi
Şehrimizde İdman
Geçen sene ibtidasında şehrimizin idman kulüplerinden Galatasaray, Altınordu, Anadolu, Süleymaniye ve İdman Yurdu takımları aralarında bir heyet teşkil etmişler ve bu heyete (İstanbul Futbol Birliği) namını vermişlerdi. Bu beş kulüp meyanında bulunan Altınordu, sene ortasında bazı esbabdan dolayı mezkur birlikten çekilmiş idi. Diğer dört kulüp mütebaki oyunları hitama erdirmişlerse de neticede Galatasaray ile Anadolu’nun “sayı”ları müsavi olduğundan tekrar bir müsabaka icrası icab ediyordu.
Bu son müsabaka dün Kadıköy İttihad Kulübü çayırında icra edilmiştir. Gerek Galatasaray ve gerek Anadolu kulübü de oldukça muntazam birer takımla ortaya çıktılar, oyun gayet heyecanlı olarak devam ediyordu. Heyet-i umumiyesi itibariyle oldukça muntazam olan bu oyunda Galatasaray üç, Anadolu ise iki sayı yapmış ve Galatasaray müsabakayı kazanarak bu beş kulüp arasında birinciliği ihraz etmiştir.
Dün Makriköyü’nde Gürbüzler meydanında Gürbüzler Ocağı menfaatine idman müsabakaları tertib olunmuştur. Havanın kah açılıp kah bozmasına ve ara sıra yağmur yağmasına rağmen müsabaka mahalli epeyce kalabalık idi.
Futbol müsabakası Gürbüzler ile ??? takımı arasında icra kılınmış, Gürbüzler iki sayıya karşı dört sayı ile galip gelmiştir. Oyunu müteakib diğer bazı yarışlar ve müsabakalar dahi yapılmıştır.
Dünkü müsabakalara her zaman olduğu gibi başta Beşiktaş kulübü bulunduğu halde yalnız dört kulüp iştirak etmiştir. Ayda bir defa Gürbüzler meydanında Gürbüzler Ocağı tarafından müsabakalar icra olunacağını işittik. Ocağın gayet müfid olan bu teşebbüsünü takdir ederiz.
17 Nisan 1915 – Tanin Gazetesi
Galatasaray – Anadolu
Yazdığımız veçhile, dün Kadıköyü’nde meraklı bir futbol müsabakası yapılmıştır. Saat takriben üçü yirmi geçe müsabakaya başlandı. Galatasaray’la Anadolu boylarını ölçüşecekler ve neticede İstanbul şampiyonluğunu birbirine takdim edeceklerdi. Oyun hakikaten pek çok nokta-i nazardan fevkalade haiz-i ehemmiyetti. Çünkü Galatasaray yedi sekiz senelik bir saiye malik, Anadolu ise son seneler zarfında gösterdiği asar-ı terakki ile nazar-ı dikkati calibdi. Galatasaray’ın bu sene çıkardığı timler içinde en kuvvetli timiydi ve Adnan Bey gibi oyuncusunu ihmal etmeyip ta Edirne’den buraya kadar celb edebilmişti. Maatteessüf Anadolu teşebbüsünde muvaffak olamamış, fazla olarak da en mühim ve en güzide uzvunu teşkil eden Macid Bey gibi değerli bir oyuncusundan da mahrum kalmıştı. Eğer hakikaten Anadolu timini ikmal edip tam kuvvetiyle Galatasaray’ın karşısına çıkabilmiş olsaydı diyebiliriz ki Galatasaray mağlup olacaktı.
Oyun filhakika pek heyecanlı idi. Çünkü iki taraf da kuvvetine, ırkına, sebatına güveniyordu, bidayette savlet ve muhacimat daima Anadolu tarafına vuku buluyordu; ancak Anadolu’nun sebatkar müdafaa hattı bu savlet ve muhacimata göğüs geriyordu.
Bu esnada Anadolu ilk muvaffakiyeti ihraz etti ve iki ateşin oyuncusu, Cemal ve Mazhar Beyler muvaffak oldular. Anadolu bu golü yapınca daha ziyade şevkini arttırdı. Fakat mütezayid bir kuvvet karşısında olduğu için bazen de muhacimatı akamete duçar oluyordu. Oyun müddetinin sekiz dakika her nedense imtidad edişi, Galatasaray’a bir gol kazandırdı.
Beş on dakika istirahat edildikten sonra oyun tekrar başladı, bu defa hücum artık Galatasaray’ın olmuştu. Galatasaray, bütün gayretiyle gol yapmaya çalışıyordu. Ve pek medid fasılalarla iki gol yaptı. Fakat Anadolu da şedit muhacimatını arttırdı, ne çare ki oyun müddetini hitama erdirmek üzere idi, son olarak bir gol daha yaptı, (okunamadı) muvaffakiyet ettiği diğer bir akında bir gol daha ihrazına ramak kalmıştı, fakat düdüğün müsekkit sedası samialara aks-ı endaz oldu, bu suretle Galatasaray bir sayı fazla ile Anadolu’ya galip gelebildi.
Dünkü müsabaka hakikaten meraklı olmuştur. Galatasaray bütün sporlarda kudret ve maharetini göstermiş oyunculardan mürekkeb olmakla beraber kendisine nisbetle henüz daha yeni olan ve münhasıran Türklerden mürekkeb bulunan Anadolu da mağlup olacak bir kuvvet değildi. Esasen Galatasaray’ın bu sene birinciliğe namzed olması da Süleymaniye ve Altınordu kulüplerinin ahiren istifa etmelerinden neşet eylediğinden futbol nizamatına göre Anadolu’nun bir senelik muvaffakiyeti de hükümsüz kalmış addedilmek lazım geliyordu. Memleketimizin spor hayatına bir hadise olan dünkü müsabakanın mağluplarını da galiplerle beraber tebrik ederiz.
21 Nisan 1915 – Tanin Gazetesi
İdman Müsabakaları
Futbol mevsiminin geçmekte olmasına mebni bir (Hokey) birliği teşkil edilmiştir. Buna Galatasaray, Fenerbahçe, Altınordu, Beşiktaş Terbiye-i Bedeniyye kulübü, Makriköy Gürbüzler Ocağı, Anadolu Hisarı İdman Yurdu dahildir. İlk oyun önümüzdeki Perşembe günü saat 3.30’da Şişli’de Galatasaray ile İdman Yurdu arasında icra edilecek ve takip edecek Cuma’lar muntazaman Kadıköy, Hisar, Makriköy’de de oyunlara devam olunacaktır. Kemal-i hararetle yapılacak olan bu müsabakaları idman meraklılarının kemal-i dikkatle takip edeceklerini ümit ederiz.
23 Nisan 1915 – İkdam Gazetesi
Büyük Futbol Müsabakası
Maarif Nazırı Şükrü beyefendinin taht-ı himayelerinde bugün Kadıköyü’nde İttihad İdman Kulübü’nde Hilal-i Ahmer Cemiyeti menfaatine büyük bir futbol müsabakası icra edilecektir.
23 Nisan 1915 – Tanin Gazetesi
Futbol Müsabakası
Bugün vasatî saat üç buçukta Kadıköy İttihad İdman Kulübü’nde Hilal-i Ahmer Cemiyeti menfaatine Yavuz Sultan Selim Zırhlı-ı Hümayunu mürettebatı futbol takımıyla, 330-331 senesi İstanbul futbol şampiyonu olan Galatasaray Terbiye-i Bedeniyye kulübü futbol takımı arasında bir futbol müsabakası icra edilecektir. Hanımlar için ayrıca mahal-i mahsus ihzar edildiği gibi Ertuğrul muzika-i hümayun terennümsaz olacaktır.
24 Nisan 1915 – İkdam Gazetesi
Şehrimizde İdman
Hilal-i Ahmer Cemiyeti menfaatine Kadıköy İttihat Kulübü’nde Galatasaray takımı ile Alman Bahriye futbol takımı arasında yapılacağını daha evvelce yazdığımız müsabaka dün icra edilmiştir. Daha sabahtan birçok halk bu mühim müsabakayı seyre şitaban olmaya başladılar. Havanın letafeti ise erbab-ı rağbet ve merakın bir kat daha tezayidine vesile olmuştur. İstanbul Şampiyonluğu Ligi’ne ait olan Türk İdman Ocağı ile Fenerbahçe takımları arasında müsabaka icra edildi ve Fenerbahçe sıfıra karşı üç sayı ile galip geldi.
Herkes büyük bir intizar içinde iken Alman ve müteakiben Galatasaray takımları hararetli alkışlar içinde ortaya çıktılar. Hakem olarak Galatasaray’dan Fuat Bey intihap edilmişti. Tarafeyn parlak ve devamlı fasılalarla mütekabil kaleleri sıkıştırıyorlardı. Bu sırada Alman Bahriye takımının medar-ı iftiharı olan merkez muhacimi Galatasaraylılara bir sayı yapmaya muvaffak oldu. Galatasaraylılar da Hasnun Galip Bey’in fedakarlığı ile bir sayı yaptılar. Şimdi tarafeyn müsavi kalmışlardı. Biraz sonra yine o fedakar oyuncu Galatasaraylılara bir sayı kazandırdı. Tarafeynin şiddetli hücumlarıyla kaleler tehdit edilmekte iken hakem birinci kısmın hitamını ihbar etti.
Biraz fasıladan sonra ikinci kısma iptidar edildi. Bu defa mevki Galatasaraylılara daha müsait idi. Tarafeynin akın ve müdafaaları temadi ediyor ve herkes oyunu büyük bir merak ve heyecanla seyrediyordu. Galip Bey üçüncü sayıyı da yaptı. Bunu Alman takımının gayet parlak hücumu takip etti. Çok geçmeden yine Hasnun Galip Bey bir sayı daha yaptı. Bu sırada Almanlar bir sayı daha yaptılarsa da hakem bunun usulsüz olduğunu beyan ederek kabul etmedi. Biraz sonra da oyun hitama erdi. Bu oyun heyet-i umumiyesi itibariyle gayet muntazam olmuştur.
Alman takımından kaleci, merkez müdafi ve bilhassa merkez muhacim pek büyük fedakarlıklar ibraz ettiler. Galatasaray’dan Hüseyin, Sedat, Muzaffer, Fazıl, Hasnun Galip Bey, çok mühim hünerler, fedakarlıklar gösterdi. Galatasaray’ın muvaffakiyeti ve Hasnun Galip Bey’in fedakarlığı şayan-ı takdirdir.
24 Nisan 1915 – Tanin Gazetesi
Dünkü Müsabaka
Hilal-i Ahmer Cemiyeti menfaatine dün Kadıköyü’nde icra edilen Yavuz-Galatasaray futbol müsabakasında Galatasaray takımı iki sayıya karşı dört sayı ile ihraz-ı galebe eylemiştir. Seyirciler pek çok idi. Halk gayet güzel ve heyecanlı bir müsabaka icra etmiş olan her iki takımı şiddetle alkışlamıştır.
25 Nisan 1915 – İkdam Gazetesi
Mekteplerde Spor
Memleketimizin gençleri arasında muhtelif suretlerle kulüpler teşekkül etmekte ve bunlar meyanında mektepler dahilinde de spor kulüpleri tesisi temayülleri görülmektedir. Bu cihet Maarif Nezareti’nce nazar-ı dikkate ve teemmüle alınarak terbiye-i bedeniye nokta-i nazarından fevaid ve menafii gayrikabil-i inkar olan spor için bilumum mekteplerde kulüpler teşkili zımnında bu babda bir talimatname tanzimi taht-ı karara alınmış ve daire-i aidesince … tanzim olunmuştur.
29 Nisan 1915 – Tanin Gazetesi
Spor Müsabakaları
Fenerbahçe Spor Kulübü’nden;
Yarın Kadıköyü’nde vâki İttihad Spor Kulübü’nde yurdumuz menfaatine Galatasaray ile Fenerbahçe üçüncü timleri, Galatasaray-İdman Yurdu hokey takımları, Fenerbahçe’den müfrez takımları ??? kalkan topu ve eşaz müsabakaları icra edilecek ve mümkün olduğu takdirde Midilli kruvazörünün efradıyla Fener kulübü arasında futbol oynanacaktır.
30 Nisan 1915 – İkdam Gazetesi
İdman Müsabakaları – Dün Beşiktaş Jimnastik Kulübü talimhanesinde Şehzade Süleyman Paşa, İttihad ve Terakki, Barbaros Numune mektepleri ve Beşiktaş kulübü üçüncü takımlara ve sırf küçük çocuklara mahsus olan futbol birliğinin son oyunu oynanılarak Beşiktaş kulübü galib gelmiş ve birinciliği ihraz ederek mev’ud olan kupayı da almıştır.
Bugünkü Müsabakalar
Bugün Kadıköyü’nde Union Kulüb’de Fenerbahçe Spor Kulübü menfaatine icrası mukarrer bulunan müsabakalar bervech-i âtidir:
Futbol – Fenerbahçe ile Midilli kruvazörü efradı meyanında,
Futbol – Fenerbahçe ile Galatasaray üçüncü timleri arsında,
Hokey – İdman Yurdu ile Galatasaray üçüncü timler arasında,
Kalkan Topu – Fenerbahçe’den müfrez iki takım arasında,
Eşas – Fenerbahçe’den müfrez iki takım arasında.
1 Mayıs 1915 – İkdam Gazetesi
Dünki Futbol Müsabakası
Fenerbahçe Spor Kulübü şerefine Fenerbahçe ve Midilli kruvazörü takımları arasında mühim bir futbol müsabakası icra edileceğini evvelce yazmıştık. Bu müsabaka dün Kadıköy İttihad Kulübü çayırınca icra edilmiştir. Memleketimizin en namdar ve muntazam bir kulübü ve aynı zamanda İstanbul Şampiyonu olan Fenerbahçe’nin bu sene ikinci defa olarak mühim bir müsabaka icra edileceğini daha evvelce haber alan bütün idman heveskaranı bu mühim müsabakayı seyre daha sabahtan şitâbân olmaya başlamışlardı. (Okunamadı) müsabaka Galatasaray ve Fenerbahçe üçüncü takımları, yani küçük çocuklar arasında icra edilerek Galatasaray galib gelmiştir.
Bunu müteakib memleketimizde ilk defa teşekkül eden “İstanbul Hokey Birliği”nin ikinci müsabakası mevcudu meyanında en mühim hokey takımları olan Galatasaray ve İdman Yurdu arasında icra edilmiş ve neticede Galatasaray ikiye karşı altı sayı ile galib gelmiştir.
Artık vakit gecikmiş ve herkesin büyük bir sabırsızlıkla beklediği mühim müsabaka başlamıştı.
Vaktin adem-i müsaadesinden yalnız birinci kısım oynanabilmiş ve Fenerbahçe sıfıra karşı üç sayı ile galib gelmiştir. İkinci kısmı oynanmayan bu oyun ihtimal ki Midilli takımının galibiyetiyle neticelenebilirdi. Sıcaklar başlamadan şu natamam kalan müsabakanın tekrar icra edilmesi arzu edilmektedir. Bu oyunda bilhassa Arif ve Said Bey’ler ile Midilli takımının merkez muhacim ve kalecisi maharetler ibraz etmişler ve büyük alkışlara mazhar olmuşlardır. Fenerbahçe’nin muvaffakıyeti şayan-ı takdirdir.
1 Mayıs 1915 – Tanin Gazetesi
İdman Müsabakaları
Dün Fenerbahçe kulübü menfaatine Kadıköy İttihad çayırında tertib olunan müsabakalara Galatasaray-Fenerbahçe küçük futbol takımları arasında badelzeval bir buçukta ibtidar olundu.
Her iki taraf da çok güzel oynadı. Neticede bire karşı iki sayı ile Galatasaray takımı ihraz-ı muvaffakıyet etti.
Bu sene ilk defa olarak teşekkül eden hokey müsabaka-i umumiyesinin ikincisi olan Galatasaray-İdman Yurdu müsabakasına üçü çeyrek geçe başlandı. Her iki taraf da bütün gayretlerini sarf ediyordu. On beş dakika sonra Galatasaray’ın güzide oyuncularından Rıza Bey’in bir şutu kulübe bir sayı kazandırdı.
Müteakiben İdman Yurdu iyi bir akın yaparak Galatasaray’a tehlikeli bir dakika geçirtti. Ve bir iki akın daha yaptı ise de semeredar olamadı.
Biraz sonra Galatasaray birbirini takip eden iki sayı ile birinci kısma nihayet verdi.
İkinci kısımda Galatasaray dört sayı daha yaparak hasmına bire karşı yedi sayı ile galip geldi.
Bu müsabakada Galatasaray’dan Nedim, Rıza, Muzaffer, İdman Yurdu’ndan Said, Ekrem Beyler iyi oynadılar.
Dört buçukta Midilli kruvazörü futbol takımıyla Fenerbahçe arasındaki müsabaka başladı. İlk akında Said Bey tarafından kaleye yapılan bir top havalesiyle Fenerbahçe bir sayı kazandı.
Bu müsabaka temaşakaranı memnun edemedi. Çünkü Midilli takımı hafif idi. Nihayet Fenerbahçe iki gol daha yaparak birinci kısım hitam buldu. Midilli takımı vakitlerinin adem-i müsaadesine mebni oyunu ikmal etmeden gittiler.
Bugünün memnuniyetimizi arttıran ciheti hokey müsabakasının muntazam ve ciddi bir surette icra edilmesi idi. Zira şimdiye kadar İttihad çayırı sırf futbola münhasır gibi idi. Binaenaleyh biz bu işin müteşebbis ve mürettiblerini takdir ederiz.
5 Mayıs 1915 – Tanin Gazetesi
Fevkalade Spor Müsabakaları
Futbol mevsiminin takrib-i hitamı hasebiyle Kadıköyü’nde Union Club’de bu Cuma günü fevkalade bir müsamere tertip edilmiştir. Program pek zengin ve mühim olduğu için müsamerenin ezher cihet parlak ve mükemmel olmasına itina olunacaktır. Bu mühim spor müsabakaları ber-vech-i âtî tertip edilmiştir:
İstanbul Şampiyonluğu Ligi : (Fenerbahçe- Darülmuallimin) birinci kısımları. (Türk İdman Ocağı-Çamlıca Erenköy birinci) takımları.
Fenerbahçe-Galatasaray, üçüncü takımları arasından birincilik müsabakası son ve kati.
Fenerbahçe-Altınordu arasında hokey takımları. [Bu sonuncu mümkün olabildiği takdirdedir.]
Bu zengin programa vakit müsait olduğu takdirde manialı atlamalar, yarışlar ve saire dahi ilave olunacaktır. Program gayet uzun olmak dolayısıyla müsamereye saat tam on bir de bed’ olunacak ve altıda hitam verilecektir. Kadıköyü’nden son vapur altıyı elli beş geçedir.
Futbol mevsiminin hitamı mülabesesiyle verilecek bu parlak müsamereye sporla alakadar bulunmayan gençlerimizin bile şitab edecekleri bedihidir.
12 Mayıs 1915 – Tanin Gazetesi
Spor Müsabakaları
Mayıs’ın birinci Cuma günü Kadıköy İttihad kulübü çayırında “Süleymaniye Terbiye-i Bedeniyye Yurdu” menfaatine büyük spor müsabakaları yapılacaktır. Hanımlar için ayrıca mahal tefrik olunmuştur. Bilet satılan mahal: Vezneciler’de Darültalim musiki mağazasında.
14 Mayıs 1915 – İkdam Gazetesi
Spor Müsabakaları
Bugün Kadıköy İttihat Kulübü çayırında (Süleymaniye Terbiye-i Bedeniyye Yurdu menfaatine) olarak büyük futbol maçları icra olunacaktır. Hanımlar için ayrıca mahal tefrik olunmuştur.
14 Mayıs 1915 – Tanin Gazetesi
Fevkalade Spor Müsabakaları
Süleymaniye Terbiye-i Bedeniyye Yurdundan:
Bugünkü Cuma günü Kadıköy İttihad Kulübü çayırında “Süleymaniye Terbiye-i Bedeniyye Yurdu” menfaatine olarak büyük futbol maçları icra olunacaktır. Hanımlar için ayrıca mahal tefrik olunmuştur.
15 Mayıs 1915 – İkdam Gazetesi
İdman Müsabakaları – Süleymaniye Terbiye-i Bedeniyye menfaatine icra edileceğini yazdığımız idman müsabakaları dün Kadıköy İttihat Kulübü çayırında icra edilmiştir. Galatasaray ile Altınordu arasındaki hokey müsabakası Galatasaray’ın galibiyetiyle neticelenmiştir. Bunu müteakip Süleymaniye ile Darüşşafaka arasındaki futbol müsabakası icra edilmiştir. Darüşşafaka takımı sırf küçüklerden ibaret idi. Süleymaniye takımı ise gayet kuvvetli olarak meydana çıkmış ve Türk İdman Ocağı merkez muhacimi Hüsnü efendi ile takımı bir kat daha takviye etmiştir. Neticede Darüşşafaka sıfıra karşı üç sayı ile mağlub olmuştur.
20 Mayıs 1915 – Tanin Gazetesi
İdman Müsabakaları
Sekiz Mayıs’a müsadif Cuma günü Makriköyü’nde Gürbüzler meydanında ??? Terbiye-i Bedeniyye kulübü menfaatine büyük idman müsabakaları icra olunacaktır.
28 Mayıs 1915 – Tanin Gazetesi
Fevkalade Spor Müsameresi
Futbol mevsiminin hitamı münasebetiyle Mayıs’ın on beşinci Cuma günü Kadıköyü’nde Union kulübde bir müsamere tertib edilmiştir. Yevm-i mezkurde Ticaret Mekteb-i Alisi futbol takımıyla – Midilli kruvazörü Alman efradı futbol takımı arasında bir maç yapılacaktır. Bundan maada Galatasaray-Fenerbahçe, Altınordu-Gürbüzler Ocağı, Türk İdman Ocağı-Erenköy birinci takımları arasında müsabakalar icra edilecektir.
15 Haziran 1915 – İkdam Gazetesi
İdman Müsabakaları
Hilal-i Ahmer Menfaatine – Haziran’ın beşinci Cuma günü hasılatı Hilal-i Ahmer Cemiyeti’ne aid olmak üzere Kadıköyü’nde İttihat Spor Kulübü’nde idman müsabakaları icrası takarrür etmiştir. Mezkur müsabakalara iştirak arzusunda bulunan idman kulüplerinin kayıd icrası için Perşembe günü akşamına kadar Fenerbahçe Spor Kulübü’ne müracaatları lazım gelir.
9 Temmuz 1915 – İkdam Gazetesi
İstanbul Futbol Şampiyonluğu – İstanbul Şampiyonluğu Birliği’ni teşkil eden gruplar arasında icra edilen müsabakalarda Fenerbahçe kulübü tekmil rakiplerini mağlub ederek futbol şampiyonluğunu ihraz etmiştir. Memleketimizde idman hayatına gayret ve intizam ile revac veren mezkur kulübün muzafferiyetini şayan-ı takdir ve tebrik görürüz. İkinciliği Türk İdman Ocağı kazanmıştır.
15 Eylül 1915 – Tanin Gazetesi
Turan Sanatkaran Gücü
Süleymaniye İttihad ve Terakki Cemiyeti dahilinde Osmanlı Sanatkaran Cemiyeti taht-ı himayesinde memleketimiz sanatkarlarının terbiye-i bedeniyye ve Fikriyelerine hizmet eylemek gayesiyle teşekkül eden Turan Sanatkaran Gücü’nün muamele-i tasdikiyesi icra edilmiştir.
9 Ekim 1915 – İkdam Gazetesi
Futbol Müsabakaları – 331-332 senesi futbol mevsimi hulul etmesine mebni Teşrinievvel’den itibaren birlik müsabakalarına başlanacaktır. İdman kulübü müntesibi gençlerden ekserisi asker olduğundan yerleri yeni yetişenlerle doldurulacaktır. Bu cihetle timler kısmen ve hemen ekserisi değişmiş olacağı için her bir kulübün yeni yetiştirdiği gençlerin idman hayatında göstereceği kabiliyet nokta-i nazarından, futbol müsabakaları bu sene başka bir kıymeti haiz olacaktır. Hal-i harbde olmamızla beraber yine mevsiminde müsabakalar tertibi ve şu suretle şehrimizde idman hayatına germi verilmesi hakikaten şayan-ı takdirdir. Mesmuatımıza nazaran bu sene İstanbul Futbol Birinci Birliği’nde üç seneİstanbul şampiyonluğunu ihraz eden Fenerbahçe kulübüyle Galatasaray, Anadolu, Altınordu, İdman Yurdu, Süleymaniye kulüpleri bulunacaktır.
17 Ekim 1915 – İkdam Gazetesi
Futbol Müsabakası – 331-332 senesi İstanbul Futbol Birliğinin ilk oyunu dünkü Cuma günü İdman Yurdu ile Altınordu arasında icra edilmiş ve İdman Yurdu bire karşı üç sayı ile galip gelmiştir.
24 Ekim 1915 – Tanin Gazetesi
Futbol Müsabakaları
Geçen Cuma günü Kadıköy İttihad Kulübü çayırında İstanbul Futbol Birliği’nin ikinci kümesinin ikinci oyunu Gürbüzler ile Fenerbahçe arasında icra edilmiş, Fener ikiye karşı beş sayı ile galip gelmiştir.
Bunu müteakib yine İstanbul Futbol Birliği’nin birinci kümesinin ikinci oyunu Süleymaniye ile Anadolu arasında icra edildi ve Süleymaniye bire karşı üç sayı ile galib geldi.
31 Ekim 1915 – İkdam Gazetesi
Futbol Müsabakaları – Geçen Cuma günü Kadıköyü’nde İttihad Kulübü’nde İstanbul Futbol Birliği’nin birinci kümesine aid Fenerbahçe ile Galatasaray arasında müsabaka icra edilmiş, Fenerbahçe bire karşı iki sayı ile ihraz-ı galibiyet etmiştir.
İstanbul Futbol Birliği’nin ikinci kümesine aid İdman Yurdu – Erenköy müsabakası da Anadolu Hisarı er meydanında icra edilmiş, İdman Yurdu bir sayı ile galib gelmiştir.
Yine Anadolu Hisarı’nda er meydanında İdman Yurdu birinci takımıyla Midilli kruvazörü Alman efradı arasında da bir müsabaka icra edildi, bu oyunda İdman Yurdu bire karşı dört sayı ile galib gelmiştir.
7 Kasım 1915 – İkdam Gazetesi
Futbol Müsabakası – İstanbul futbol birliğinin birinci kümesine aid olarak İdman Yurdu ile Süleymaniye kulüpleri arasında Anadolu Hisarı er meydanında geçen Cuma günü bir müsabaka icra edilmiş Süleymaniye sıfıra karşı bir sarı ile galib gelmiştir.
19 Kasım 1915 – İkdam Gazetesi
Altın Örs İdman Yurdu – Genç Türk zanaatkarlarından teşekkül eden (Altın Örs İdman Yurdu) hükümetimizin tasdikine iktiran etmiştir.
5 Haziran 1918 – Ati Gazetesi
Hokey Müsabakaları
(Hokey) müsabakalarına iştirak edecek kulüpler geçen ve bu hafta zarfında akd-i içtima ederek müsabaka cetvelini tertip ve tanzim etmişlerdir. Programa nazaran 7 Haziran’da başlamak ve 23 Ağustos’ta hitam bulmak üzere iki buçuk ay kadar devam edecek olan hokey müsabakalarına dokuz kulüp iştirak etmiştir. Oyunlar Cuma günleri Kadıköyü’nde İttihat Spor Kulübü’nde icra olunacak ve günde üç müsabaka yapılacaktır. Yalnız [İdman Yurdu] ile [Vefa] kulüplerine isabet etmiş olan ilk oyun geçen İdmancılar Bayramı günü icra edilmiş bulunduğu için bu birinci haftaya iki müsabaka konulmuştur. Zaten yevm-i mezkurda (Altınörs) kulübünün imtihan müsameresi münasebetiyle (Turan Gücü) ile bir futbol müsabakası tertip edilmiş olduğundan fazla müsabakaya imkan da müsait olmamıştır.
Müsabaka Programı
7 Haziran
(Süleymaniye-Vefa) ; (Altınordu-Nişantaşı)
14 Haziran
(Süleymaniye-Altınörs) ; (İdman Yurdu-Galatasaray) ; (Fenerbahçe-Gürbüzler)
21 Haziran
(Altınordu-Altınörs) ; (Galatasaray-Gürbüzler) ; (Nişantaşı-Fenerbahçe)
28 Haziran
(İdman Yurdu-Süleymaniye) ; (Vefa-Altınörs) ; (Fenerbahçe-Altınordu)
5 Temmuz
(Nişantaşı-Gürbüzler) ; (İdman Yurdu-Altınörs) ; (Galatasaray-Vefa)
12 Temmuz
(Süleymaniye-Nişantaşı) ; (Gürbüzler-Altınordu) ; (Fenerbahçe-Galatasaray)
19 Temmuz
(Altınordu-İdman Yurdu) ; (Vefa-Nişantaşı) ; (Süleymaniye-Fenerbahçe)
26 Temmuz
(Gürbüzler-Altınörs) ; (İdman Yurdu-Nişantaşı) ; (Galatasaray-Süleymaniye)
2 Ağustos
(Altınörs-Fenerbahçe) ; (Süleymaniye-Gürbüzler) ; (Altınordu-Vefa)
9 Ağustos
(Altınörs-Nişantaşı) ; (Vefa-Gürbüzler) ; (Altınordu-Galatasaray)
16 Ağustos
(Altınörs-Galatasaray) ; (İdman Yurdu-Fenerbahçe) ; (Süleymaniye-Altınordu)
23 Ağustos
(İdman Yurdu-Gürbüzler) ; (Vefa-Fenerbahçe) ; (Galatasaray-Nişantaşı)
Cetveldeki sıraya göre birinci oyunlar saat ikide; ikinci üç buçukta; üçüncü beşte başlayacaktır.
İdman Yurdu Riyaseti’nden
Denizci ve hokeyci arkadaşların 7 Haziran Cuma günü öğleden sonra yurtta hazır bulunmaları mercudur.
5 Eylül 1918 – Tanin Gazetesi
Futbol Müsabakası
Eylül’ün altıncı Cuma günü Altınordu kulübüyle Fenerbahçe spor kulübü arasında mühim bir futbol müsabakası icra olunacaktır. Mezkur kulüplerin gösterdiği faaliyete nazaran müsabakanın heyecanlı olması memuldur.